Abituriyentlar uchun 6-sinf savol-javoblari

Mavzu: Ichki suvlari.
1. Amudaryo, Sirdaryo, Volga qanday havzaga tegishli?- Berk havzaga tegishli.
2.Yevrosiyo daryolari to`yinishi tipiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?- Yomg`ir, qor, muz va yer osti suvidan.
3. Daryolarning suv rejimi va to`yinishi nimaga bog`liq?- Fasllarga bog`liq.
4. Musson iqlimli o`lkalarda va ekvatorial mintaqalardagi daryolar nimadan to`yinadi?- Yomg`ir suvlaridan.
5. Yevrosiyodagi qaysi daryolar qor va yomg`ir suvlaridan to`yinadi?- Volga, Ob, Irtish, Yavsey, Lina, Pechora.
6. Qaysi daryo ko`plab loyqa oqizib keladi?- Zuanxe.
7. Yevrosiyodagi tektonik ko`llar?- Baykal, Jeneva, Issiq ko`l.
8. Kaspiy, Orol kelib chiqishiga ko`ra qanday ko`l hisoblanadi?- Qoldiq ko`llar.
9. Fetchenko muzligining uzunligi, qalinligi va eni qancha?- Uzunligi-72 km, qalinligi-1000 m, eni 1700m-3100m.
10. Onega ko`lidan qaysi daryo oqib chiqadi?- Svir.
11. Oqmas ko`llarga qaysi ko`llar kiradi?- Issiqko`l, Balxash, Kaspiy, Orol.
12. Ko`p yillik muzloq yerlar Yevrosiyoning qaysi qismida uchraydi?- Shimoliy qismida.
13. Ko`p yillik muzloq yerlar qanday hosil bo`ladi?- Yer osti suvi bilan cho`kindi jinslarning muzlashidan.
14. Doimiy muzloq yerlarning qalinligi qanday o`zgarib boradi?- 0 m dan 1500 m gacha.


Mavzu: Tabiat zonalari. Sovuq va mo`tadil iqlim mintaqalaridagi tabiat zonalari.
1.Arktika mintaqasida qanday tabiat zonasi mavjud?- Arktika sahrolari.
2. Arktika mintaqasining tabiat zonalarida qanday o`simlik va hayvonlar yashaydi?-moh va lishayniklar o`sadi, oq ayiq, morj, tulen, oq kaklik yashaydi.
3. Tundra va Ormon tundra qaysi mintaqada joylashgan?- Subarktika mintaqasida.
4. Tundra zonasida qanday tuproq va o`simliklar uchraydi?- Tundra- gleyli, torfli-gleyli tuproqlari, mox-lishayniklar, Pakana qayin, butalar qutb qizg`aldog`i uchraydi.
5. O`rmon-Tundra zonasiga tavsif bering?- Iyulning o`rtacha harorati +11⁰,+13⁰C. Yog`in 300-400 mm, podzolli-gleyli, botqoq torfli-poqzolli tuproqlar tarqalgan.
6. O`simliklardan pakana qarag`ay, qayin, tilag`och, tol, hayvonlardan qutub tulkusi, qutb kakligi, rosomaxa kabilar qaysi tabiat zonasiga xos?- O`rmon-tundra zonasi.
7. Tayga zonasida qanday o`simlik va hayvonlar uchraydi?- Yevropa qoraqo`yi, qora va oq qorag`ay, kedr, tilog`ochlar o`sadi, bug`ular, qo`ng`ir ayiq, silovsin, olmaxon, qarqur kabilar uchraydi.
8. Eman, qora qayin, lipa, zarang, grab jo`ka kabi daraxtlar qanday o`rmonlarga xos?- Aralash o`rmonlar zonasi.
9. Yevrosiyoning faqat g`arbiy va sharqiy qismlarida mavjud bo`lgan, mo`tadil mintaqaga tegishli bo`lgan tabiat zona?- Keng bargli o`rmonlar zonasi.
10. O`rmon dasht va dasht zonasida qanday o`simlik va tuproqlar uchraydi?- Iloq betaga shuvoq o`sadi. O`rmonlarda sur-qo`ng`ir, dashtda qora tuproqlar uchraydi.
11. Mo`tadil mintaqaning janubida joylashgan cho`l zonasiga tavsif bering?- Yozi quruq va issiq +25⁰ C, +32⁰ C, yog`ingarchilik asosan bahor va kech kuzda bo`ladi, qishi sovuq tez-tez takrorlanib turadi.
12. Qaysi cho`llarda qumoq, sho`rxak, sur-qo`ng`ir, tog` etaklarida och bo`z tuproqlar hosil bo`lgan?- Qoraqum, Qizilqum, Taklamakan va Gobi cho`llarida.
13. Osiyodagi ikki o`rkachli tuya, Prjevalskiy oti, jayron sayg`oq, echkemar, toshbaqa, ilonlar va yavvoyi eshaklar uchraydigan tabiat zonasini toping?- Chalacho`l va cho`llarda.