Adabiyot Abituriyentlar uchun 3-qism mustaqillik davri o‘zbek adabiyoti

Qo‘chqor: — Nima-gress?
Olimjon:— Progress.
Qo‘chqor: — Progress bor. Ilgari tezak yoqilardi, hozir tezakni solyarka bilan yoqayapmiz. Yaxshi yonayapti. To‘g‘ri ovqatdan sal-pal hidi keladi-yu, lekin o‘rganib ketar ekan odam.
Olimjon:— (Qo‘chqorga achinganday bosh-oyoq qarab chiqib.)Bir hisobda, sizgayam qiyin — shuncha bola-chaqa... Sakkiztamidi?
Qo‘chqor: — (Uh tortib.) Ha, qolgani shu. Beshtasi peshonamga sig‘madi, Olimtoy...
Olimjon:— Hechqisi yo‘q, Qo‘chqor aka, yaqinda hammasi yaxshi bo‘lib ketadi. Mana, hozir “oilani planlashtirish” degan bir gap chiqib turipti.
Qo‘chqor: — Nimalashtirish?
Olimjon:— Planlashtirish. Menimcha, shu yaxshi gap, Qo‘chqor aka. Tushunmadingiz-a? Buning ma’nosi shuki, yaxshi yashash uchun bolani to‘rtta-beshtadan oshirmaslik kerak.
Qo‘chqor: — Iye?.. Xudoning o‘zi berib tursa nima deysan?
Olimjon:— (Kulimsirab.) Ha, endi, Xudo bermaydigan qilinadi-da.
Qo‘chqor: — (Go‘yo tushunganday.)Ha-a, gap buyoqda degin? U... qanaqa bo‘ladi o‘zi?
Olimjon:— “Oilani planlashtirish” degan gap bekorga chiqqani yo‘q. Axir, ne-ne olim-u fozillar rosa o‘ylab, hamma tomonini hisobga olib, keyin gapirishyapti. Mana, siz va sizga o‘xshaganlarning bola-chaqa deb umri o‘tib ketmasin, bular ham odamga o‘xshab yashasin, degan gap bor buning tagida, bildingizmi?
Qo‘chqor: — Yo‘q, tagidagi gap yaxshi ekan-u, lekin boshimizga qo‘ylarning kuni tushmasmikan, deyman-da.
Olimjon:— Qaysi qo‘ylar?
Qo‘chqor: — Sening ham esingda bordir, bir paytlar SJKmi, PJKmi degan bir balo chiquvdi. Qo‘ylarni sun’iy urchitib, ko‘proq qo‘zi olish uchun-da. Keyin qo‘yning zoti aynidi, qorako‘ldan sifat qochdi, har xil kasallikka chalindi. Shu, turib-turib olimlaringga ham tushunmay qolaman-da, Olimtoy. Bir qarasang, qo‘ylarga qarab “ko‘p tug” deydi, bir qarasang, o‘zbekka qarab, “kam tug‘“, deydi...
Olimjon:— Ana shunaqa gaplarni gapirmang-da, Qo‘chqor aka! Siz bilasizmi, yo yuqoridagilar biladimi? Gapingizni qarang! Qo‘y qayoqda, o‘zbek qayoqda?! Bu yerda gap xalqning turmushini yaxshilash haqida boryapti. Axir, o‘zingiz mundoq bir qarang, ayniqsa, qishloqlarimizda turmush darajasi nihoyatda past. Chidab bo‘lmaydigan darajada past!
Qo‘chqor: — (Asabiyroq.)Past, degin? Senlarning turmushlaring balandmi? Davlat o‘qitdi, odam qildi, olim degan noming bor, ko‘tar-da past bo‘lsa! “Prigres-mrigres” qilasan bu yerga kelib olib! Xotinlarning qorniga osilguncha paxta teradigan mashinani to‘g‘rila!