Ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedogogika instituti

P.I.Chaykovskiy garmoniyasi.
Garmoniya P.I.Chaykovskiy uchun potentsial huddi bir tuzoqday edi. G'arb musiqa garmoniyasidan farqli o'laroq kompozitor rus xalq musiqasiga xos bo'lgan garmoniya ohanglarni o'z asarlarida yoritib berishga harakat qilgan. Shu bilan birga kompozitor G'arbiy yevropa musiqa garmoniyasini ham muakammal o'rgangan edi. Kompozitorning musiqiy mavzular orasidagi aniq kontrastni ta'minladi va bu mavzular bir-biriga qanday bog'liqligini ko'rsatdi.
Major va minor klavishlarini ko'rsatuvchi beshliklar doirasi Ushbu tamoyillar P.I.Chaykovskiyning Sankt-Peterburg konservatoriyasida olib borgan tadqiqotlarining bir qismi edi. Qanday qilib u o'z shaxsiyatini, jigarrang davlatlarini qurbon qilmasdan ularni amalda qo'llashi mumkin bo'lgan katta qiyinchilik edi. Yordam berishi mumkin bo'lgan omil "uyg'unlik uchun qobiliyat" edi.
U Rudolf Kni "hayratda qoldirdi", P.I.Chaykovskiyning Huquqshunoslik maktabida bo'lgan davrida musiqa o'qituvchisi. Bu ko'nikma, uning konservatoriyasida tadqiqotlar qo'shiladi, uning musiqiy uyg'unlik bir turli doiradagi ishga P.I.Chaykovskiyning yordam bo'lishi mumkin, ikkinchi simfoniya finalida markazida butun ohang shkala foydalanish uchun uning birinchi ikki tor kvartet G'arb garmonik va dokusal amaliyoti, bir amaliyot ko'proq odatda besh tomonidan ishlatiladigan.
P.I.Chaykovskiy ko'pincha bunda Romeo va Juliet sevgi mavzuni ochib berish uchun beshlik doirasidan foydalanib, garmonik progressiyaning yevropa amaliyotini quyidagicha Romeo and Julietta asarida yoritib berdi. Bu Glinkaning Ruslan va Lyudmila operalaridan olingan amaliyot edi. Boshqa rus xususiyatlari pedal nuqtalari liberal foydalanish va manzarali counterpoint va musiqa uchun abraziv qarshi sifatida kromatizm bandligini o'z ichiga oladi.


II BOB
2.1. P.I.Chaykovskiy operalari.
P.I.Chaykovskiy ijodi Rus musiqa madaniyati va Rus musiqashunoslar jamiyati ma'naviy hayotida muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki, P.I.Chaykovskiy musiqa ijodi inson qalbida go'zal tuyg'ularni uyg'otadi, uni yaxshi amallarni bajarlshga chorlaydi. Shuningdek, G'arbiy Yevropa va Rus mumtoz musiqasini o'zaro chambarchas bog'lay olgan bastakor sifatida ham uning asarlari qadirlanib kelinadi.
XIX asr Rus musiqa madaniyatida jahonga mashhur "Rus klassik musiqasii" shakllandi. Tarixga nazar soladigan bo'lsa Rus klassik musiqasining asoschisi M.I.Glinka ijodini chinakkam davomchisi sifatida P.I.Chaykovskiyning ko'rishimiz mumkin bo'ladi. P.I.Chaykovskiy Rus musiqa madaniyatini sonata, kvartet, opera, simfoniya kabi yirik cholg'u musiqa asarlari bilan boyitishga muyassar bo'ldi.
XIX asrda Rus musiqa tarixida yangi davr boshlandi, bu davr voqelikni uning taraqqiyoti va ziddiyatlari bilan birgalikda aks ettirishning progressiv metodi bo'lmish simfoniya va opera qaror topishi bilan tugallandi. Yangidan-yangi shakl va janrlar paydo bo'lib boradi. Bularning shakllanish jarayonlari turli yevropa mamlakatlariga, turli milliy madaniyatlarga yoyildi.
Opеra kompozitori sifatida P.I.Chaykovskiyning ijodiy yo‛li murakkab va mashaqqatli kеchdi. U tashqi harakatning maroqli bo‛lishini talab qiladigan, rеallikdan uzoq, idеallashtirilgan romantik qahramonlarni emas, balki o‛zining zamondoshlariga yaqin bo‛lgan odamlarni tasvirlaydigan, hayotni boricha qabul qilishga asoslangan rеalistik lirik opеrani yaratishga intiladi. U bunday badiiy natijaga faqat bеshinchi, ya'ni «Еvgеniy Onеgin» opеrasidagina erishadi.