Abduvohidov S. N., Ganiyev Z. A. Geografiya ta’limi metodikasi



Download 4,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/211
Sana05.01.2022
Hajmi4,58 Mb.
#318476
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   211
Bog'liq
ГЕОГРАФИЯ ТАЪЛИМИ МЕТОДИКАСИ Bahodir aka 05 05 2021

 
 
 
 
 
 


40 
 
“Kitobu surat al-arz” 
2-jadval 
Adad 
Shaharlar nomi 
Tul /meridian/ 
Ara /parallel/ 
 
Hatiistvo (ekvotor)ning nariyog’idagi shahar 
nomlari 
 
 
 
Rofoto shahri, dengiz bo‘yida 
65°00' 
8°00' 
 
Birinchi iqlim, uning paralleli 16°27' 
 
 
11 
Nubaning shahri Dunkula 
53°00' 
14°30' 
43 
Zag‘ova 
60°15' 
11°00' 
45 
G‘ono 
44°30' 
10°45' 
72 
Siljilmosa shahri 
31°00' 
21°00' 
 
Ikkinchi iqlim, uning paralleli 24°00' 
 
 
76 
Jarmi, Habash mamlakatining (markaz) shahri 
41°40' 
19°40' 
95 
Tayos, Qulzum (Qizil) dengiz bo‘yida 
58°00' 
17°00' 
 
Ekvatorning nariyog‘idagi tog‘lar
 
3-jadval 
Nomi 
Boshlang‘ich 
chegara 
Oxirgi chegara 
Rangi 
Yo‘nalishi 
meridian 
parallel 
meridian 
parallel 
Jabali Qamar  
(oy tog‘lari),  
Nili Misrning 
Manbai 
46°30' 
11°30' 
61°50' 
11°30' 
Qizil 
Janubiy 
Birinchi iqlim, uning paralleli 16° 
Birinchi iqlimdagi tog‘lar 
Ikkinchi iqlim, uning paralleli  
24° Ikkinchi iqlimdagi tog‘lar 
 
 
 
 
Al-Xorazmiy  iqlimlarni  kenglik  darajasiga  qarab  bo‘lishib  qolmasdan,  shu 
bilan birga o‘z asarida keltirilgan kartalar (geografik atlas, aholi geografiyasi) bilan 
bilan mashhur geograf ekanligini ham isbotlaydi. Abul Abbos ibn Muhammad ibn 
Kasir  al-Farg‘oniy,  fanda    Ahmad  Farg‘oniy  (870  yillar)  sifatida  tanilgan.  861 
yilda  Qohirada  Nil  daryosining  sathini  o‘lchash  maqsadida  nilometr  asbobini 
yaratgan.  Geografiya  sohasiga  qimmatli  ma’lumotlar  qoldirganlar.  Ayniqsa, 
Farg‘oniyning daryolar rejimini o‘rganishdagi xizmatlari beqiyosdir.  
X  asrga  kelib  Xorazmda  savdo,  qishloq  xo‘jaligi,  hunarmandchilik  yanada 
rivojlanadi.  Obod  shaharlar  soni  ko‘payadi.  Uning  poytaxti  Urganch  fan  va 
madaniyatning  yirik  markaziga  aylanadi.  Taxminan  1010  yilda  Xorazm  shoxi 
Ma’mun-II saroyida ilmiy markaz tashkil etiladi. U «Ma’mun akademiyasi» nomi 
bilan  mashhurdir.  «Ma’mun  akademiyasi»  O‘rta  Osiyodagi  olimlarni  ma’lum 
davrgacha  birlashtirib  turadi.  1017-yilda  bu  akademiya  o‘z  faoliyatini  tugatadi. 
Buning  asosiy  sababi  Xorazm  Mahmud  G‘aznaviy  tomonidan  qo‘shib  olinadi.  U 


41 
 
Xorazmda  ijod  qilayotgan  barcha  olimlarni  G‘aznaga  chaqirib  oladi.  Ma’mun 
akademiyasining buyuk olimlaridan biri 

Download 4,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   211




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish