Ajiniyaz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti

Nima uchun kompyuterlar tarmoqqa ulanadi
Agar sizda bitta shaxsiy kompyuter bo'lsa, modem yo'q va uni sotib olish istagi bo'lmasa, siz hech qachon kompyuter tarmog'ining afzalliklaridan foydalana olmaysiz. Ammo, agar sizning ofisingizda bir nechta kompyuter bo'lsa yoki siz ma'lumotni geografik jihatdan olis filiallarga o'tkazishingiz kerak bo'lsa, tarmoq texnologiyalarini e'tiborsiz qoldirmasligingiz kerak.
Keling, bo'lim sarlavhasidagi savolga javob berishga harakat qilaylik: nima uchun kompyuterlar ulangan?
Shubhasiz, ma'lumotlarni bitta kompyuterdan boshqasiga o'tkazish imkoniyati uchun. Ammo bu juda umumiy ta'rif. Ma'lumotlarni bitta kompyuterdan boshqasiga o'tkazish qobiliyati vaqt va pulni qanday tejashi hozircha aniq emas (ayniqsa, tarmoq uchun qo'shimcha uskunalar va dasturiy ta'minot uchun qo'shimcha xarajatlar kerak deb hisoblasangiz).
Keling, tarmoq texnologiyalari ko'p pulni tejashini isbotlashga harakat
qilaylik. Buning uchun biz kompyuter tarmoqlarini qo'llashning mumkin bo'lgan sohalarini qisqacha ko'rib chiqamiz.
Mahalliy tarmoqlar - bu yaqin joylashgan kompyuterlarni birlashtiruvchi tarmoqlar (bir xonada, bir yoki bir -biriga yaqin joylashgan binolarda). Shu bilan birga, kompyuterlarni ulash uchun bir xil kompaniyaga tegishli bo'lgan ajratilgan aloqa liniyalari ishlatiladi.
Global tarmoqlarga kelsak, kompyuterlar orasidagi masofada hech qanday cheklovlar yo'q. Turli mamlakatlarda va turli qit'alarda kompyuterlarni birlashtiruvchi global tarmoqlar mavjud. Albatta, hech bir kichik yoki o'rta firma (telefon kompaniyasidan tashqari) qit'alararo liniyalarga ega bo'la olmaydi. Global tarmoqlarni yaratish uchun siz telefon yoki sun'iy yo'ldosh aloqa liniyalarini ijaraga olishingiz kerak.
Mahalliy tarmoqlar kompyuterlar o'rtasida ma'lumot uzatishning yuqori tezligi bilan ajralib turadi, sekundiga 10 yoki hatto 100 Mbit ga etadi. Global tarmoqlarda ma'lumotlarni uzatish tezligi past va telefon liniyalaridan foydalanilganda sekundiga 2400-28800 bitni tashkil qilishi mumkin.
Lokal va global tarmoqlarni qo'llash sohalari turlicha, biroq ularning ikkalasi ham kompyuter texnologiyalari sohasidagi muhim yutuqdir va shuning uchun ular eng katta e'tiborga loyiqdir.
Har qanday ofisda siz ba'zi hujjatlarni chop etishingiz kerak. "Qog'ozsiz" deb nomlangan texnologiya keng joriy qilinganiga qaramay, bosma hujjatlar soni nafaqat kamaymadi, balki ko'payib ketdi.
Agar siz kompaniyangiz obro'si haqida qayg'urayotgan bo'lsangiz, uning barcha ichki va tashqi hujjatlari sifatli lazerli printerda chop etilishi kerak.
Oddiy hujjatlar uchun siz bir necha yuz dollarga tushadigan nisbatan arzon printerdan foydalanishingiz mumkin. Ba'zi hollarda rangli printer kerak bo'ladi. Agar siz nashriyot bilan shug'ullanayotgan bo'lsangiz, sizga minglab dollarga tushadigan qimmat lazerli printer kerak.
Albatta, har bir kompyuter uchun bir nechta qimmatbaho lazerli printerlarni sotib olish mantiqsiz. Har bir firma bunday xarajatlarni qoplay olmaydi. Shuning uchun, odatda, faqat bitta yoki ikkita printer sotib olinadi.
Ammo bitta printerni bir vaqtning o'zida bir nechta kompyuterga qanday ulash mumkin? Bir nechta imkoniyatlar mavjud.
Shubhasiz, bunday echim faqat eng oddiy holatlarda, hamma kompyuterlar bitta xonada bo'lganida va bitta xonada printer o'rnatilganida mos keladi. Agar kompyuterlar ko'p bo'lsa, kommutator yonida printerdan foydalanmoqchi bo'lganlar navbatida bo'ladi.
Ikkinchidan, siz printerni faqat bitta kompyuterga ulashingiz mumkin. Agar printerga ega bo'lmagan foydalanuvchiga biror narsani chop etish kerak bo'lsa, u ma'lumotlarni disketaga yozishi va shu shaklda uni printer egasiga topshirishi mumkin.
Bu usul juda ko'p kamchiliklarga ega. Masalan, bitta disketaga sig'adigan ma'lumotlar miqdori juda katta bo'lishi mumkin. Printeri kompyuterga ulangan foydalanuvchi, kompaniya xodimlari qimmatbaho lazerli printerda hujjatni chop etish so'rovi bilan unga doimiy tashrif buyurishidan xursand bo'lmasligi mumkin.
U chinchi usul kompyuterlar tarmog'ining mavjudligini nazarda tutadi (1.1.rasm.).


1.1.rasm. Printerni mahalliy kompyuterlar tarmog'iga ulash
Hozircha kompyuterlarni ulashning texnik tafsilotlarini bir chetga suraylik. Bu bosqichda sizga mahalliy tarmoqdagi kompyuterlar bir -biriga odatda alohida sotib olinadigan maxsus tarmoq adapterlari yordamida ulanganligini bilish kifoya qiladi.
Tarmoq dasturlari har bir kompyuterga o'rnatilishi kerak. U tarmoqdagi har qanday kompyuter o'rtasida ma'lumotlarni istalgan yo'nalishda uzatishni ta'minlaydi.
Printer faqat bitta kompyuterga ulangan bo'lsa -da, apparat va tarmoq dasturlari har bir foydalanuvchiga printerdan foydalanish imkoniyatini beradi. Printer har qanday kompyuterdan kirish mumkin bo'lgan tarmoq manbaiga aylanadi.
Shu tarzda ulangan printerga kirish juda qulay - tarmoq printerida chop etish tartibi mahalliy printerda chop etish tartibidan deyarli farq qilmaydi (mahalliy printer to'g'ridan -to'g'ri kompyuterga ulangan).
Qimmat printerni almashish uchun tarmoqdan foydalanishning afzalliklari, kompyuterlar binoning bir necha xonalari yoki pollari bo'ylab tarqalganda aniq bo'ladi. Bir nechta printer sotib olishning o'rniga (har bir kompyuter uchun yoki bitta xonada), faqat bitta umumiy printer bilan ishlash unumdorligiga deyarli ta'sir qilmaydi. Lazer printerlar sonini kamaytirish orqali erishilgan pulni tejashga kelsak, effektni o'zingiz aniqlashingiz mumkin.
Kompyuterlar birinchi navbatda juda yaxshi va qimmatbaho yozuv mashinalari sifatida ishlatilgani haqidagi mashhur da'volarga qaramay, ushbu qurilmaning boshqa bir xil foydali qo'llanmalari ham bor.
Ulardan eng mashhuri ma'lumotlar bazalari. Biz sizga nima ekanligini tushuntirmaymiz, hech bo'lmaganda bu kitobda. Ma'lumki, ma'lumotlar bazalari har xil ma'lumotlarni kiritish, saqlash va olish uchun mo'ljallangan.
Eng oddiy holatlarda, butun ma'lumotlar bazasi bitta kompyuter diskida bir yoki bir nechta fayllar ko'rinishida joylashgan. Bir kishi ma'lumotlarni kiritish va kerakli ma'lumotlarni so'rash uchun javobgardir.
Ko'pincha, bir kishi ma'lumotlar bazasini boshqarolmaydi. O'rta kattalikdagi bankning ma'lumotlar bazasini yoki sotilgan bo'sh ish o'rinlari va chiptalar haqidagi ma'lumotlarni o'z ichiga olgan aviakompaniyalar ma'lumotlar bazasini tasavvur qiling.
Bunday holda, ma'lumotlarni kiritish va qayta ishlashda bir necha kishi (yoki hatto bir necha o'nlab yoki yuzlab odamlar) ishtirok etadi. Ma'lumotlar bazasiga umumiy kirish uchun shunday tizimni qanday yaratasiz?
Ikkita yondashuv mavjud.
Birinchi yondashuv kompyuterlar alohida xonalarni egallagan paytga to'g'ri keladi va har xil profildagi o'nlab mutaxassislar bitta kompyuterga xizmat ko'rsatgan. Bu foydalanuvchilarning bitta kompyuter bilan ishlashini vaqt almashish rejimida tashkil qilishdan iborat.
Ilgari, kompyuter faqat bitta odam bilan ishlash uchun juda qimmat edi. Kompyuterga video monitor va klaviaturadan iborat bir nechta terminallar ulangan. Maxsus mo'ljallangan ko'p vazifali va ko'p o'yinchi OS, UNIX, MVS va VMS kabi qimmatbaho kompyuter resurslarini ko'p foydalanuvchilar o'rtasida bo'lishishga imkon berdi, ularning har biri har xil muammoni hal qildi.
Agar ma'lumotlar bazasi fayllari bunday kompyuterning disklarida joylashgan bo'lsa, ko'p foydalanuvchilar ular bilan bir vaqtning o'zida ishlashi mumkin. Shunday qilib, jamoaviy kirishni tashkil etish vazifasi juda oson hal qilinadi.
Ikkinchi yondashuv mahalliy tarmoqlardan foydalanishga asoslangan.
Bunday holda, kompyuterlardan biri ma'lumotlarni boshqarish tizimining (DBMS) ishlashi uchun ajratilgan. U ma'lumotlar bazasi serveri deb ataladi. Tarmoqqa ulangan qolgan kompyuterlar ish stantsiyalari deb ataladi (1.2 -rasm). Nomidan ko'rinib turibdiki, ish stantsiyalari foydalanuvchilar uchun mo'ljallangan.

1.2.-rasm. Mahalliy tarmoqda DBMS
Ish stantsiyalari jismoniy ma'lumotlar bazasi serverining diskida joylashgan ma'lumotlar bazasiga so'rov yuborish orqali aqlli terminal vazifasini bajaradi. DBMS serveri so'rovlarni bajarish natijalarini ish stantsiyalariga yuborish orqali ko'rib chiqadi.
E'tibor bering, DBMS serveri rolini o'ynaydigan kompyuter konfiguratsiyasida video monitor va klaviatura bo'lsa -da, bu qurilmalar normal ishlashda ishlatilmaydi. DBMS serverli kompyuter foydalanuvchilarning kompyuterlari bilan (va shunga mos ravishda foydalanuvchilar bilan) tarmoq orqali va faqat tarmoq orqali o'zaro ta'sir o'tkazadi.

1.2. Internet tarmogʻiga bogʻlanish

Internet o‘z - o‘zini shakllantiruvchi va boshqaruvchi murakkab tizim bo‘lib, asosan uchta tarkibiy qismdan tashkil topgan:

-texnik;
-dasturiy;
-axborot.
Internet tarmog‘ining texnik ta’minoti har xil turdagi kompyuterlar, aloqa kanallari (telefon, sun’iy yo‘ldosh, shisha tolali va boshqa turdagi tarmoq kanallari) hamda tarmoqning texnik vositalari majmuidan tashkil topgan.
Internet tarmog‘ining dasturiy ta’minoti (tarkibiy qismi) tarmoqqa ulangan xilma-xil kompyuterlar va tarmoq vositalarini yagona standart asosida (yagona tilda) ishlashni ta’minlovchi dasturlar.
Internet tarmog‘ining axborot ta’minoti Internet tarmog‘ida mavjud bo‘lgan turli elektron hujjatlar, grafik rasm, audio yozuv, video tasvir, veb-sayt va hokazo ko‘rinishdagi axborotlar majmuasidan tashkil topgan.
Internetning ikkita asosiy vazifasi bo‘lib, buning birinchisi axborot makoni bo‘lsa, ikkinchisi esa kommunikatsion vositasidir.