Abdulla sher axloqshunoslik


' Зак он ы М ану. М ., 1960. С. 9 3 - 9 4



Download 10,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet18/209
Sana07.07.2022
Hajmi10,65 Mb.
#753233
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   209
Bog'liq
Axloqshunoslik (Abdulla Sher) (1)

' Зак он ы М ану. М ., 1960. С. 9 3 - 9 4 .
www.ziyouz.com kutubxonasi


1. Bu dunyodagi hayot iztiroblarga to ‘la.
2. Bu iztiroblarning sabablari bor.
3. Bu iztiroblarga barham berish mumkin.
4. Iztiroblarga barham berishga olib boradigan y o ‘llar mavjud.
B uddhaning to ‘rtinchi haqiqati, ayniqsa, axloqshunoslik nuqtayi 
nazaridan m uhim . U Buddha o ‘tgan va ham m aning о tishi m um kin 
bo'lgan 
nirvanaga
(ehtiros, nafrat, pushaym on asta-sekinlik bilan so nib 
b o ‘lgan dan keyingi holatga) yetishish y o ‘lidir. U sakkiz fazilatga 
erishuvdan iborat:
1) to ‘g ‘ri qarashlar; 2) to ‘g ‘ri ju r ’at; 3) to ‘g‘ri xatti-harakat; 4) t o ‘g‘r| 
nutq ; 5) to ‘g‘ri hayot tarzi; 6) t o ‘g ‘ri jahd-jad al; 7) fikrni t o ‘g ‘ri 
y o ‘naltirish; 8) diqqatni to ‘g ‘ri qaratm oq. Shunday qilib, sakkiz yo‘l 
bir-birini taqozo etuvchi uch om il — bilish, xatti-harakat va diqqatning 
birligidan iborat. Bilim va axloq bu o ‘rinda yaxlitlikka ega; fazilat 
bilim dan (illat esa bilim sizlikdan) kelib chiqadi, shu sababdan bilim ni 
fazilat yordamisiz takom illashtirish m um kin emas. Bu axloqiy komillikka 
yetishishning tugallangan konsepsiyasi. «Kishi sochlarining fatilasi, 
sulolasi yoki zoti tufayli b rah m an b o ‘lm aydi. K im daki h a q iq a t va 
dham m a b o is a , o ‘sha baxtli va o ‘sha brahm an», deyiladi buddhachilik 
axloqiy qoidalari jam langan k ito b d a1. Shunday qilib, buddhach ilik 
to m o n id an vedalar ob ro ‘si, brahm anlarning istisnoli holati inkor etiladi, 
jam iyatni varnalarga b o ‘lish qoralanadi. Shubhasiz, bu axloqiy ravnaq 
topish ko‘rinishlaridan biri edi.
J a y n c h ilik . M o h iy a ta n axlo q falsafasi b o ‘lm ish
b u o q im g a
Buddhaning zam ondoshi, undan chamasi o ‘ttiz yoshlar katta Jin (Jayin)
— G ‘olib deb sharaflangan V ardxam ana (m ilodgacha 599—527) asos 
solgan. Jaynchilik ta ’lim oti insonning to ‘liq ozodlikka yetishishi bilan 
b o g‘liq. Unga inson o ‘z ichki m ohiyatini qayta shakllantirish orqali 
erishishi m um kin. Bu ozodlik — 
nirvana.
Q alb-ruhning ehtirosi, nafrat, 
pushaym on kabi hissiyotlardan forig‘langan, o ‘zi mavjud bo la turib 
vujudni tark etgan, cheklanm agan orom dagi holatiga uch yo 1 bilan 
yetishish m um kin — Jaynga e ’tiqod; uning ta ’lim otini bilish; о zni 
tutishda nuqsonsizlik.
Kim Jaynga e ’tiqod q o ‘ysa va uni tanisa u — fazilat egasidir. Fazilat 
esa besh axloqiy tam oyildan iborat:

Download 10,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   209




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish