Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

7.2. Yangi tug‘ilgan chaqaloqlar bo‘limi faoliyati
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlar b o ‘limidagi xonalar yorug‘, keng, 
quruq, yaxshi shamollatib turiladigan bo ‘lishi, har bir bola uchun 
2,5 m 2 joy ajratilishi lozim. Havo harorati +22°C bo‘lishi maqsadga 
muvofiq. Palatalarda faqat eng zarur jihozlar turishi, barcha 
ashyolar yaxshilab dezinfeksiya qilinishi zarur. Palatada chaqaloqni 
yo ‘rgaklash uchun stolcha, tarozi, asboblar, dori-darm onlar, 
toza choyshablar, foydalanilgan choyshab, yostiqjildlar va boshqa 
materiallarni solib qo‘yadigan tog'ora saqlanadigan shkafcha, issiq 
va sovuq suvli choynak, yangi tug'ilgan chaqaloqlar tarixini yozib 
boradigan yozuv stolchasi, karavotchalar bo'lib, ular bir-biridan 
ma’lum masofada turishi lozim. Karavotchaga to'shak, ustiga kleyonka 
qoplab, choyshab yoziladi, kichkinagina yostiqcha qo'yiladi. Taglik 
va ko'ylakchalar chit m atodan bo'lishi, ko'ylakchalarda dag'al 
choklar, tugmalar bo'lmasligi zarur. Chaqaloqning ich ko'ylaklari 
uch m arta alm ashtirishga m o'ljallanadi. Palatalar nam langan 
yumshoq latta bilan tozalanadi, shamollatiladi, ultra-binafsha nurli 
maxsus lampa qo'yiladi (bir kunda 5—6 marta). Bolalami emizishga 
olib ketilgan vaqtda palata tozalanadi va shamollatiladi.
Chaqaloqning choyshab va jildi alohida sovun bilan (sintetik 
kir yuvish kukunlari ishlatilmaydi) yuviladi va har ikki tom onidan 
dazmol uriladi. Yangi tug'ilgan chaqaloqlar bo'lim ida ishlaydigan 
hamshira umumiy shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya qilishi, aseptikaga 
jiddiy e ’tibor berishi kerak. Bu yerda ishlaydigan hamshira ishga 
kirishishdan oldin har kuni qo'llarini yaxshilab yuvishi, bolani 
yo'rgaklab bo'lgach, ish tugagach ham yuvishi va dezeritm a bilan 
artishi lozim.
Yangi tug'ilgan chaqaloqni parvarish qilganda har gal tagi 
ifloslangandan (siygandan va defekatsiyadan) so'ng uni iliq suv 
bilan oqar suv tagida yuvish zarur (suv kindik halqasiga tegmasligi 
kerak), tananing yuvilgan qismi zararsizlantirilgan taglik bilan 
bosib-bosib olinadi, ammo artilmaydi.
Tabiiy burm alar (chov burmasi, bo'yin, qo'ltiq tagi burm a- 
lari) zararsizlantirilgan yog' bilan paxta tam ponda, agar teri 
qizargan bo'lsa, 3 % li kaliy perm anganat eritmasi bilan artiladi va 
maxsus kukun sepish tavsiya etiladi. Bolaning ko'zlari 2 % li borat
99

---

kislotasi eritmasida ho'llangan paxta tam pon bilan, har bir ko‘z 
alohida paxta bilan, tashqi milkdan ichki milkka tom on artiladi. 
Agar nafas olishi qiyinlashsa, zararsizlantirilgan vazelin surtilgan 
paxta tam ponini pilik qilib burun kataklari agar og'iz bo'shlig'i 
oqarib qolsa, 10 % li borat eritmasi bilan artiladi. Chaqaloq 
yo'rgaklanganda qo'lchalari ochiq qoldiriladi.
Ich ko'ylakchasi orqasi bilan o'rab qo'yiladi. Qalin ko'ylakchasi 
old tomoni bilan kiydiriladi. Tananing pastki qismi oyoqlari orasidagi 
taglik bilan, aw al yumshoq mato, ustidan qalin mato bilan o'raladi. 
Agar xona havosining harorati +22°C bo'lsa, 3—4 kundan so'ng 
chaqaloq boshini o'ram asa ham bo'ladi.
Chala tug'ilgan bolalar uchun maxsus palatalar ajratilgan 
bo'lib, ularga sun’iy havo berib turiladi. Tug'ilishda shikastlangan 
chaqaloqlar uchun alohida jarohatni tuzatish palatalari mavjud. 
Tug'uruqxonadan chiqarilgan go'dak bolalar poliklinika nazoratiga 
topshiriladi.