Adabiyot 8-sinf

QOFIYA HAQIDA
1. She’riy asarlarning qofiyalanishi nimani belgilaydi?
J: Janrni
2. Kam ham so‘zlari qanday qofiya hisoblanadi?
J: To‘q qofiya
3. Allakimimni dilimni so’zlari qanday qofiya hisobla nadi? J: Och qofiya
4. 0‘zining kelib chiqishi jihatidan qaysi nutq turi qadi miy hisoblanadi? J: She’riy nutq
5. She’r tuzilishida, uning musiqiyligini kuchaytirishda nimaning ahamiyati katta? J: Qofiyaning
6. Misra yakunida so‘z, qo’shimcha, ba’zan esa so’z birikmalarining ohangdosh bo’lib kelishi qanday ataladi?
J: Qofiya
7. Qofiyadosh so‘zlarning tovush tarkibi to‘la mos kel gan qofiya turi? J: To‘liq (to‘q) qofiya
8. So’zlarning tovush tarkibi qisman mos kelgan qofiya turi? J: ToMiqsiz (och) qofiya
9. Dahriy qahridan so‘zlari qanday qofiya turini hosil qiladi? J: Och qofiyani
10. Tutun Aloviddin so‘zlari qanday qofiya turini hosil qiladi? J: Och qofiyani
12. «Boshing egib, ta’zim ayla, shukrona ayt Seni guldek erkalagan chaman uchun. Osmonlarda yurgan bo‘lsang, tuproqqa qayt, Aytgil, do‘stim, nima qildik Vatan uchun?» misralarining muallifi? J: Iqbol Mirzo
13. Qofiyadosh so‘zlarning tovush tarkibi to‘la mos kel sa, bunday qofiya qanday ataladi? J: To‘liq (to‘q) qofiya
14. So‘zlarning tovush tarkibi qisman mos kelgan qofi ya turi? J: To‘liqsiz (och) qofiya
15. Qofiyalarning tartibi degan tushuncha nimani ang latadi? J: She’r bandidagi misralarning o‘zaro qofiya lanish tartibini


MAQSUD SHAYXZODA (1908 1967)
1. Maqsud Shayxzoda dastlabki ijod namunalarini nechanchi yildan e’lon qila boshladi? J: 1929yildan
2. Qaysi to‘plamlari o‘tgan asrning 30yillarida e’lon qi lingan?
J: «Loyiq soqchi», «0‘n she’r», «Undoshlarim», «Uchinchi kitob», «Jumhuriyat», «0‘n ikki», «Yangi devon», «Saylov qo‘shiqlari»
3. «Jaloliddin Manguberdi» dramasi qachon yozilgan?
J: 1944yilda
4. «Jaloliddin Manguberdi» dramasida Jaloliddin Man guberdi obrazini qaysi aktyor gavdalantirgan?
J: Shukur Burhonov
5. She’riy to‘plamlari?
J: «0‘n besh yilning daftari», «Olqishlarim», «Zamon torlari», «Shu’la», «Chorak asr devoni»
6. «Toshkentnoma» dostoni qachon yozilgan?
J: 1958yilda
7. Maqsud Shayxzodaning dostonlarini toping.
J: «Toshkentnoma», «0‘rtoq mulk», «Tuproq va haq», «Chirog‘», «0‘rtoq», «Meros», «Ovchi qissa si», «lskandar Zulqarnayn», «0‘n birlar», «Jenya», «Oqsoqol», «Ahmadjonning hikmatlari», «Uchinchi o‘g‘il», «Nurmat otaning tushi»
8. «Tushunmayman, tushunmayman, shavkatli mirzo, Taxt qanaqa ma’rifatga poydevor bo‘lg‘ay? Vaholanki, toj boshdagi fikrga qafas». Ushbu fikrni Uiug‘bekka kim ayt gan? J: Piri Zindoniy
9. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida Amir Temur ruhi paydo bo‘iadi. Uning qolida nima boredi? J: Qilich
10. Maqsud Shayxzodaning «Mirzo Ulug‘bek» fojeasi da qaysi shoirlar ishtirok etgan? J: Jomiy, Sakkokiy
11. «Mirzo Ulug'bek» fojeasida Ulug‘bekning so’nggi farmoni nima haqida edi?
J: Piri Zindoniyni zindondan ozod qilish haqida
12. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida Ulug‘bek kimning uyida o’ldiriladi? J: Ota Murodning
13. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida Berdiyor qayerlik edi?
J: Chotqollik
14. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida Ulug‘bek kimdan o’ziga qilich olib kelishni so’raydi? J: Yigitalidan
15. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida Ulug‘bek kimga: «Bir meroski, zamon uni mahv etolmaydi, Bir meroski, vorislari bu vatan ahli», deydi? J: Abbosga
16. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida Ulug‘bek aytgan «Bir meroski, zamon uni mahv etolmaydi, Bir meroski, vorislari bu vatan ahli» so’zlardagi meros nima edi?
J: Kitoblar, jadvallar
17. «Yetim qolgan El dardiga kuyib yig‘layman, Bosh qo‘yaman tuprog‘iga ulug‘ insonning». Ushbu fikrlarni kim aytgan? J: Piri Zindoniy
18. Navoiyning «Majolis unnafois» tazkirasining nechanchi fasli temuriylarga mansub shoirlar haqida?
J: Yettinchi
19. «Ziji Ko‘ragoniy» asarining so’zboshisida Ulug‘bek kimni farzandi arjumandim deb ataydi?
J: Ali Qushchini
17. «Mirzo Ulug‘bek» dramasi asosida qaysi rejissor «Ulug‘bek yulduzi» kinofilmini yaratdi? J: Latif Fayziyev
18. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida Piri Zindoniy necha yildan beri zindonda bandi edi? J: 50 yildan beri
19. «Mirzo Ulug‘bek» fojeasida kimlar podshohsiz ya shash uchun kurashgan? J: Sarbadorlar
20. «0‘g‘illardan yalchimagan benasib padar, 0‘z sho girdin o‘g‘il deya topar tasalli» fikrlari kimga tegishli?
J: Sakkokiyga
21. «Mirzo Ulug‘bek» dramasida qatnashuvchilar ro‘y xatida: «Samarqand qozisi, 70 yoshda», deb kimga ta’rif berilgan? J: Mavlono Shamsiddin Muhammad Miskin
22. «Ovchi qissasi» dostonining muallifi kim?
J: Maqsud Shayxzoda
23. «0‘yiashimcha, sarbadoriar chin inson bolgcin.
Haq yo‘lida, xaiq yo‘lida bosh qo‘ygan uiar,
Haioi, rostgo‘y fuqarolar ekan hammash. «Mirzo
Ulug‘bek» tragediyasidan olingan ushbu parcha qaysi qah ramonga tegishli? J: Abdurazzoqqa
24. «Toj boshdagi fikrga qafasy> fikrlari kimga tegishli?
J: Hasan ohangar
25. «Mirzo Ulug‘bek» tragediyasida Ulug‘bekni o‘ldir gan Abbosning xanjariga kimning nomi yozilgandi?
J: Abdullatifning
26. «Mirzo Ulug‘bek» tragediyasida:
«Ey, voh! Endi yetim qoidi aqiu ma’rifat.
Laklak ablah Abbosdeklar harom qotadi.
Ammo, hayhot, tirilmaydi bitta Ulug‘bekb> degan fikrni kim aytgan? J: Abdurazzoq
27. «Mirzo Ulug‘bek» tragediyasi necha pardali fojia asar? J: Besh pardali
28. «Mirzo Ulug‘bek» tragediyasidagi to’qima obrazlar ni toping. J: Piri Zindoniy, Ota Murod
29. Ulug‘bekning ajnabiy elchilar bilan suhbatida uning qaysi asari haqida so‘z boradi? J: «Ziji Ko‘ragoniy»
30. «Mirzo Ulug‘bek» fojiasida zindondan ozod qilingan Piri Zindoniy kimga topshirilishi kerak edi?
J: Jomiy va Lutfiy panohiga
31. «Mirzo Ulug‘bek» fojiasida qatnashuvchilar ro‘y xatida Ulug‘bekning yoshi necha yoshda deb ko’rsatilgan?
J: 56 yoshda
32. «Zamonaning taraqqiyparvar ulamolaridan; 65 yoshda», deya kimga ta’rif berilgan?
J: Shayxulislom Burhoniddin
33. «Sayid Obidning o‘g‘li, Abdullatifning mahrami; 28 yoshda». Ushbu ta’rif kim haqida? J: Abbos
328
34. «Mashhur tarixchi; 35 yoshda», deya kim taYiflan gan? J: Abdurazzoq Samarqandiy
35. nMahbus; 80 yoshda». Ushbu ta’rif kim haqida?
J: Piri Zindoniy (Hasan ohangar) haqida
36. «Sharq vahshati» borasida hamma gap bo‘hton
Va ko‘rdikki, Uiug‘bekning zamonasida
Dinu miiiat xusumati yo‘q Turkistonda. Ushbu fikrlar Mirzo Ulug‘bekka kim tomonidan aytilgan?
J: Farang elchisi
37. «Bizga agar iutf etilsa ruxsati oliy, U kitoblar nusxa sidan olib ketgaymiz», deya Mirzo Ulug‘bekdan iltimos qilgan personaj kim? J: Misr elchisi
38. «Saltanatki, sultoni yo‘q boshsiz bir tana» fikrlari ni Mirzo Ulug‘bek kimga aytgan?
J: Hasan ohangarga
39. «Podshohsiz o‘zimizcha yashab ko‘raylik, Noni mizni hadik olmay oshab ko‘raylik\» fikrlari kimga tegishli?
J: Sarbadorlar
40. Endi nega maydalandi Temur urug‘i,
Endi nega razillashdi hokimlar ruhi.
Endi hega mirzolarning ko‘zlari ojiz,
Qulog‘i kar, idroki bo‘sh, iroda kuchsiz... Ushbu fikr kim ga tegishli? J: Mirzo Ulug‘bekka
41. «Hech birkimsa tug‘ilmabdi boshda toj bilan» fikrla rini kim aytgan? J: Mirzo Ulug‘bek
42. «EyXudo, sen guvoh bo‘lgin, bu xanjar bilan
Abdullatif kallasini olmasam agar
Yuz ming la’nat bo’lsin menga!» Ushbu fikrlar muallifi kim? J: Berdiyor
43. Navoiy «Majolis unnafois» tazkirasining nechanchi fasli Husayn Boyqaro haqida? J: Sakkizinchi
44. «Yulduzlarda ekan nigohim, bilmadim ne edi guno
him...
Men dardimni kimga aytaman». Ulug‘bek haqida yozil gan ushbu she’r muallifini toping.
J: Muhammad Yusuf
45. «Yo‘q, yo‘q, sulton o‘lsa hamki, donishmandyashar, Olimlarga mangu hayot tarixi bashar...» misralari
kimning nutqidan olingan? J: Ulug‘bek
46. Qaysi shoir ijodida Hamid Olimjon, xalq og‘zaki ijo dining ajoyib vakili Fozil shoirlarga bag‘ishlangan asarlar mavjud? J: Maqsud Shayxzoda
47. «Mirzo Ulug‘bek» dramasida tarixchi Abdurazzoq Samarqandiy sarbadorlar haqida kimdan eshitganligini aytadi? J: Tarixchi Hofiz Abro‘dan
48. Elchilarni saroyga kim boshlab kiradi?
J: Devonbegi
49. Ulug‘bek huzuriga qaysi yurtdan kelgan elchilar tashrif buyuradi?
J: Chin, Hind, Misr, Farang, Rus eichilari
50. «0‘z yurtimdan kelganimda niyat qilgandim, Xurosonu Turkistonni sayr etib chiqsam,
Undan keyin ko’ra olsam janoblarinil» deya Ulug‘bek ka murojaat qilgan elchi kim? J: Hind elchisi
51. «lstar edik uzilmasin karvonlar safi.
Karvoniarga shohi bilan yuklansin do’stlik,
Shohi kabi muloyimlik, paxtaday soflik!» Ushbu fikrlar kimga tegishli? J: Rus elchisiga

52. «Donishmandlar kengashib turib Mamiakatni bosh qarsalar, el bo‘lur obod\» deb kimning kitobida yozilgan?

J: Abu Nasr Forobiyning
TRAGEDIYA HAQIDA
1. Tragediya so‘zi Dionis sharafiga o’tkaziladigan bayramlar bilan bog‘liq. Dionis qanday xudo?
J: Hosildorlik xudosi
2. «Tragediya» so‘zi qanday ma’noni bildiradi?
J: Yunoncha «echki qo‘shig‘i» ma’nosini
3. Qadimgi Yunonistonda qiziqchilarni nima deb ata ganlar? J: Tragoslar
4. Tragediya nimaga quriladi?
J: Murosasiz kurash, g‘oyatda keskin ziddiyatlar zaminiga quriladi
5. Fojeiy asarlar dramatik asarlardan qanday farqla nadi? J: Qahramonlar xarakterining yorqinligi, ichki kolliziya kuchliligi, personajlar o‘rtasidagi konfiiktning o‘ta kuchliligi bilan
6. Haqiqiy tragik asarlar yaratish qachon o‘zining kamolot bosqichiga ko‘tarildi?
J: Miloddan avvalgi V asrga kelib
7. «Zanjirband Prometey», «Oresteya» asarlarining muallifini toping. J: Esxil
8. Sofokl tragediyalarini sanang.
J: «Shoh Edip», «Antigona»
9. Evripid tragediyalarini toping.
J: «Elektra», «Medeya», «Gerakl»
10. Jahon adabiyotida tragediya janrida samarali ijod qilgan adiblarni toping. J: Lope de Vega, Kalderon, Shek spir, Gyote, Shiller, Pushkin
11. Pushkinning «Boris Godunov» asari janrini toping.
J: Tragediya
12. Mahmudxo’ja Behbudiyning «Padarkush» tragedi yasi qachon yaratilgan? J: 1911yili
13. Abdurauf Fitratning «Abulfayzxon» tragediyasi qa chon yozilgan? J: 1926yili
14. Maqsud Shayxzodaning «Mirzo Ulug‘bek» tragedi yasi qachon yaratilgan? J: 1961yili