Adabiyoт uмuмiy o‘rтa тa’liм мakтablarining

O‘qituvchi va o‘quvchiga yordam
“NAVOSIZ ULUSNING NAVOBAXSHI BO‘L” 
nomli adabiy-ma’rifiy kecha 
SSENARIYSI
Maktab  sahnasi,  uning  yon  qismlari  hazrat  Navoiyning  ibratli 
misralari,  u  kishi  to‘g‘risida  tayyorlangan,  tadbir  oxirida  eng 
yaxshilari  taqdirlanadigan  devoriy  gazetalar  bilan  bezatiladi. 
Sahna  to‘riga  Navoiy  portreti  ilinib,  uning  ostiga  O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning quyidagi so‘zlari 
katta va chiroyli harflar bilan yoziladi:

---

147
“Bizning havas qilsa arziydigan buyuk tariximiz bor. Havas 
qilsa arziydigan ulug‘ ajdodlarimiz bor. Havas qilsa arziydigan 
beqiyos boyliklarimiz bor. Va ishonaman, Xudo xohlasa, havas 
qilsa arziydigan buyuk kelajagimiz ham bo‘ladi”.
Shavkat Mirziyoyev
Tadbirni bir qiz va bir o‘g‘il bola olib boradi.
Ular zamonaviy maktab formasida, bo‘yi basti, ovoz imkoniyati 
o‘zaro mos bo‘lishi maqsadga muvofiqdir.
Tadbir  muqaddimasida  Alisher  Navoiy  g‘azallari  bilan  ayti-
ladigan bir mumtoz qo‘shiq (masalan, Berta Davidova, Komiljon 
Otaniyozov yoxud Munojot Yo‘lchiyeva ijrosida) qo‘yiladi.
Qo‘shiq  yakuniga  yaqin  sahnaga  ikki  olib  boruvchi  ikki 
tomondan chiqib keladi. Ularning qo‘lida yaxshi muqova ichiga 
joylangan  ssenariy  nusxasi  bo‘lishi  shart.  Ular  o‘ziga  tegishli 
so‘zlarni  tadbirdan  oldin  obdon  yod  olgan  bo‘lishiga  qaramay, 
sahna odobi shuni talab qiladi.
Qiz bola: – Assalomu alaykum, muhtaram ustozlar, aziz o‘quv-
chilar!
O‘g‘il bola: – Insoniyatning madaniy rivojiga ulkan hissa qo‘sh-
gan o‘zbek xalqi ayni oy – fevral oyida bir emas, ikki ulug‘ sanani 
keng nishonlaydi.
Qiz bola: – Zero, ayni shu oyda xalqimiz peshonasiga ikki buyuk 
shaxs, ikki buyuk mutafakkir farzand bitgan.
O‘g‘il bola: – Ulardan biri, dunyo badiiy so‘z san’atining eng 
yirik namoyandasi hazrat Alisher Navoiy bo‘lsa, ikkinchisi – adolatli 
shoh va betimsol shoir, to‘g‘riso‘z muarrix Bobur Mirzodir!
Qiz  bola:  –  Birinchi  Prezidentimiz  Islom  Karimov  o‘zining 
“Yuksak  ma’naviyat  –  yengilmas  kuch”  kitobida  Navoiy  bobo-
mizning  jahon  tarixida  tutgan  yuksak  mavqeini  alohida  ta’kidlar 
ekan,  ul  zotga,  jumladan,  shunday  ta’rif  beradi:  “Agar  bu  ulug‘ 

---

148
zotni  avliyo  desak,  u  avliyolarning  avliyosi,  mutafakkir  desak, 
mutafakkirlarning mutafakkiri, shoir desak, shoirlarning sultonidir”.
O‘g‘il bola: – Darhaqiqat, Navoiy hazratlarining dunyo adabiyoti 
xazinasiga qo‘shgan ulkan hissasini mana bu fakt va raqamlar orqali 
ham o‘zimizga yaqqol tasavvur qilsak bo‘ladi.
Qiz bola: – Jahon adabiyotining eng yirik vakillari o‘z asarlarida 
bir martadan hisoblaganda quyidagi miqdorda so‘z ishlatganlar:
Tatar shoiri Abdulla To‘qay – 14 mingdan ortiqroq;
Fors-tojik shoiri Abdurahmon Jomiy –17 600 ta;
Ispan adibi Servantes – 18 mingdan ortiqroq;
Ingliz  shoiri  va  dramaturgi  Vilyam  Shekspir  –  20  mingdan 
ortiqroq;
Rus shoiri Pushkin – 21 193 ta;