Abituriyentler ushın Qaraqalpaq tili páninen qollanba quwat Jarekeev Tildiń jámiyetlik xızmeti

Birlik
Kóplik
I II III	-man/-men, -pan/-pen, -ban/-ben -sań/-seń -dı/-di, -tı/-ti	-mız/-miz, -pız/-piz, -bız/-biz -sız/-siz -dı/-di, -tı/-ti

Mısalı:

Bet	Birlik	Kóplik
I II III	baraman, barıppan barasań, barıpsań baradı, barıptı	baramız, barıppan barasız, barıpsız baradı, barıptı

Betlik qosımtalarınıń joqarıda kórsetilgen eki túrinen basqa úshinshi túri de bar. Olar buyrıq meyildiń III bet qosımtası -sın/-sin hám tilek meyildiń I bet birlik sandaǵı -ayın/-eyin, -yın/-yin kóplik sandaǵı -ayıq/-eyik, -yıq/-yik qosımtaları bolıp esaplanadı. Ol barsın. Men barayın. Men keleyin. Bizler barayıq. Bizler keleyik.
Mánili hám kómekshi feyiller
Feyil sózler ańlatatuǵın mánilerine qaray (leksika-semantikalıq hám grammatikalıq belgilerine qaray) tolıq mánili hám kómekshi feyiller bolıp eki túrge bólinedi. Mánili feyiller gáp ishinde bir uǵımdı bildiredi yaǵnıy máni ańlatadı. Bir sorawǵa juwap beredi, gáptiń bir aǵzası xızmetinde qollanıladı. Mısalı: Gúlayım qaladan keldi. (ne qıldı? bayanlawsıh).Kómekshi feyiller tiykarǵı feyiller menen qosılıp kelgende,óziniń dáslepki leksikalıq mánisine iye emes, kómekshi grammatikalıq mánide keledi. Kómekshi feyillerdiń xızmetin tómendegi feyiller atqaradı: otır, tur, júr, jatır, al, ber, kel, ket, basla, bol, qoy, kór, qal, jiber, shıq, tús, jat, kór, qara, baq, tap, sal, ur, qash, jet, qayt, ót, tart, jónel, et, jazla. Bul feyillerdiń kópshiligi (et, jazla feyillerinen basqası) tiykarǵı feyiller menen dizbeklesip kómekshi feyil xızmetinde keliwi menen qatar, tiykarǵı leksikalıq mánisin saqlap óz aldına mánili dara feyil hám qospa feyildiń ekinshi kompanenti xızmetin atqaradı. Bunday feyiller jeke kelgende óz aldına tolıq máni ańlatıp, bir sorawǵa juwap beredi, gáp aǵzası xızmetin atqaradı. Mısalı: Olar awılǵa ketti (ne qıldı?). Qoylar jaylawda júr (ne qılıp atır?). Al ózleriniń leksikalıq mánisin joytıp, tiykarǵı feyildiń grammatikalıq mánisin keńeytip kelse, kómekshi feyil xızmetin atqaradı. Tiykarǵı feyiller máhál, meyil kategoryalarına iye boladı. Qazandaǵı sút tasıp, tógilip ketti. Bul xabardı esitip quwanıp ketti. Qasım muǵallim bolıp islep júr. Mısallardaǵı ketti, júr sózleri óziniń leksikalıq mánisin joytıp, tógilip, quwanıp, islep feyilleriniń mánisin tolıqtırıp kómekshi grammatikalıq mánide kelgen. Kómekshi feyiller kóbinese -ıp/-ip, -p, -a/-e, -y formalı hal feyillerge dizbeklesedi. Mısalı: Shay iship bolındı. Olar demde uyqılap qaldı. Ol áńgimesin dawam ettire berdi. Bul feyiller quramındaǵı bolındı, qaldı kómekshi feyilleri –p formalı hal feyilleri menen qosılısıp, anıqlıq meyil, ótken máhál mánisin bildiredi. Al sońǵı gáptegi dawam ettire beredi feyiliniń quramındaǵı beredi kómekshi feyili –e formalı hal feyili menen qosılıp anıqlıq meyil, házirgi máhál feyiliniń tamamlanbaǵan dawamlı túrin ańlatadı.