Aksiya – bu uning egasi hissadorlik jamiyati kapitaliga oʻzining maʼlum hissasini qoʻshganligiga va uning foydasidan dividend shaklida daromad olish huquqi borligiga guvohlik beruvchi qimmatbaho qogʻozdir



Download 69,99 Kb.
Pdf ko'rish
Sana17.09.2021
Hajmi69,99 Kb.
#177195
Bog'liq
Aksiya - Vikipediya



Aksiya

Aksiya – bu uning egasi hissadorlik

jamiyati 

kapitaliga

 oʻzining maʼlum

hissasini qoʻshganligiga va uning

foydasidan dividend shaklida daromad

olish huquqi borligiga guvohlik beruvchi

qimmatbaho qogʻozdir

. Bundan tashqari,

aksiya korxonani boshqarishda

qatnashish huquqini ham beradi.

Aksiya (frans. action – farmoyish;

ruxsatnoma, faoliyat) – aksiyador jamiyat

chiqargan qimmatbaho qog‘oz. O‘z



egasining aksiyadorlar jamiyati kapi-

talida hissasi borligini va shunga

muvofiq, topilgan foydaning bir qismini

divi-dend shaklida olishini, uni

boshqarishda ishtirok etish huquqini

tasdiqlaydi. A. qimmatli qog‘ozlarning

keng tarqalgan qismi, hissabay qog‘ozlar

turkumiga kiradi. A. chiqargan jamiyat

emmitent, uni sotib olganlar

esainvestorlar deb ataladi. A. dastlab

emmitent tomonidan birlamchi bozorda

sotiladi, so‘ngra u ikkilamchi bozorda

(fond bozorida) qaytadan oldisotdi

etiladi. A. bevosi-ta emmitent yoki

vositachilar tomonidan sotiladi.

O‘zbekistonda A. aholiga xu-

susyiylashtirish investitsiya fondlari (XIF)



va ularga qarashli maxsus maga-zinlarda

sotiladi. O‘zbekistonda 1997 yil 5 ta

investitsiya fondi ishladi.A. davlat

korxonalari aksiyador ja-miyatlarga

aylantirilgan chog‘da va yangidan

aksiyadorlar jamiyatlari tuzilgan paytda

chiqariladi. O‘zbekistondagi A. davlat

mulkini aksiyadorlash jarayonida 1989

yildan boshlab chiqarilgan. A. egasining

nomi yozilgan va taqdim etgan kishiga

tegishli A.ga bo‘linadi. O‘zbekistonda

aholi orasida birinchi turdagi A.

tarqalgan. A. oddiy va im-tiyozli turlarga

bo‘linadi. Oddiy A. dividend miqdori

kafolatlanmagan, lekin aksiyadorlar

majlisida ovoz berish huquqini

ta’minlovchi A.; imtiyozli A. dividend



oldindan belgilangan, lekin ovoz berish

huquqini ta’minlamaydigan A. egasining

o‘zida yoki depozitariylarda saqlanadi.

Mac, 1995 yilda "Vaqt" milliy

depozitariysida 2040 aksiyadorlik

jamiyatlarining umumiy nominal miqdori

4 mlrd. so‘mlik aksiyalari saqlandi.

[1]


Aksiyalar maxsus tovar sifatida sotiladi

va sotib olinadi, shu sababli oʻzining

narxiga ega. Aksiyada ifodalangan pul

summasi uning nominal qiymati deyiladi.

Aksiyaning fond bozorida sotiladigan

narxi aksiya kursi deb atalib, u olinadigan

dividend miqdoriga toʻgʻri mutanosib, foiz

miqdoriga esa teskari mutanosiblikda

boʻladi. 

Xaridor


 aksiyani undan


olinadigan daromadi bankka qoʻyilgan

puldan keladigan foizdan kam boʻlmagan

taqdirdagina sotib oladi. aksiya

aksiyadorga 2 xil huquqni beradi: 1)

mulkiy huquq. 2) nomulkiy huquq.

aksiyalarni ro'yxatga olish bo'yicha fond

bozorida qayd etilgan va qayd etilmagan

turlari bor. Aksiyalar investorni quyidagi

xususiyatlari bo'yicha jalb qiladi: 1. Ovoz

berish. 2. Kapitalni o'sishi. 3. Qo'shimcha

imtiyozlar. 4. Keyingi emissiyaga yozilish

huquqi. 5. Mulkka egalik qilish huquqi.

1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-

yil

Manbalar



Ko‘proq o‘rganish Ushbu maqolada

Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-

2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Iqtisodiyot va 

moliyaga

 oid ushbu

maqola chaladir. Siz uni boyitib,

Vikipediyaga yordam berishingiz

mumkin.

"

https://uz.wikipedia.org/w/inde



x.php?


  Soʻnggi tahrir 2 yillar avval PlanespotterA320 tomonidan amalga oshirildi  

Matndan CC BY-SA 3.0  litsenziyasi boʻyicha

foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan

boʻlsa).


title=Aksiya&oldid=2014147

" dan 


olindi 

Download 69,99 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish