Akademik litseylarda biologiya darslarini o`qitishda noan’aviy usullarni qo`llash

Muammoli ta’lim texnologiyasi.

Mavzu: Organizm va tashqi muhit.

Darsning ta’limiy maqsadi: O’quvchilarga organizmda kechadigan hayotiy jarayonlar, organizmning tashqi muhit bilan aloqasi, gomeostaz, Orol fojeasi, magnit bo’roni haqida tushuncha berish.

Darsning tarbiyaviy maqsadi: O’quvchilarga organizm va tashqi muhitning o’zaro aloqasi haqida tushuncha berish orqali gigienik, estetik, iqtisodiy tarbiya berish, ona tabiatga nisbatan mehr hissini uyg’otish.

Darsning rivojlantiruvchi maqsadi: O’quvchilarga organizm va tashqi muhitning o’zaro aloqasi haqida tushuncha berish orqali ularning ilmiy, biologik tushunchalarini, hozirgi ekologik holat haqidagi tushunchalarini, fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish.

Darsning jihozi: Organizmga ta’sir etuvchi omillar tasvirlangan jadvallar, orolning oldingi va suvi qurib borayotgan hozirgi tasviri ifodalangan ko’rgazmalar.

Darsda foydalaniladigan texnologiya: Muammoli ta’lim texnologiyasi.

Asosiy tushunchalar va tayanch bilimlar: Sechenovning tashqi muhit va organizm haqidagi fikri, yuksak darajada rivojlangan organizimlardagi moslanishlar, organizmning turli muhit sharoitida energiya sarfi, embrion uchun tashqi muhit, shahar ekologik holati, orol mintaqasidagi hayot sharoiti, magnit bo’ronining yuzaga kelish sabablari.

Darsning borishi:

I. Tashkiliy qism.

II. O’tgan mavzuni test savol-topshiriqlari yordamida so’rab olish va o’quvchilarni baholash.

1. Quyidagilarning qaysi biri muskul tolasining qisqarish – yozilish xususiyatini ta’minlaydi?

A) sezuvchi nerv tolasi V) miofibrill tolachalar S) sarkoplazma D) neyrogliya

2. Nerv hujayrasining qaysi o’simtalari bosh va orqa miyadan tashqariga chiqmaydi? • A) sezuvchi nerv tolasi V) harakatlantiruvchi nerv tolasi S) akson D) dendrit • 3. Hazm qilishga ishtirok etadigan epiteliyning shaklini aniqlang. • A) tsilindrsimon V) tukli S) kubsimon D) yassi

4. Neyron tuzilishini aniqlang.

1-nerv hujayrasi tanasi, 2- dendrit, 3- mayda qon tomirlari, 4- aksonnining uchi, 5- hujayra tolalari, 6- akson, 7Ranьe boylami, 8- mielin parda,

A) 1,3,5 V) 2,3,4,7,8 S) 3,4,5,6 D) 1,2,4,6,7,8

5. Quyidagilarning qaysi biri orqa va bosh miyadagi nerv hujayralari atrofida joylashgan va o’simtalari juda ko’p bo’lib, miyadan tashqariga chiqmaydi? A) akson V) dendrit S) akson va dendrit D) neyrogliya