Aksiyadorlik jamiyati toshkent temir yo‘l muhandislari instituti «Temir yo’l transportida axborot tizimlari» kafedrasi “Raqamli texnika va mikroprotsessorlar”

Qo’shimcha adabiyotlar

1.Алиев М.М. Цифровая вычислительная техника и микропроцессоры

Учебное пособие. Т.: ALOKACHI. – 2010. – 87 стр.

2. Aliуev M.M.,Tulyaganova Z.X. Raqamli hisoblash texnikasi va mikroprotsessorlar. T. 2006

3. Белоусов А.И., Емельянов В.А., Турцевич А.С. Основы схемотехники микроэлектронных устройств. – М.: Техносфера, 2012.

4.www.Intel.cov

5.www.IBM.com

6.http// tashiit.uz.uch2.uz

13 - MA’RUZA

D-TRIGGERLARI, JK- TRIGGERLARI, T- TRIGGERLARI.

REJA

13.1. JK – trigger.

13.2. D – trigger.

Tayanch suz va iboralar: kirish kombinatsiyasi, takt, universal qurilmalar, asinxron va sinxron, taktlik signal, D front bilan sinxronlashgan trigger, master, slave.

13.1. JK – trigger

Bu toifadagi triggerlar noaniq holatga ega emas. IK- triggerlarning (J − Jerk − резкое движение(keskin harakat), толчок(turtish); К − Kill – ликвидировать(bartaraf)) funksional jihati shundan iboratki, barcha kirish kombinatsiyalarida ular xuddi RS-triggerlari kabi harakat qiladi. Faqat birgina I^K^1 kombinatsiyasi bundan mustasno. I kirishi S ga, K kirishi R ga mos keladi. Iⁿ=Kⁿ=1 kirish kombinatsiyasining har bir taktida triggerning o’chib-yonishi sodir bo’ladi va chiqish signali o’z qiymatini o’zgartiradi.

IK-triggerlari universal qurilmalar qatoriga kiradi. Ularning universalligi ikki taraflama hususiyatga ega. Birinchidan yuqoridagi triggerlardan registrlarda, hisoblagichlarda, chastota bo’luvchi va boshqa tizimlarda foydalanish mumkin. Ikkinchidan chiqishlarning ma’lum bog’lanishi natijasida ular boshqa turdagi triggerlarga bemalol murojaat qila oladilar. IK triggerining holatlari 13.1-jadvalda ko’satilgan.

Boshqaruv imkoniyatiga asosan IK triggerlari xuddi RS triggerlari kabi asinxron va sinxron bo’lishi mumkin.

13.1 – rasm. IK triggerining mantiqiy strukturasi

IK triggerining sxemasi tarkibi RS triggeridan chiqishdan kirishga nisbatan teskari aloqa borligi bilan ajralib turadi. Oddiy sinxron IK triggerining mantiqiy strukturasi 13.1-rasmda keltirilgan. Sxemadan shuni ko’rishimiz mumkinki IK triggerining holati faqatgina I va K kirishlariga bog’liq bo’lib qolmay, balki Q va chiqishlaridagi ular bilan mantiqiy bog’liq bo’lgan signallarga ham bog’liqdir.

13.2-jadval

13.2 – rasm. JK-triggerning sxematik belgilanishi