Akbar bahromov shavkat sharipov manzura nabiyeva

Oydir
. 
Mars
Marsning diametri Yernikidan ikki marta kichik. 
chiqadi.
Mars sayyorasi siyrak turli xil gazlar bilan qoplan-
gan. Bu gazlardan qaytgan Qu yosh nurlari bizga 
qon rangiga yaqin bo‘lgan qizg‘ish tusda ko‘rinadi. 
Shu ning uchun qadimda Mars sayyorasini «Urush 
xudosi» deb atashgan.
Marsning sirti tosh va qumlar bilan qoplangan. 
Mars sayyorasining 2 ta tabiiy yo‘ldoshi bor.
Marsdan muzlagan suv parchalari topilgan. Lekin 
bu sayyorada ham hayot yo‘qligi aniqlangan.
Yupiter eng katta sayyora hisoblanadi. Quyosh 
atrofini bizdagi hisob bo‘yicha 12 yilda bir marta 
aylanib chiqadi. Uning diametri Yernikidan 11 marta 
katta. Bu sayyora ulkan bo‘lsa-da, uning sirtida tog‘lar 
va chuqurliklar yo‘q. Chunki uning sirti, asosan, suyuq 
holatda bo‘lib, turli xil gazlar bilan o‘ralgan. Yupiter 
sirti kunduz kuni ham sovuq bo‘lib, harorat 100 °C 
gacha pasayadi. 

---

Saturn
Saturn ham ulkan sayyora hisoblanadi. U Yupiter-
chiqishi uchun 30 yilga yaqin vaqt ketadi.
Saturn halqali sayyoradir. Uning halqalari turli qattiq 
jismlar va changlardan iborat. Sirti suyuq holatdagi 
moddalardan tashkil topgan. Uni turli gazlar o‘rab 
turadi. Sirtidagi o‘rtacha harorat 
bo‘ladi.
Uran
Uran sayyorasining diametri Yernikidan 3 marta 
katta. Lekin Yerdan juda uzoqda bo‘lgani uchun bu 
sayyorani ko‘rib bo‘lmaydi. Bu va undan uzoqdagi 
Neptun sayyorasini faqat maxsus asboblar yordamida 
aylanib chiqadi. Sayyora sirti muzlagan moddalardan 
iborat bo‘lib, turli gazlar bilan qoplangan. Sayyora 
sirtidagi o‘rtacha harorat 210 °C ni tashkil etadi. 
Neptun sayyorasi Uran sayyorasidan biroz katta. 
Say yora sirti suyuq holatdagi moddalardan iborat. Uni 
ham turli gazlar o‘rab turadi. Neptun sirtidagi harorat 

---

Quyosh sistemasi, sayyora, orbita,
Merkuriy, Venera, Mars, Yupiter, Saturn, Uran,
Neptun, tabiiy yo‘ldosh.