Adabiyot 10 oxirgi 2-qism indd

Xo‘janazar Huvaydo
Ushbu baytda muallif yorga murojaatida “Farhod va Shirin” hamda 
“Layli va Majnun” dostonlari qahramonlariga ishora qilmoqda.
Quyida keltirilgan “Sig‘mamdur” radifl i g‘azalida tanosub, tazod va 
talmeh san’atlari qo‘llangan o‘rinlarni toping. Mazkur san’atlar qay dara-
jada g‘azalning umumiy g‘oyasini ochib berishga xizmat qilmoqda? 
* * *
Ajab majnun erurman, dasht ila sahrog‘a sig‘mamdur,
Dilim daryoyi nurdur, mavj urub dunyog‘a sig‘mamdur.
majnun 
– telba
Shariat ham, tariqat ham, haqiqat mendadur mavjud,
Chu sultoni azaldurmanki, arshi a’log‘a sig‘mamdur.
arshi a’lo
– 
osmonning 
yuqori qavati
Xalil oso bu yo‘lda otashi Namrud – me’rojim,
Hamon durri haqiqatmanki, har daryoga sig‘mamdur.
oso 
– kabi, 
singari
Rizo mulkidaman, halqumni tuttum tig‘i Akbarga,
Bu yo‘lda siynayi poki Zabehullog‘a sig‘mamdur.
siyna 
– ko‘krak
Agarchande ziyorat qilmadim men Ka’bayi zohir,
Tariqat hojisidurmanki, Baytulloga sig‘mamdur.
Baytullo 
– 
Ka’ba
Gahi bo‘ldum faqir-u, gohi shoh-u, gah gadodurman,
Ajab devonaman, fardoki mahshargohg‘a sig‘mamdur.
fardo 
– ertaga
?

---

10
Maqomi hayrat ichra gohi xudman, gohi bexudman,
Junun bozorida mastmanki, istig‘nog‘a sig‘mamdur.
bexud 
– o‘zini 
yo‘qotish
junun 
– 
majnunlik
Gah o‘rus, gohi cherkas, gohi mo‘min, gohi tarsoman,
Ne kavnayni miyon-u “lo”i illollog‘a sig‘mamdur.
tarso 
–
nasroniy
kavnayn 
– 
ikki dunyo 
miyon 
– o‘rta
“lo”i illollo
–
“illollo” so‘zi-
ning “lo”si
Mudom miskin erurman chun g‘uloming – 
Mashrabingdurman,
Meni bechora bu dunyo bilan uqbog‘a sig‘mamdur.