Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni

Информацион таҳдидлар - баъзида ахборот хуружи деб аталади – шахсни иккилантиради, уни 
муаммолар гирдобига ташлайди. Натижада фуқароларнинг ижтимоий онги заҳарланиб, жамиятда ижтимоий 
хасталик таркиб топади.  
Мафкураси тўғри шаклланган шахсни ҳеч қачон халқига, Ватанига қарши ҳаракатга ундаб бўлмайди.
- 
биринчидан, ёшлар давлат ва жамиятнинг ривожланиши даражасида эришилган ютуқларни мерос 
қилиб олади ва у бугунги кунда ўз келажаги учун масъуллигини ошириб ижтимоий фаоллик функциясини 
бажариш орқали жамият тараққиётининг ворислари саналади;
- 
иккинчидан, ёшлар бошқа ижтимоий гуруҳлар сингари жамиятнинг мақсад ва манфаатлари билан ҳар 
доим ҳам тўлиқ мос келавермайдиган ўзларининг мақсад ва қизиқишларига эга; 
- 
учинчидан, ёшларда ҳаётий тажрибанинг етишмаслиги ва қадриятлар, ахлоқий-маънавий йўналишлар 
ҳақидаги тасаввурларининг шаклланмаганлиги уларнинг ҳаётда ўзлари учун тўғри қарор қабул қилишига 
салбий таъсир қилади. Бошқа томондан эса ёшлар жамият ва меҳнат муносабатларига киришиш мобайнида 
улар таълим, тарбия, ижтимоийлашув ва мослашув жараёнининг ҳам объекти ҳам субъектидир.
БОШЛАНҒИЧ СИНФ ЎҚИТИШ ТИЗИМИДА АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИНИ ҚЎЛЛАШ
 
МУҲАМЕДЖАНОВА М., ТДПУ талабаси.
Бугунги кунда шахснинг қизиқиши, унинг инсонларга муносабати, ижодий ривожи ахборот - 
коммуникация технологиялари воситаларидан фойдаланиб математикани ўқитиш жараёнида замонавий 
184 

---

ёндашув сифатида қаралмоқда. Бу эса, биринчидан шахсни барча поғоналарда ривожлантириш таълим мақсади 
эканлиги; иккинчидан, ахборот-коммуникация технологиялари воситаларидан фойдаланилганда осонгина 
амалга оширилиши мумкин бўлган мотивацион моментни кучайтириш таълимнинг асосий қисми эканлиги 
билан шартлашилган. Билим ва кўникмаларни шакллантириш таълим олувчи шахсининг ижобий-аҳамиятли 
сифатларига таянган ҳолда унинг фаол қизиқишида амалга оширилади. Юқорида қайд этилганлар асосида ҳар 
бир таълим олувчининг индивидуаллиги тан олинган ва ахборот-коммуникация технологиялари воситаларини 
қўллаб индивидни ўқитишда асосий қадрият сифатида уни ривожлантириш ётадиган шахсий ёндошувни кўзда 
тутади.
Ҳозирги вақтда шахсга йўналтирилган таълимни ишлаб чиқиш ва қўллашга турли ёндашувлар мавжуд 
бўлиб, уларнинг таҳлили қуйидаги хулосаларни чиқаришга имкон берди; маълум маънода анаънавий 
педагогика шахсга йўналтирилган, чунки унинг асосий вазифаси шахсни ривожлантиришдир, аммо, 
дифференциал ёндошув мураккаблиги туфайли таълим олувчи ҳали шахс деб ҳисобланмайди; кўпгина 
муаллифларнинг фикрича, таълим стандартларини ҳисобга олган ҳолда, таълим олувчининг қадрияти ва ўзига 
ҳослиги, индивидуаллиги шахсга йўналтирилган таълимнинг асоси ҳисобланади; ахборот-коммуникация 
технологиялари воситаларини қўллаш шароитида шахсга йўналтирилган таълим вазифа, мақсад ва 
тамойилларини кўриб чиқиш зарур. 
Ахборот - коммуникация технологиялари воситаларини қўллаб ташкил этиладиган шахсга 
йўналтирилган таълимнинг мақсад ва вазифаларидан келиб чиқувчи дидактик тамойиллар бўлиб қуйидагилар 
ҳисобланади; таълим олувчига инсоний муносабат, таълим олувчини билиш субъекти сифатида тан олиш, 
таълим олувчини ижтимоилаштириш, таълим олувчининг субъектив тажрибасига таяниш, таълим олувчининг 
табиий ривожланиши, таълим олувчининг психофизик имкониятларини эътиборга олиш, шахснинг 
коммуникатив қобилиятини ривожлантириш ва бошқалар.
Бундай шахсга йўналтирилган ёндошувни қуриш эса таълим олувчининг шахсий икониятлари ва 
эҳтиёжига йўналтирилган, зарур бўлганда ҳар бир таълим олувчининг шахсий траекториясига тузатишлар 
киритиш машғулотларни табақалаштириш ва индивидуаллаштиришга имкон берадиган ахборот-коммуникация 
технологияларидан фаол фойдалангандагина мумкин бўлади. Шундай қилиб, шахсга йўналтирилган ўқитиш 
тизимини лойиҳалаш қуйидагиларни кўзда тутади: таълим олувчини ўқув жараёнининг асосий субъекти 
сифатида тан олиш; таълим олувчининг индивидуал хусусиятларини ривожлантириш; таълим олувчининг 
субъектив тажрибасини аниқлаш ва тузилмалаштириш орқали қўйилган мақсадга эришишни таъминловчи 
ахборот-коммуникация технологиялари воситаларини аниқлаш.