Abuzalova M

Ideografik yozuv 
(grekcha 
idea 
- tushuncha), shuningdek, 
logografik yoki ieroglifik deb ham ataladi. Qadimgi yahudiy, shumer, 
xitoy, astek va mayya qabilalarining yozuvi ideografik namunalardir. 
Ideogrammalar, asosan, konkret tushunchalarni ifodalovchi rasm 
(piktogramma)lar asosida shakllandi. Chunonchi, yahudiy va shumer 
mixli xatlarida 
tog„ 
tushunchasi-orasidan vodiy va jarlik o„tuvchi ikki 
tog„ tasviri orqali, 
suv
-to„lqinlarni eslatuvchi to„lqinsimon chiziq bilan 
bildirilardi. 
Quyosh 
tushunchasi shumer yozuvida xitoy ideogrammasi 
kabi ichida nuqtali doira (П) shaklida ifodalangan. Ideogrammalarning 
piktogrammalardan kelib chiqqanligini qadimgi xitoy yozuvi yaqqol 
ko„rsatib turadi. Eng qadimgi logografik yozuv tizimlari (misr 
ieroglifikasi, xitoy ieroglifikasi, shumer va b.) mil. av. 4-ming yillikning 
oxiridan 2-ming yilliklarning boshlarigacha bo„lgan davrda shakllangan. 
Hozirgi kunga qadar eng turg„un va tarqalgan ideografik yozuv xitoy 
yozuvidir, bunga Xitoy tarixi va xitoycha so„zlarning bir bo„g„inli tabiati 
omil bo„lib xizmat qilgan. XV asrdayoq in‟ qabilalari rivojlangan yozuv 
tizimiga ega edilar. Biroq, davlat bo„lib birlashish va ierogliflarning 
sistematizatsiyasi (tizimga solinishi) Xitoyning Sin va asosan Xan 
sulolalari davrida siyosiy markazlashuvi davomida sodir bo„ldi.Syuy 
Shen I-II asrlarda “Shoven szeszi” (“Elementlar va murakkab belgilar 
haqida”) degan xitoycha ierogliflar jadvalini yaratdi: bunda 10,5 ming 
ieroglif ko„rsatilgan. 
Yozuvning keyingi taraqqiyot bosqichi