Agrokimyo va tuproqshunoslik

Kimyoviy singdirish qobiliyati
(xemosorbsiya) K.K.Gedroys fikricha, tuproqda 
eritmalardagi ba’zi bir moddalar qiyin eriydigan cho‘kmalarni hosil qilishi mumkin. Bu 
toifadagi singdirishga tuproq zarrachalari yo’zasida eritmadan kationlarni cho‘kmaga 
tushish holatini ham kimyoviy singdirish deb qabul qilingan. 
1.
 
(TSK
2-
) Sa
+2
 + Na
2
SO
4 
 → (TSK
2-
) 2Na + ↓CaSO
4
 
2.
 
(TSK
2-
) Sa
+2
 + NaHCO
3
→ (TSK
2-
) 2Na + Ca(HCO
3
)
2
 
Ca(HCO
3
)
2
 – H
2
O → ↓CaCO
3
 + CO
2
 
3.
 
Al(OH)
 3 
+ H
3
PO
4 
→ ↓AlPO
4
+3H
2
O 
4.
 
Na
2
CO
3
 + CaSO
4
 → ↓CaCO
3
+ Na
2
SO
4
 
Biologik singdirish qobiliyati
.
Tuproqda yashaydigan tirik jonivorlar, 
mikroorganizmlar va o‘simlik ildizlari orqali elementlarni singdirish qobiliyatiga 
aytiladi. Bu jarayon har bir o‘simlik va jonzodning o‘ziga xos talabiga moslashgan 
holatda kechadi. Tuproqda dukkakli o‘simliklar va mikrobiologik yo‘l bilan azotni 
havodan sintez qilinishi misol bo‘laoladi. 
Talabaning bilimini sinash uchun savollar 
1. Singdirish qobilyati nima? 
2. Tuproq kolloidlari haqida ma’lumot bering ? 
3. Gaz va suvning tuproqqa singishi nima ?