Abdurauf Fitrat

JAHON ADABIYOTI

Anton pavlovich Chexov

(1860–1904)
Mashhur rus yozuvchisi Anton Pavlovich Chexov 1860-yil Rossiyaning Taganrog shahrida tug‘ilgan. Moskva universite- tining tibbiyot fakultetini tugatgach (1884), Moskva yaqinidagi qishloqlarda shifokor bo‘lib ishlaydi. Keyinchalik kasalligi bois Yaltaga ko‘chib o‘tadi. A. P. Chexov xalq hayotini zimdan teran o‘rgandi; odamlar orasida bo‘ldi, ularning dard-u holini tingla- di. O‘z davrining ijtimoiy-maishiy hayot tarzi, insonlararo tur- li muomala-munosabatlari A. P. Chexovning badiiy tafakkuri, o‘tkir nigohi orqali adabiy asarlariga ko‘chdi. Yozuvchi hayotdan go‘zallik izladi, tevarak-atrofida bo‘layotgan bema’ni ishlardan hazar qildi va inson tabiatidagi ayrim qusurlarni hajviy usulda tasvirladi. U ham shifokorlik kasbi bilan, ham o‘tkir adabiy qala- mi bilan oddiy odamlarga quvonch ulashishga harakat qildi. Adib ijodiy merosining katta qismini tashkil etgan o‘nlab hikoyalari dunyo adabiyoti xazinasidan mustahkam o‘rin oldi. Hikoyala- rida kam so‘z bilan katta voqealarni tasvirlash san’atini namoyish qildi. Ayni damda, uning qissa va sayohatnomalari sevib o‘qiladi.

«Chayka», «Vanya amaki», «Uch opa-singil», «Olchazor» kabi qator pyesalari teatr sahnalarida qo‘yilgan.

A. P. Chexovning asarlari ko‘pgina iste’dodli tarjimon va adiblar tomonidan o‘zbek tiliga tarjima qilingan.

Adib 1904-yilda vafot etgan.