Aholiga ijtimoiy

Aholiga ijtimoiy yordam ko‘rsatish fanidan ayrim masalalar
1- masala:
Fuqaro Sobirov 38 yoshda. Umumiy kasallik bilan kasalanib TMEK
tomonidan ikkinchi guruh nogironi deb tan olingan. Pensiya tayinlash
uchun tanlab olingan o‘rtacha oylik ish haqqi 180 ming so‘m. Mehnat staji
27 yil fuqaroga Fuqoroga qancha miqdorda pensiya tayinlanadi?
2- masala:
Fuqaro Bektashov 48 yoshida umumiy kasallik bilan kasalanib vafot
etgan. Mehnat staji 36 yil.O‘rtacha oylik ish haqqi 120 ming qaramog‘ida
1 yosh 4 yosh 12 yoshli 3 farzandi va turmush o‘rtog‘i bo‘lgan. Vafot etgan
boqouvchining oila a’zolariga qancha miqdorda pensiya tayinlanadi?
3- masala:
Fuqaro N.U.Abdurahmonova 50 yoshga to‘lganda yoshga doir pensiya
so‘rab murojaat qildi. U 5 bolaning onasi, 35 yillik umumiy mehnat stajiga
ega. Unga qancha miqdorda pensiya tayinlanadi?
4- masala:
34 yoshli fuqaro Umarov 3-guruh nogironi, uning umumiy mehnat staji
21 yil. Pensiya tayinlash uchun tanlab olingan o‘rtacha oylik ish haqqi 110
ming so‘m. Unga qancha miqdorda pensiya tayinlanadi?
5- masala:
Er-xotin Fozilovlar, 1950- yilda tug‘ilgan, opera va balet teatirida 1972-
yil iyuldan 1994- yil maygacha solist bo‘lib ishlaganlar, Ular imtiyozli
pensiya tayinlashni so‘rab murojaat qilishdi. Ularga imtiyozli pensiya
tayinlanadimi? Javobingizni asoslang?
6- masala:
50 yoshga kirgan X. Poshshayeva 15 yillik ish stajiga ega. U 5 ta bolasidan
eng katta singlisining vafotidan keyin uning bolasini 1 yoshida farzandlikka
olgan. Bu bolaning tug‘ilganlik haqidagi guvoxnomasida u ona sifatida o‘tadi.
U  5  bolaning  onasi  sifatida  imtiyozli  pensiyasi  olish  huquqiga  ega,
farzandlikka olingan bola o‘z bolasidek hisoblanadami? Javobingizni
asoslang?
7- masala:
Fuqaro D. Davronova erining birinchi nikohida bo‘lgan 2 ta bolasini
tarbiyalagan. Ularning birinchisi nikohga kirgunga qadar 2,5 yosh, ikkin-
chisi 1,5 yoshda bo‘lgan. Yana uchta farzandli bo‘lgan. U erining birinchi
nikohioda bo‘lgan bolalarini 8 yoshga kirguncha 5 yildan ortiq tarbiyalagan
unga prnsiya 5 farzand tuqqan oana singari shartlari tayinlashi mumkinmi?

119
ILOVALAR
Patologoanatomiya muassasalari va sud-tibbiyot
ekspårtizasi muassasalarining pånsiya tayinlash
vaqtida måhnat staji 1,5 baravar ko‘paytiriladigan
tibbiy xodimlarning ayrim toifalarini
RO‘YHATI
         ISHLAR NOMI
              LAVOZIMLAR NOMI
Råspublika, viloyat va shaharlaro patologoanatomiya byurolarining
umumiy, bolalar va yuqumli kasalliklar patologiyasi bo‘limlari, shahar,
tuman, tumanlaro va markaziy bo‘limlar.
Murdani patologoanatomiya yorish
hamda opåratsiyalar va biopsiyalar
paytida olib tashlangan murda
matårialini, organlar va to‘qimalar-
    patologoanotam
ni gistologik tadqiq qilish
        vrachlar
Murdani patologoanatomiya yorishda
ishtirok etish, namuna uchun olingan
 o‘rta va kichik tibbiy
matåriallarga va murdaga ishlov
       xodimlar
bårish
Sud tibbiyot ekspårtizasi byurosining tuman, tumanlaro va
shahar bo‘limlari
 Murdani sud tibbiyot maqsadida
Sud tibbiyot ekspårtizasi
yorib ko‘rish va uni tadqiq qilish                 vrachlari
 Murdani sud tibbiyot maqsadlarida
yorishda ishtirok etish va murda
O‘rta va kichik tibbiy
matårialiga ishlov bårish
      xodimlar.Vrach-laborant

120
Yoshga doir pånsiyalarning turlari:
№ 
Yoshga doir pеnsiyalar 
turlari 
Pensiya yoshi 
Umumiy ish staji 
Maxsus ish staji 
 
 
 
 
Erkak 
Ayol 
Erkak 
Ayol 
Erkak 
Ayol 
1. 
Umumiy asoslarda  
60 
55 
25 
20 
- 
- 
а) 
1999 yil  14 martdagi Oliy 
Majlis Qonuni 
 
54 
- 
20 
- 
- 
b) 
To`liqsiz ish staji bilan   
(8-modda) 
 
60 
55 
Oz bo`lsa-
da ish sta-
jining 
mavjudlig 
 
Oz  bo`lsa-
da  ish  sta-
jining mav-
judligi 
 
- 
- 
2. 
Yoshidan  qat`i nazar 
imtiyozli pеnsiya  (10-
modda) 
 
- 
- 
- 
- 
 
 
а) 
Kon sanoatining 
yеtakchi kasb egalari 
- 
- 
- 
- 
20 
20 
b) 
Yеr osti ishlarida to`liq ish  
kuni  davomida  bеvosita 
band bo`lgan xodimlar 
 
- 
- 
- 
- 
25 
25 
v) 
Uchuvchi va sinovchi 
uchuvchilar   
- 
- 
- 
- 
25 
20 
g) 
Tеatr va boshqa tеatr-
tomosha korxonalari 
artistlari 
 
- 
- 
- 
- 
20,25,30 
20,25,30 
d) 
Sportchilarning ayrim 
toifalari 
_ 
_ 
_ 
_ 
20 
20 
3. 
Umumiy    pеnsiya    yoshi 
10  yilga  qisqartirilgan  
holda imtiyozli    
pеnsiya (11-modda) 
 
 
50 
 
 
45 
 
 
- 
 
 
- 
 
 
- 
 
 
- 
а) 
Yеr  osti  ishlari  va  mеhnat 
sharoiti  o`ta  og`ir  va  o`ta 
zararli ishlarda band  
bo`lgan xodimlar  
50 
45 
20 
15 
10 
7.5 
b) 
sirk artistlari 
50 
45 
- 
- 
20 
20 
4. 
Umumiy  pеnsiya  yoshi  5   
yilga  qisqartirilgan      holda 
imtiyozli 
pеnsiya 
(12-
modda) 
 
 
 
 
55 
 
 
 
 
50 
 
 
 
 
- 
 
 
 
 
- 
 
 
 
 
- 
 
 
 
 
- 
а) 
Urush nogironlari va 
ularga tеnglashtirilgan 
shaxslar 
55 
50 
25 
20 
- 
- 
 
i

121
b) 
Yеr  osti  ishlarida,  mеxnat 
sharoiti  og`ir  va  zararli 
ishlarda to`liq ish kuni  
davomida ishlagan 
xodimlar 
55 
50 
25 
20 
12 yil 6 
oy 
10 
v) 
qishloq xo`jalik xodimlari-
ning ayrim toifalariga 
(tamakikor, sholikor, pax-
takor ayollar, paxta 
suvchi-lari, cho`ponlar, sut 
sog`uvchi opеratorlar, 
traktorchi-mеxanizatorlar) 
55 
50 
25 
20 
20 
15 
g) 
Traktorchi-mashinist 
ayollar 
_ 
50 
_ 
20 
_ 
15 
d) 
Aviatsiya muxandis-
tеxniklari tarkibining 
xodimlari 
55 
50 
25 
20 
20 
15 
е) 
To`qimachilik sanoati 
xodimalari 
_ 
50 
_ 
_ 
_ 
20 
j) 
Shahar  transporti  xodim-
lariga (avtobus, tramvay,  
trollеybus haydovchilari) 
55 
50 
25 
20 
20 
15 
z) 
5 va undan ortiq farzand 
tug`ib, ularni 8 yoshgacha 
tarbiyalagan ayollar 
- 
50 
- 
15 
- 
- 
i) 
Ekologiya  falokati 
mintaqasida ishlagan 
fuqarolar 
55 
50 
25 
20 
20 
15 
к) 
O`qituvchilar va boshqa 
maorif xodimlari 
55 
50 
- 
- 
25 
25 
l) 
Shifokorlar va boshqa 
tibbiy xodimlar 
55 
50 
- 
- 
Qishloqda 
25, shahar 
da 30 yil 
Qishloqda 
25, shahar 
da 30 yil 
м) 
Ijtimoiy ta`minot tizimi 
xodimlari 
55 
50 
- 
- 
25 
20 
h
h

122
 
Yillar 
2009 yilda 
2005 yilga 
nisbatan 
(+,-) 
Ko`rsatkichlar 
2005  2006  2007  2008  2009 
 
Yalpi daromad 
100,0  100,0  100,0  100,0  100,0 
- 
Pul daromadlari 
82,4  83,8 
84,5 
85,5  86,5 
4,1 
shu jumladan: 
 
 
 
 
 
 
Ish haqi 
28,2  29,0 
29,4 
29,7  30,0 
1,8 
Tadbirkorlik faoliyatidan 
olingan daromad 
12,9  15,1 
15,4 
18,1  19,4 
6.5 
Shaxsiy yordamchi 
xo`jalikdan olingan daromad 
17,8  17,7 
17,0 
15,3  12,8 
-5.1 
Ijtimoiy transfertlar 
15,5  16,0 
16,7 
16,9  17,2 
1,7 
Qarindoshlardan olingan 
moddiy yordam 
5,2 
4,2 
4,1 
3,1 
2,8 
-2,4 
Mulkdan olingan daromad 
1,3 
1,2 
1,1 
1,5 
1,9 
0,6 
Kredit, ssudalar 
1,4 
0,5 
0,6 
0,9 
1,4 
0 
Boshqa pul daromadlari 
0,1 
0,1 
- 
- 
- 
-0,1 
Natural shakldagi daromadlar  17,6  16,2 
15,5 
14,5  13,5 
-4,1 
№ 
Davlatlar nomi 
        Pensiya yoshi 
 
 
 
 
          Erkak 
Ayol 
1 
AQSH 
65 
65 
2 
Chili 
65 
60 
3 
Fransiya 
60 
60 
4 
Finlyandiya 
65 
65 
5 
Shvetsiya 
65 
60 
6 
Slovakiya 
60 
57 
7 
Vengriya 
62 
60 
8 
Polsha 
62 
62 
9 
Latviya 
62 
62 
10 
Rossiya 
60 
55 
 
O‘zbekiston  Respublikasida  aholi  daromadlarining
  o‘zgarishi*,  foizda:
*  Jadval  O‘zbekiston  Respublikasi  Davlat  statistika  qo‘mitasi
ma‘lumotlari asosida tuzilgan.
Chet  davlatlarda  pensiya  yoshi

123
Chet davlatlarda pensiya yoshi va talab etiladigan mehnat staji
to‘g‘risida ma’lumot
№  Mamlakat 
Jinsi 
Talab etiladigan 
yoshi 
Talab etiladigan ish 
staji 
1.  Koreya 
Erkak/ ayollar 
60 yosh 
20 yil 
2.  Bolgariya 
Erkak/ ayollar 
60 yosh 
20 yil 
3.  Yaponiya 
Erkak/ ayollar 
65 yosh/60 yosh 
25 yil 
4.  Germaniya 
Erkak/ ayollar 
65 yosh/60 yosh 
35 yil 
5.  Fransiya 
Erkak/ ayollar 
60 yosh 
37,5 yil 
6  Shvetsiya 
Erkak/ ayollar 
65 yosh/60yosh 
30 yil/25 yil 
7.  Angliya 
Erkak/ ayollar 
65 yosh/60 yosh 
27 yil 
8.  AQSH 
Erkak/ ayollar 
65 yosh 
 
9.  Litva 
Erkak/ ayollar 
62,5 yosh/60 yosh 
30 yil 
10.  Belgiya 
Erkak/ ayollar 
65 yosh/60 yosh 
45 yil/40 yil 
11.  Daniya 
Erkak/ ayollar 
67 yosh 
40 yil 
12.  Italiya 
Erkak/ ayollar 
60 yosh/57 yosh   
13.  Estoniya 
Erkak/ ayollar 
63 yosh/59 yosh 
15 yil 
14.  Gretsiya 
Erkak/ ayollar 
60 yosh 
35 yil 
 

124
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YHATI
RAHBARIY  ADABIYOTLAR
1. O‘zbåkiston Råspublikasining Konstitutsiyasi. T., «O‘zbåkiston»,
2008- y.
2. Karimov I.A. O‘zbåkiston - kålajagi buyuk davlat. T., «O‘zbåkiston»,
1992- y.
3. Karimov I.A. Bizdan ozod va obod vatan qolsin. T., «O‘zbåkiston»,
1994- y.
4. Karimov I.A. O‘zbåkiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashrish yo‘lida.
T., «O‘zbåkiston», 2005- y.
5. Karimov I.A. Inson, uning huquq va erkinliklari hamda manfaatlari -
eng oliy qadriyat. T., «O‘zbåkiston», 2005- y.
6. Karimov I.A. Konstitutsiya - yurtimizda yangi hayot, yangi jamiyat
barpo etishning huquqiy asosi. T., «Xalq so‘zi», 2003- yil 6- dåkabr.
7. Karimov I.A. Bizning bosh maqsadimiz — jamiyatni dåmokratlash-
tirish va yangilash, mamlakatni modårnizatsiya va isloh etishdir. T., «Xalq
so‘zi», 2005- yil 29- yanvar.
8. Karimov I.A.  Mamlakatimiz taraqqiyotining qonuniy  asoslarini
mustahkamlash faoliyatimiz måzoni bo‘lishi kårak. T., «Xalq so‘zi», 2006-
yil 25- fåvral.
9. Karimov I.A. Asosiy maqsadimiz - yurtimizda erkin va obod, farovon
hayot barpo etish yo‘lini qat’iyat bilan davom ettirishdir. T., O‘zbåkiston,
2007- yil.
10. Karimov I.A. Inson manfaatlari ustuvorligini ta’minlash barcha
islohot va o‘zgarishlarimizning bosh maqsadidir. Xalq so‘zi. 2008 yil 8-
fåvral.
11.  Karimov  I.A.  Jahon  moliyaviy-iqtisodiy  inqirozi,  O‘zbekiston
sharoitida uni bartaraf etishning yo‘llari va choralari. T., O‘zbåkiston, 2009.
MAXSUS  ADABIYOTLAR
1. Usmonova M.A. O‘zbåkistonda ijtimoiy himoya: fuqarolik huquqiy
jihatlari. Monografiya. T., TDYuI, 2005, 198 b.
2. Usmanova M.A. Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshharish organlari aholini
ijtimoiy himoyalashni amalga oshiruvchi sub’åkt sifatida. Davlat va huquq.-
2004.-¹ 1. -B. 16-17.

125
3. Usmanova M.A. Jamoat tashkilotlari ijtimoiy himoya sub’åkti. Qonun
himoyasida. - 2004. -¹ 1.-B.26-27.
4. Usmanova M.A. O‘zbåkistonda kichik tadbirkorlar huquqlarini måhnatga
oid munosabatlarda himoya qilishning ayrim muammolari. Ilmiy-amaliy
anjuman ma’ruza matni. 2003. 12 fåvral. - T., TDYuI, 2003. - B. 95-98.
5. Usmanova M.A. Ijtimoiy himoya fuqarolik jamiyati va huquqiy davlatning
asosiy xususiyatlaridan. Ilmiy-amaliy anjuman ma’ruza matni. 2004. 14-
dåkabr. - T., TDYuI, 2004. - B. 113-117.
6. Ahmådov D. Bozor iqtisodiyotiga o‘tish sharoitida ijtimoiy himoya.
Dåmokratiyalashtirish va inson huquqlari.- 2004. - ¹ 2. - B. 23-24.
7. Usmanova M.A., Inoyatov A.A., Sarimsaqova G.K., Murodova G.
O‘zbåkiston  Råspublikasining ijtimoiy  ta’minot  huquqi. Darslik.  -T.:
TDYuI, 2005.- 302 b.
8. Tursunov Y., Shoyimxonov Z. Ijtimoiy ta’minot huquqi. Darslik.-T.:
TDYuI, 2003.- 230 b.
9.  Usmanova  M.A.,  Tursunov  Y.  Ijtimoiy  ta’minot  huquqi.  O‘quv
qo‘llanma.- T.: Moliya, 2004.- 190 b.
10. Kozlov A.Y. Sotsialnaya politika: Konstitutsionno-pravoviyå osnovi.
M., 1993.
11. Yudin V.P. Sotsialnaya zashita: ponyatiya. sushnost, granitsi. Kazan,
1995 g.
12. Sulåymanova G.V. Sotsialnoå obåspåchåniyå i sotsialnoyå stra-
xovaniyå. M., 1997.
13. Glushånko P.P. Sotsialno-pravovaya zashita. SPb., 1998.
14. Machulskaya Y.Y. Pravo sotsialnogo obåspåchåniya. M., 1999.
15.  Mamut  L.S.  Sotsialnoyå  gosudarstvo  s  tochki  zråniya  pravo.
Gosudarstvo i pravo. 2001., ¹ 2.
16. BMT. Asosiy omillar. T., BMTning O‘zbåkistondagi vakolatxonasi.
17. Islamov Z.M. Problåmi vlasti: åyo ponimaniyå, naznachåniyå,
sotsialnaya sånnost. T.: TGYuI, 2003.
18. Inson huquqlari. O‘quv qo‘llanma. T., O‘zbåkiston, 1997.
19. Yevropa mamlakatlarida ijtimoiy siyosat. Bank axborotnomasi.
2002., ¹ 3.
20. O‘zbåkiston Råspublikasi Konstitutsiyasiga sharh. T., O‘zbåkiston,
2001 y
21. A.Xayitov, M.Ziyadullayev. O‘zbekistonda pensiya ta’minoti va xorij
tajribasi. -T: «Adolat», 2009- y.

126
MUNDARIJA
KIRISH .......................................................................................................3
I BO‘LIM. AHOLIGA IJTIMOIY YORDAMNI TASHKIL QILISH ..........5
1-Mavzu: Aholiga ijtimoiy yordamni tashkil qilish tushunchasi va tizimi ......5
1.1. Ijtimoiy yordam tushunchasi va uning mazmuni .....................................5
1.2. Ijtimoiy yordam tatbiq qilinadigan aholi toifasi ......................................6
1.3. O‘zbekistonda aholini ijtimoiy himoyalash va huquqiy
kafolotlashning kuchli va ta’sirchan måxanizmi ............................................7
2-Mavzu: Davlat pånsiyalari ijtimoiy muhofazaning asosiy qismidir.
Davlat pånsiyalarining turlari. O‘zbåkiston Råspublikasi «Fuqarolarning
davlat pånsiya ta’minoti to‘g‘risida»gi Qonuni ........................................... 11
2.1. Davlat pensiyalarining turlari. O‘zbekiston Respublikasi «Fuqarolar-
ning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi  qonunning ahamiyati ............. 11
2.2. Yoshga doir pånsiya tushunchasi va uning turlari ................................... 12
2.3. Yoshga doir pensiya tayinlash asoslari va uni miqdorini
belgilashning qoidalari ............................................................................... 15
2.4. Nogironlik va nogironlik pensiyalari tushunchasi ................................... 20
2.5. Nogironlik pensiyasini tayinlash shartlari ............................................. 23
2.6. Boquvchisini yo‘qotganlik pånsiyasi va uni tayinlash va hisoblash tartibi .... 29
2.7. Harbiy xizmatchilarning pensiya ta’minoti ............................................ 37
3-Mavzu: Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha nafaqalar va ularni tartibga
soluvchi normativ hujjatlar ....................................................................... 41
3.1. Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha nafaqalarni tartibga soluvchi
normativ hujjatlar ..................................................................................... 41
3.2. Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha tayinlanadigan va to‘lanadigan
nafaqalar tushunchasi va ularning aholini ijtimoiy muhofazalashdagi
tutgan o‘rni ................................................................................................ 42
3.3. Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha nafaqalarning turlari ....................... 43
4-Mavzu: Davlat byudjåti hisobidan to‘lanadigan nafaqalar va ularni
tartibga soluvchi normativ hujjatlar ............................................................ 50
4.1. Byudjet hisobidan to‘lanadigan ijtimoiy nafaqalar tushunchasi ............ 50
4.2. Nogiron bolalar yoki bolalikdan nogiron bo‘lgan shaxslarga
tayinlanadigan nafaqa ................................................................................ 50
4.3. 16 yoshgacha bolalari bo‘lgan kam ta’minlangan oilalarga
tayinlanadigan nafaqa ................................................................................ 51
II BO‘LIM. IJTIMOIY MUHOFAZA TIZIMI TUSHUNCHASI,
DAVLAT ORGANLARINING TUZILISHI VA VAZIFASI .................. 58
5-Mavzu: O‘zbåkiston Råspublikasi ijtimoiy muhofaza organlari va
ularning vazifasi. Jamoat organlarining ijtimoiy yordam ko‘rsatish
sohasidagi vazifalari ................................................................................... 58
5.1. O‘zbåkiston Råspublikasi ijtimoiy muhofaza organlari va ularning
huquqiy maqomi ....................................................................................... 58
5.2. O‘zbåkiston Råspublikasi Måhnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish
vazirligi — ijtimoiy muhofaza organlarining yuqori organi sifatida ............ 63

127
5.3. Jamoat organlarining ijtimoiy yordam ko‘rsatish sohasidagi vazifalari ...... 66
III BO‘LIM. DAVLAT VA DAVLATDAN TASHQARI IJTIMOIY
MUHOFAZA MABLAG‘LARI MANBALARI ......................................... 74
6-Mavzu: Byudjåtdan tashqari pånsiya jamg‘armasi. Jamg‘armani
shakllanishi va sarflanishi ............................................................................ 74
6.1. Byudjåtdan tashqari pånsiya jamg‘armasi tushunchasi va uning mohiyati ..... 74
6.2. Pånsiya jamg‘armasini byudjåtdan tashqari Pånsiya jamg‘armasiga
aylantirilishi ............................................................................................... 75
6.3. Byudjåtdan tashqari pånsiya jamg‘armasini shakllantirilishi .................. 75
7-Mavzu: Ijtimoiy muhofaza uchun byudjetdan tashqari mablag‘larni jalb
qilish tartibi ............................................................................................... 78
7.1. Ijtimoiy muhofaza uchun byudjetdan tashqari mablag‘larni jalb
qilish tushunchasi ...................................................................................... 78
7.2. Ijtimoiy muhofaza uchun byudjetdan tashqari mablag‘larni jalb qilish
tartibi ......................................................................................................... 78
7.3. Ijtimoiy muhofaza uchun byudjetdan tashqari mablag‘larni
shakllantirishda ixtiyoriylik va majburiylik tamoyillari ................................... 80
IV BO‘LIM. QARIYALAR, YOLG‘IZ KEKSALAR VA
NOGIRONLARGA TIBBIY VA IJTIMOIY YORDAM KO‘RSATISH ... 84
8-Mavzu: Qariyalar va o‘zgalar parvarishiga muhtoj bo‘lgan
shaxslar va nogironlarga tibbiy ijtimoiy yordam ko‘rsatish .......................... 84
8.1. Qariya va o‘zgalar parvarishiga muhtoj shaxs va nogironlar
katågoriyasi tushunchasi ............................................................................ 84
8.2. Qariyalar, o‘zgalar parvarishiga muhtoj shaxslar va nogironlarga
tibbiy va ijtimoiy xizmat ko‘rsatish ............................................................. 85
8.3. Fuqarolarni harakatlanish vositalari va protez-ortopediya buyumlari
bilan ta’minlash tartibi ............................................................................... 87
9-Mavzu: Qariyalar va nogironlarni Sahovat va muruvvat uylariga
joylashtirish, ularni davolanish va dam olishini ta’minlash ........................ 91
9.1. Qariya va nogironlarni Sahovat va muruvat uylariga joylashtirish tartibi .... 91
9.2. Qariya va nogironlarni sihatgohlarda davolanishi  va dam olishini
ta’minlash .................................................................................................. 92
9.3. Yolg‘iz keksalar, pensioner va nogironlarni tibbiy-ijtimoiy
muassasalarga rasmiylashtirish va joylashtirish tartibi ................................. 97
10-Mavzu: Aholining yordamga muhtoj qatlamiga davlat tomonidan
belgilangan imtiyoz va kafolatlar ............................................................... 100
10.1. Fuqarolarni harakatlanish vositalari va protez-ortopediya buyumlari
bilan ta’minlash tartibi ............................................................................. 100
10.2. Aholiga protez-ortapediya yordamini ko‘rsatish ................................. 104
10.3. Qariyalar va nogironlarga transport sohasida imtiyozlar berish .......... 108
10.4. Pensionerlarni dori-darmonlar bilan ta’minlashga doir imtiyozlar ... 110
XULOSA ................................................................................................. 113
Aholiga ijtimoiy yordam ko‘rsatish fanidan masalalar .............................. 118
ILOVALAR ............................................................................................. 119

OFTOBXON ABDUGAFUROVNA TOJIBAYEVA
NAVBAHOR SUYUNOVNA BARATOVA
SHAVKAT HAMROQULOVICH G‘ANIYEV
AHOLIGA IJTIMOIY
YORDAM KO‘RSATISH
Oq‘uv qo‘llanma
Muharrir: M. Po‘latov
Texnik muharrir:  M.Alimov
Rassom: M.Adilov
Kompyuterda sahifalovchi:  S. Po‘latov
Bosishga ruxsat etildi 23.12.2010. Bichimi 60´84
1
/
16
.
Bosma tabog‘i 8,0. Adadi 281 nusxa.
Buyurtma  №131.
«IQTISOD-MOLIYA»  nashriyotida  tayyorlandi.
100084,  Toshkent, Kichik halqa yo‘li ko‘chasi,  7-uy.
«HUMOYUNBEK-ISTIQLOL  MO‘JIZASI»  bosmaxonasida
rizografiya usulida chop etildi.
100000,  Toshkent,  Qori-Niyoziy  ko‘chasi,  39-uy.