Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti a. V. Mavlonov



Download 2,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/134
Sana26.01.2022
Hajmi2,92 Mb.
#412094
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   134
Bog'liq
neft va gaz konlari geologiyasi (1)

3.10. Neftlarning fizik xossalari  
 
       Vatanmiz  konlaridagi  neftlarning  tarkibi  va  xossalari  rang-
barangdir.  Hatto  bir  kondagi  har  xil  qatlamlariing  neftlari  bir-biridan 
farq qiladigan holar ko’plab uchraydi. 
Neftlardagi gaz miqdori S ma’lum miqdordagi erigan gazning 
V

qatlam  sharoitidagi  neft  hajmi  birligida  V
qn
  mavjudligiga 
tushuniladi: 
 


 
56 
S= V / V
qn 
 
Aksariyat  gaz  miqdori  m
3
/m

yoki  m
3
/t  kg’rinishida 
g’lchanadi.  Bir  hajm  qatlam  sharoitidagi  neftda  maksimal  darajada 
erigan gazni - uning eruvchanligi deyiladi. Gazning neftdaga miqdori 
uning  eruvchanligiga  teng  va  undan  kam  bg’lishi  mumkin.  Bu 
xususiyatni  qatlam  sharoitidagi  namunani  laboratoriya  sharoitida 
tadqiq  qilish  yuli  bilan  aniqlanadi.  Gaznnng  qatlam  sharoitida 
eruvchanligi  300-500  m
3
/m
3
  gacha  borishi  mumkin,  aksariyat  uning 
kg’rsatkichi 30-100 m
3
/m
3
 atrofida bg’ladi. Lekin kg’pchilik konlarda 
erigan gaz miqdori 8-10 m
3
/m
3
 ngi tashkil qilgan hollar ham uchraydi. 
Gaz  omili  deb  (G)  1m
3
  (t)  gazsizlangan  neftdan  olingan  gaz 
miqdoriga aytiladi. Uni yg’ldosh gazning ma’lum vaqt ichida olingan 
neftdan  ajratib  olish  yg’li  bilan  aniqlanadi.  Uyumni  qazib 
chiqarishning  dastlabki  bir  oyi  davomidagi  gaz  omili  dastlabki  gaz 
omili  deb  ataladi.  Ishlatish  jarayonidagi  annqlangan  kg’rsatkich  joriy 
gaz omili deyiladi va aniq vaqtga mansub qilib belgilanadi. Gaz omili 
neftda  erigan  gaz  miqdoriga  bog’liq  bg’lib,  u  juda  keng  kg’lamda 
kg’rsatkichga  ega,  chunonchn  YAreg  konida  u  1-2m
3
/t  ga  va 
Starogroznenskoe konida esa 465 m
3
/t ga tengligi tasdiqlangan. 
Qatlamni  qazib  chiqarish  jarayonida  gaz  ajralish  kuzatilmasa 
gaz omilining neftdagi gaz miqdoridan kamligini kg’rsatadi. 
Qatlam  sharoitidagi  neftdan  gaz  ajrala  boshlagan  bosim 
tg’yinishlik  bosimi  (yoki  bug’  hosil  bg’lishining  boshlanishi)  deb 
ataladi.  
       Bu  kg’rsatkich  uyumdagi  neft  va  gaz  hajmining  nisbatiga, 
ularning  tarkibiga  va  qatlam  haroratiga  bog’liqdir.  Tabiatda 
tg’yinishlik  bosimi  qatlam  bosimiga  teng  yoki  undan  kichik  bg’lishi 
mumkin, bunda birinchi holatda neft gazga tg’yingan, keyingisida esa 
etarli  tg’yinmagan  bg’ladi.  Tg’yinganlik  bosimi  bilan  qatlam  bosimi 
orasidagi  farq  MPaning  ulushidan  tortib,  g’nlab  MPani  tashkil  etishi 
mumkin. Qatlamning har xil qismidan olingan namunada tg’yinganlik 
bosimi  har  xil  bg’lishi  mumkin,  chunonchi  Tuymazin  konida  uning 
kg’rsatkichi  8-9,4  MPa  ni  tashkil  etgan.  Bunday  farqning 
mavjudligiga har xil sharoit va kollektorlarning hamda qoldiq suvning 
ta’siri bg’lishi mumkin. 


 
57 

Download 2,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   134




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish