Ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti fizika-matematika fakulteti

Oyda bo‘lgan kosmonavtlar ro‘yhati 

1969 dan 1972 yilgacha «

Apollon

»  dasturi bilan Oyga 6 marta qo‘nish amalga 

oshirildi. Oyga hammasi bo‘lib 12 ta AQSh lik astronavtlar qo‘ngan 

Oyga qo‘ngan AQShlik astronavtlarning xronologik ro‘yhati. 

№ 

Astronavtlar 

Tug‘ilgan 

vaqti 

Bo‘lgan vaqti 

Kosmik 

kema 

Oyda bo‘lgan 

vaqti 

1 

Armstrong, Nil Olden

 

1930

 

 

21 iyul

 

1969

 

Apollon-11

 

21 soat 36 min 

2 

Oldrin, Edvin Yudjin

 

1930

 

 

3 

Konrad, Charlz Piter

 

1930

 

1999

 

19 noyabr

 

1969

 

20 noyabr

 

1969

 

Apollon-12

 

31 soat 31 min 

4 

Bin, Alan LaVern

 

1932

 

 

5 

Shepard, Alan Bartlet

 

1923

 

1998

 

5 fevral

 

1971

 

6 fevral

 

1971

 

Apollon-14

 

33 soat 14 min 

6 

Mitchell, Edgar Din

 

1930

 

 

7 

Skott, Devid Rendolf

 

1932

 

 

31 iyul

 

1971

 

2 avgust

 

1971

 

Apollon-15

 

66 soat 55 min 

8 

Irvin, Djeyms Benson

 

1930

 

1991

 

9 

Yang, Djon Uotts

 

1930

 

 

21 aprel

 

1972

 

24 aprel

 

1972

 

Apollon-16

 

71 soat 2 min 

10 

Dyuk, Charlz Moss

 

1935

 

 

11 

Sernan, Yudjin 

Endryu

 

1934

 

 

11 dekabr

 

1972

 

14 dekabr

 

1972

 

Apollon-17

 

75 soat 1 min 

12 

Shmitt, Xarrison 

Xeygan

 

1935

 

 

 

 

---

32 

 

2.2. “Yerning ichki tuzilishi” mavzusidan keyslar to‘plami va  amaliy 

topshiriqlar 

1-Keys bayoni 

Oy bilan Quyosh orasidagi tortishish kuchi Yer bilan Oy orasidagi tortishish 

kuchidan ikki marta katta bo‘lishiga qaramay, Oy nima uchun Quyosh atrofida emas 

balki Yer atrofida aylanadi? 

Savollar: 

1. Muammo nimadan iborat? 

2. Agar Quyosh Oyni tortishish kuchi, Yer bilan Oy orasidagi tortishish kuchidan 

katta bo‘lsa, Oy Quyosh atrofida aylanmaydimi?  

3. Siz qanday fikrdasiz, balki boshqa omillar ham ta’sir qilardi? 

4. Siz ushbu muammoni qanday hal etgan bo‘lardingiz? 

Talabalarga tavsiya etiladigan manbalar: 

Perel’man  “Qiziqarli  astronomiya”  va  M.Mamadazimov  “Umumiy 

astronomiya” darsligi 

Talabalar uchun ko‘rsatmalar: 

1. Keys mohiyatini yaxshilab tushunib oling.  

2. Muammoning yechimini topishga xizmat qiluvchi omillarni aniqlang ya’ni 

Merkuriy va Venera sayyoralarini sinchiklab o‘qib va o‘rganib chiqing.  

3.  Aniqlangan  omillar  orasidan  muammoga  ko‘proq  dahldor  bo‘lgan  omil 

(sabab)ni ajrating.  

4. Ana shu omillar asosida yechimni asoslashga harakat qiling.  

5. O‘z fikringizni bayon eting.  

3. Sizningcha kuzatuvchi Yerning qaysi joyida turibdi? 

4. O‘z fikringizni bayon eting.  

 

Keysni yechish jarayoni: 

1.  Talabalar  keys  mohiyatini  u  bilan  tanishish  orqali  kichik  guruhda 

muhokama qiladi.  

2.  Talaba  kichik  guruh  a’zolari  bilan  hamkorlikda  muammoni  hal  etishga 

zamin tayyorlaydigan omillarni aniqlaydi.  

3. Muammoni hal etishga imkon beradigan omillardan eng muhimlari ajratib 

olinadi.  

4.  Kichik  guruh  a’zolari  umumiy  fikr  asosida  eng  muhim  omillarni  bayon 

etadi.  

5. Kichik guruhlarning fikrlari tahlil etiladi va umumiy xulosa yasaladi.