Abu abdulloh al-xorazmiyning hayoti va ilmiy faoliyati

Abu Abdulloh Al-Xorazmiy va uning “Mafotih al-ulum” asari

REJA:

I KIRISH

II ASOSIY QISM:

1. 
   Abu Abdulloh al-Xorazmiyning hayoti
   
2. 
   Abu Abdulloh al-Xorazmiyning ilmiy faoliyati
   

III XULOSA

IV FOYDALANGAN ADABIYOTLAR.

KIRISH
Xorazm - o'ziga xos va bеtakror madaniyat diyori. U jahon fani va madaniyati taraqqiyotida o'chmas iz qoldirgan Xorazmiy, Bеruniy va boshqalar, shubhasiz, shunchaki tag-zaminsiz еtishib chiqavеrmaydi.
Ma'lumki milodning IX-XI asrlari Markaziy Osiyoda tabobat va kimyo ilmlarini chuqur o'rganib, ularni rivojlantirgan Abu Bakr ar-Roziy, buyuk faylasuf Abu Nasr al-Forobiy, ilmu-n-nujum va jo'g'rofiya fanlarining taraqqiyotiga munosib hissa qo'shgan Abul Abbos Ahmad ibn Muhammad ibn Nasir al-Farg'oniy, olamga mashhur xoziq tabib Abu Ali ibn Sino kabi buyuk allomalar davri edi.
O'sha davrning keng bilimli, peshqadam olimlaridan biri Abu Abdulloh al-Xorazmiydir. Bu olim haqida juda kam ma'lumot saqlanib qolgan.


Abu Abdulloh al-Xorazmiyning hayoti

Bo’lg’usi olim bolalik va o’smirlik yillarida boshlang’ich ta’limni vatanida olib, arab, fors, hind va yunon tillarini qunt bilan o’rgandi, bu tillardagi kitoblarni mutolaa qildi va el nazariga tushib olim bo’lib etishdi.

Bag’dod xalifasi Horun ar-Rashid o’g’li al-Ma’munni 808 yilda xalifalikning sharqdagi noibi qilib tayinlaydi, shahzoda al-Ma’mun noiblikni poytaxti Marv (hozirgi Mari)ga kelib tezlikda unga bo’ysunuvchi o’lkalar (Xuroson va Movarounnahr)da yashovchi olimlar va shoirlarni o’z saroyida to’plab “Mari olimlari yig’ini”ni tashkil qiladi. Ko’pgina olimlar qatori al-Xorazmiy ham Marvga keladi va o’zining samarali ijodiga aynan shu erda tamal toshini qo’yadi. Olim bu maskanda zamonasining ko’pgina olimu fuzolalari bilan tanishadi.

Al-Ma’mun otasi o’limidan keyin 813 yilda o’zini xalifa deb e’lon qildi, Bag’dodga qo’shin yuborib o’z akasi xalifa al-Aminni taxtdan tushirdi. 819 yilda bir guruh saroy ahli va Marvda to’plangan olimlar bilan Bag’dodga xalifalikni