«MODERN SCIENTIFIC CHALLENGES AND TRENDS»
SCIENCECENTRUM.PL
ISSUE 3
ISBN 978-83-949403-3-1
78
Байматов Абдуазиз Абдужабборович,
Бердиев Алибой, Эргашева Моҳларойим
(
Жиззах, Ўзбекистон)
ЖАМИЯТ РИВОЖИДА ТИЛ ВА ТАРЖИМАНИНГ ЎРНИ
Annotation
: In this article the authors consider the importance of a
language and translation in the developing of a society.
Инсон ўз тилини билиш орқали ўзга тилларни билиш орқали ҳам ўз
билим салоҳиятини ошириб боради. Халқимизда шундай нақл бор: ―Бир тилни
билган бир инсон, икки тилни билган инсон эса 2 кишидир‖
Тил – бу билим, фикр, ахборот алмашиш ва мулоқот воситасидир. Тил
кишилик жамиятида яратилган бўлиб, инсонлар ўртасида алоқа
воситаси
ҳисобланади. Тил инсониятни, жамиятни, бир мамлакатни бошқа
мамлакат
билан боғлаб турувчи ришта ҳамдир. Шу аснода таъкидлаб ўтишимиз жоизки,
бугунги кунда республикамизда чет тилини ўрганиш ва ўргатишга қаратилган
бир қатор ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Бу ислоҳотлар таълим
тизимининг дастлабки дебочаси саналувчи мактабгача таълим-тарбия
муассасаларидан тортиб, олий таълимгача бўлган барча босқчиларида
кузатишимиз мумкин.
Тил тараққиѐти жамият тараққиѐти билан чамбарчас боғлиқ. У
жамият
тараққиѐти ила равнақ топиб, бойийди. Кишилик жамияти тарихи шуни
кўрсатадики, маият аъзоларининг аввал уруғдош тили, қабила тили, кейин
элат, халқ ва айрим миллат тили пайдо бўлади.
Тилнинг
ягоналиги шундаки, тил шу миллатнинг барча табақалар,
гуруҳлар ва синфларида бир хил хизмат қилади, уларнинг ҳаммаси учун
бирдан-бир алоқа воситаси ҳисобланади. Чунки уни халқ яратади тил –
жамиятнинг барча аъзолари умумхалқ томонидан яратилган ижтимоий
ҳодисадир.
Биз ўз мустақиллигимизни қўлга киритганимиздан сўнг, чет тилларини
ўрганишга бўлган эътибор кучайди. Ўзбекистон
Репсубликасининг Биринчи
Президенти
Ислом
Каримовнинг
―Чет
тиллар
ўқитишни
янада
такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида‖ ги қонуни ҳамда Кадрлар
тайѐрлаш миллий дастурини амалга ошириш доирасида чет тилларини
ўқитишнинг комплекс тизими яратилди ва шу қарорнинг тасдиғи асосида айнан
тил ўрганиш тасдиғи асосида айнан тил ўрганиш соҳасида олиб борилаѐтган
кенг кўламли ишлар ҳозирги кунда ўзининг ижобий самарасини кўрсатмоқда.
Кадрлар тайѐрлаш миллий дастурини 1979 йил амалга ошириш жараѐнида
мактаб таълим тизимини айниқса умумтаълим мактабларининг моддий техник
базасини мустаҳкамлашга
эътиборни кучайтириш, биз учун кун тартибидаги
энг муҳим ва жиддий масалага айланиб бормоқда. Чунки, чет тилларини
ўрганишда давр талаби шуни тақозо этади. Шу мақсадда юртимизда Кадрлар
тайѐрлаш миллий дастурининг узвий ва мантиқий давоми бўлмиш 2004-2009
йилларга мўлжалланган мактаб таълимини
ривожлантириш умуммиллий
давлат дастури қабул қилинди. Худди шунингдек, Ўзбекистон Республикаси
Президентининг ―Чет тилларини ўрганиш тизимини
янада такомиллаштириш