|
Loyihalar
(model davlat ta’limi yoki ilmiy-tadqiqot dasturlari doirasida
keng qamrovli loyihani amalga oshirish uchun mo‘ljallanadi; asosiy e’tibor o‘quv
materiallarini tayyorlovchi yetakchi mutaxassislar, xodimlar, masofaviy ta’lim
kurslarini tashkil etadigan o‘qituvchi va olimlardan iborat ilmiy-metodik markazni
shakllantirishga qaratiladi; markaz tomonidan tayyorlangan masofaviy ta’lim
kurslari muayyan davlat hududida katta auditoriyaga uzatiladi; bu kabi ta’lim
vaqtinchalik bo‘lib, loyiha doirasida rejalashtirilgan ishlar bajarilgach yoki
tugagandan so‘ng yakunlanadi; Afrika va Lotin Amerikasining rivojlanayotgan
davlatlarida turli xalqaro tashkilotlar tomonidan qishloq xo‘jaligi, agrotexnika,
ekologiya bo‘yicha tashkil etiladigan ana shu modelga misol bo‘la oladi.
Dunyo ta’limi tizimiga masofaviy ta’lim metodi o‘qitishning alohida shakli
sifatida jadallik bilan kirib kelmoqda, interfaol ta’lim metodi sifatida joriy
etilmoqda.
Masofaviy ta’lim metodi axborot texnologiyalari, telekommunikatsiyalar
asosida kechadigan pedagogik jarayondir.
Masofaviy ta’lim metodida o‘qitish o‘quv axborot-resurs markazlari,
internet, pochta aloqalari orqali amalga oshiriladi. Masofaviy ta’lim, asosan, virtual
slaydlar orqali beriladi, agar talabalar para orqali virtual sinfga kirsa jarayonda
qatnashish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Masofaviy
o‘qitish-bu maxsus psixologik-pedagogik va axborot
kommunikatsion
texnologiyalar
muhitida,
bir-biridan
uzoqda
bo‘lgan
qatnashchilarning bilvosita aloqasiga asoslangan holda bilim, ko‘nikma, malaka
va ularni egallash usullarini uzatish va o‘zlashtirish jarayonidir.
Masofaviy ta’lim metodining o‘ziga xos muhim jihatlari:
229
-ta’lim oluvchining axborotni yaratuvchi va uni yetkazuvchi manbadan
uzoqligi;
-texnologik jihatdan muloqot muhitining, shuningdek, psixologik va
pedagogik jarayon muhitlarining o‘ziga xosligi;
-masofaviy o‘qitish jarayoni qatnashchilarining axborot texnologiyalari
vositalari yordamida sinxron va asinxron muloqotiga asoslanganligi;
-ta’lim oluvchilarning ta’lim dasturlarini tanlash va o‘qish traektoriyalarini
belgilashlaridagi erkinliklari;
-ta’lim oluvchining, asosan mustaqil ravishda, kompyuter texnologiyalaridan
foydalangan holda o‘z ustida astoydil ishlash nazarda tutilgan.
Masofaviy ta’lim metodi shaxsni o‘z-o‘zini rivojlantirishga, kelajakda zarur
mutaxassis bo‘lishga yo‘naltiradi. Masofaviy ta’lim metodini joriy qilishning
modelini belgilab olish strategik rejalashtirish nuqtayi-nazaridan muhim,
masofaviy o‘qitishning o‘quv, o‘quv-uslubiy, o‘quv-me’yoriy va didaktik
materiallarni tayyorlash, ularni optimallashtirish, sistemalashtirish, dizayn,
shuningdek, o‘quv jarayonini tashkil qilish ishlari ilgaridan tanlangan model
loyihalar asosida amalga oshiriladi.
Masofaviy o‘qitish jarayoni ta’lim sohasiga nafaqat zamonaviy pedagogik
va axborot texnologiyalari, balki bir qator yangi tushuncha va atamalarni olib kirdi;
virtual guruh;
o‘qitishning ta’minoti;
o‘quv telekommunikatsiya loyihalari;
teskari aloqa;
dialogli texnologiya;
kompyuter aloqasi;
telekonferensiya;
kordinator, moderator, telekonferensiya fasilitatorlari, tyutor.
Yuqoridagi maqsadlarni amalga oshirishda o‘qituvchi shaxsidan, ta’limda
zamonaviy axborot kommunikatsiyalaridan unumli foydalanish, masofaviy
ta’limni o‘quv jarayoniga kiritishda quyidagi axborot kommunikatsiyasi
texnologiyalaridan keng foydalanish va amalda joriy etish talab etiladi:
elektron darsliklar, tyutorlar, trenajyorlar, laboratoriya amliyotlari, test
tizimlaridan iborat, kompyuterli o‘qish dasturlari;
personal kompyuterlar, videotexnika, optik diskli axborot to‘plagichlardan
foydalanish asosida yaratilgan multimediya texnologiyalari asosidagi o‘qitish
tizimlari;
turli o‘quv fani, predmetlari sohasida foydalaniladigan intelektual va
eksport o‘qitish tizimlari;
fan, o‘quv predmeti sohalari bo‘yicha ma’lumot bazalari;
230
elektron pochta, telekonferensiyalar, lokal va aloqa tarmoqlari,
ma’lumotlar almashinuvi tarmoqlari;
elektron kutubxonalar, markazlashgan va tarqoq, tarmoq holdagi nashriyot
tizimlarini o‘z ichiga oladi.
Bu maqsadlarni amalga oshirish va loyiha dasturlarni yaratish, tarqatish
maqsadida multimediya ta’limi dasturlarini rivojlantirish markazi ishlab turibdi.
Markaz buyurtmachi sifatida ish yuritadi, muvofiqlashtirish ishlarini olib boradi.
Masofaviy ta’limning o‘quv jarayoniga kiritilishi bilan talabalarda axborot
bilan ishlash madaniyati shakllanmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |
