Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

5.5. Gidroporshenli nasoslar yordamida quduqlarni ishlatish

Nasos 63 mm.li quvurga tushiriladi, о‘tiradigan egarga suyuqlik oqimini siqadi, bu suyuqlik yuqoridan kuch bilan haydaladi. Dvigatel va nasosning oralig‘ida joylashgan zolotnik qurilmasi yordamida harakatga keltiriladi.

Porshen dvigatel bilan birgalikda, porshen nasos ilgarilanma qaytma harakatini tugallaydi va suyuqlikni quduqdan haydab chiqaradi, halqa oralig‘i orqali yer ustiga ishchi suyuqlik bilan birgalikda kо‘tariladi.
Botma agregatni almashtirish NKQ-ni kо‘tarmasdan amalga oshiriladi. Agregat quduqdan ishchi suyuqlikni ta’siri asosida kо‘tariladi. Bunda suyuqlik halqa fazosiga agregat tagiga haydaladi va uni ushlagich bosim ta’sirida saqlab oladi. Gidravlik porshenli nasos yordamida juda chuqur quduqlardan (4000 metrgacha) suyuqlikni 20 m³/kun davomida kо‘tarish mumkin. Gidravlik porshenli qurilmaning FIK=0.6 ga yetadi.
Gidravlik porshenli qurilmaning kamchiligi har bir quduqning atrofida ishchi suyuqlik uchun hovuz va maxsus kuch nasoslarini о‘rnatish talab qilinadi.


5.8-rasm. Gidravlik porshenli nasos qurilmasining sxemasi:
1-suyuqlikni tindiruvchi idish; 2-kuch beruvchi nasos; 3-kо‘targich; 4 va 5 nasos kompressor quvurlar; 6-gidravlik dvigatel va nasos; 7-konus.
Gidravlik porshenli nasos qurilmasi botma jihozlar va kuch beruvchi nasosdan (2) suyuqlikni tindiruvchi idishdan (1) va tozalash kо‘targichidan (3) tashkil topgan.
Botma jihozlar nasos qurilmasidan tashkil topgan bо‘ladi, gidravlik dvigatel (6) va nasosdan iborat, porshen shtok bilan qattiq biriktirilgan.
Quduqlarni gidravlik porshenli nasoslar bilan ishlatishda, unga ikki qatorli konsentrik holda joylashgan (4) va (5) NKQ lar tushiriladi. Diametri 62 mm va 102 mm, uning uchlarida egar joylashgan bо‘ladi, konusda (7) zich mahkam joylashtiriladi.

Nazorat savollari

1. 
   Quduqlarda nasoslar qanday holatda qо‘llaniladi?
   
2. 
   Shtangali chuqurlik nasosning tarkibiy elementlarini aytib bering?
   
3. 
   Plunjerning ishlatish tartibini tushuntiring?