Абдуращим Орти=ов


Асосий фондлардан фойдаланиш кўрсаткичлари



Download 2,2 Mb.
bet80/120
Sana09.06.2022
Hajmi2,2 Mb.
#646018
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   120
Bog'liq
Саноат иктисодиёти (1)

10.4. Асосий фондлардан фойдаланиш кўрсаткичлари

Асосий фондларни такрор ишлаб чиқариш, режалаштириш, ҳисоб-китоб қилиш, улардан фойдаланишнинг самарадорлигини ифодалаш учун жуда кўп кўрсаткичлар керак бўлади. Уларни бир неча гуруҳларга бўлиш мумкин:


- асосий ишлаб чиқариш фондларининг қийматини ифодаловчи кўрсаткичлар;
- улардан фойдаланиш даражасини, уларнинг самарадорлигини ифодаловчи кўрсаткичлар;
- ишлаб чиқариш фонди билан қуроллантириш даражасини ифодаловчи кўрсаткичлар;
- интеграл кўрсаткичлар.
Бу кўрсаткичлар тизимида айниқса, фонд қайтими кўрсаткичи ва фондорентабеллик кўрсаткичи алоҳида ўрин эгаллайди.
Фонд қайтими – бу бир сўмлик асосий фонд иштирокида қанча маҳсулот ишлаб чиқариш мумкинлигини ифодалайди ва қуйидаги формула ёрдамида ҳисобланади:
Фк  Q  Фас,
Бу ерда, Фк – фонд қайтими (сўм ҳисобида);
Q – ишлаб чиқарилган маҳсулот қиймати (сўм ҳисобида);
Фас – асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати.
Фонд сиғими – бу фонд қайтимига тескари кўрсаткич бўлиб, маълум миқдордаги маҳсулот ишлаб чиқариш учун қанча асосий фонд кераклигини ифодалайди ва қуйидаги формула асосида ҳисобланади:
Фс  Фас  Q
Меҳнатнинг фонд билан таъминланганлиги ҳар бир ишловчи ҳисобига қанчадан асосий воситалар тўғри келишини билдиради ва у қуйидаги формула билан ифодаланади:
Фбт  Фас  Хйм,
Бу ерда, Хйм – ходимларнинг йиллик ўртача миқдори (киши ҳисобида).
Асосий фондлардан фойдаланишни ифодалайдиган кўрсаткичлардан яна бири – бу жиҳозлардан фойдаланиш кўрсаткичлари:
а) экстенсив фойдаланиш коэффициенти (Кэ). У жиҳозларнинг режали иш вақти фондида (Тжр) ҳақиқий ишлаган вақти (Тжх) даражасини кўрсатади:
Кэ  Тжх  Тжр,
б)интенсив фойдаланиш коэффициенти (Кин). У жиҳозларнинг минимум маҳсулот ишлаб чиқариши мумкин бўлган миқдорига (Мч) нисбатан ҳақиқий ишлаб чиқарган маҳсулот миқдори (Мх) даражасини кўрсатади:
Кин  Мх  Мм.



Download 2,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   120




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish