Abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti “Umumiy xirurgiya va travmatologiya” kafedrasi

2.15 Ovqatlanish rejimi 
Ovqatlanish rejimida to ‘rtta asosiy qoidaga amal qilinadi: 
Ovqatni 
kunning ma’lum bir vaqtida iste’mol qilish. Chunki ovqat iste’mol qilishi 
kerak bo’lgan aniq vaqtda odam organizmida refleks tarzida me’da shirasi, 
so’lak, me’da osti bezidan shira, o’t suyuqligi ajralib chiqadi, bu esa ovqatni 
to’liq hazm bo’lishini ta’minlaydi. 
Kun davomida necha marta ovqatlanishni to’g’ri tashkil etish. Sog’lom 
odamlarda asosan uch yoki to’rt marotaba ovqatlanish rejimi qabul qilinadi. 
Ya’ni: nonushta, tushlik, kechki ovqat; nonushta, yarim tushlik, tushlik, 
kechki ovqat; nonushta, tushlik, yarim tushlik, kechki ovqat. 
Har galdagi ovqat iste’mol qilishda ovqatlanish ratsioniga amal qilish. 
Bunda har galgi ovqatlanish (nonushta, tushlik, kechki ovqat) uchun 
tanlangan mahsulotlar tarkibida oqsil, yog’, uglevodlar, mineral moddalar, 
vitarninlar yetarli darajada organizmga tushishini hisobga olish zarur. 
Kun davomida iste’mol qilinadigan ovqat miqdorini fiziologik talablarga 
mos ravishda, taqsimlash. Bunda uch mahal ovqtlanish rejimida ovqat 
koloriyaliyligi quyidagicha taqsimlanadi:

---

nonushta 
tushlik
yarim tushlik
kechki ovqat 
nonushta 
30% 
tushlik 
45% 
kechki ovqat 
25% 
to’rt mahal ovqatlanish rejimida esa: 
25% 
40% 
10
%
25% bo’lishi kerak. 
Har qanday ovqatlanish rejimida ham ovqatlanishlar orasidagi vaqt 6 
soatdan oshmasligi va kechki ovqat yotishdan 2 soat oldin yeyilishi kerak. 
O’zbekistonning issiq iqlim sharoitida 3 mahal ovqat rejimida yuqori 
kaloriyali va kuchli ovqat tushlikda emas balki kechki ovqatda yeyilishiga 
odatlanilgan. Bunda 
nonushta 
25% 
tushlik 
30% 
kechki ovqat 45% 
Uch yoki to’rt mahal ovqatlanish rejimida fiziologik me’yor bo’yicha 
oqsil, yog’, uglevodlar va ovqat kaloriyaliligini taqsimlanishi quyidagi 
jadvalda ko’rsatilgan.