Agrobiologiya fakulteti Kasb ta’limi yo’nalishi 4-bosqich 01-guruh talabasi Tojidinova Nurjahonning Paxtachilik fanidan

Publishing Ltd,ISBN-13: 9781845690267

 

---

chiqariladi.  Moy  ishlab  chiqarishdagi  qoldiq-gudron  foydalanish  uchun  xalq 

xo’jalik tarmoqlariga yuboriladi. 

Momiq  paxta  kiyim-kechak,  ko’rpa-yostiqdan  tashqari,  sun’iy  ipak, 

plastmassa, lak, qog’oz, portlovchi moddalar tayyorlashga sarflanadi. 

CHigit  po’sti  (sheluxa)  va  shroti  chorva  uchun  ozuqa  bo’lishdan  tashqari, 

sanoatda  potash,  oshlovchi  moddalar,  spirt,  qog’oz,  karton  va  boshqa  ko’plab 

mahsulotlar olinmoqda. Hatto g’o’za shrotidan fitin va oziq-ovqat oqsili ajratiladi. 

G’o’za  tupidan 100 dan ko’proq birikmalar  olish  mumkin. Bargidan 20 xil 

organik  kislotalar,  jumladan,  qimmatli  olma  va  limon  kislotalari  olinadi. 

SHuningdek  vitaminlar,  stimulyatorlar,  aminokislotalar,  mikroyelementlar  ham 

tozalash zavodlarining chiqitlarida uchraydi. 

Poya,  chanoqlardan  yoqilg’ilikdan  tashqari,  qurilish  materiali  sifatida  keng 

foydalanish ahamiyatlidir. Undan presslangan faneralar, yog’ochlar, mebel yasash 

uchun kerakli materiallar tayyorlanadi. SHuningdek qog’oz, karton, sellyuloza ham 

olinadi. 

Maydalangan  g’o’zapoyani  o’g’it  va  fermentlash  yo’li  bilan  yem-xashakka 

aralashgan  holda  mollarga  oziqa  sifatida  qo’llash  ham  mumkin.  G’o’za  o’simligi 

o’zida  ko’p  miqdorda  shira  saqlaydi.  SHuning  uchun  paxtachilik  bilan 

shug’ullanuvchi  xo’jaliklarda  asalarichilikning  rivojlantirish  imkoniyati  ham 

kattadir. 

Umuman g’o’za qimmat baho o’simlik bo’lib, uning tolasi, chigiti va boshqa 

qismlaridan  200-250  xilgacha  keng  iste’mol  mollari  va  texnikabop  mahsulotlar 

olinadi. 

3.

Paxtachilik  fani  botanika,  o’simliklar  fiziologiyasi,  mikrobiologiya,  bioximiya, 

tuproqshunoslik,  dehqochilik,  agrokimyo,  o’simlillarni  himoya  qilish,  qishloq 

ho’jalik  mashinalari,  qishloq  ho’jalik  melioratsiyasi,  iqsodiyot  kabi  fanlar  bilan 

bevosita bog’langan. 

Mamlakatimizda  paxtachilikning  istiqboli  mustaqilikka  erishgach,  yana 

oshmoqda.  Bu  sohani  rivojlantirish  eng  avvalo,  intensiv  texnologiyalarni  joriy 

etish,  buning  uchun  eng  avvalo  yerlarning  agromeliorativ  holatini  yaxshilash, 

tuproq  unumdorligini  ko’tarish,  intensiv  navlarni  yaratish  va  joriy  etish,  sohani 

kimyolashtirish, o’simlik kasallik va hashoratlariga qarshi kurashda uyg’unlashgan 

usulni  keng  qo’llash  va  bunda  biologik  usulga  alohida  e’tiborni  qaratish, 

shuningdek sohani kompleks mexanizasiyalash bilan birga fan texnika va ilg’orlar 

tajribalaridan  keng  foydalanish  va  hosildorlikni  gektaridan  30-35  sentnergacha 

ko’tarish yaqin yillardagi vazifalar bo’lib qolmoqda.