Abdulla qodiriy(1894–1938) Darsning maqsadi

DARSNING BORISHI:

I. Tashkiliy qism.

O`quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorgarligi tekshiriladi. Darsda psixologik iqlim yaratish, dars shiori va maqsadini e’lon qilish. O’qituvchi o’quvchilarga darsning oltin qoidasini aytib o’tadi hamda o’quvchilar ushbu darsning oltin qoidalariga amal qilishlari kerakligi ta’kidlanadi.

Jondin seni ko`p sevarmen, ey umri aziz,

Sondin seni ko`p sevarmen, ey umri aziz.

Har nenikim sevmak ondin ortiq bo`lmas,

Ondin seni ko`p sevarmen, ey umri aziz- ushbu ruboiy kimniki v anima haqida?

II.UY VAZIFASINI SO`RASH: She’rlaridan birini ifodali yod o`qish.



III.YANGI MAVZU MAZMUNI:

Ko‘pincha, biror milliy adabiyotning darajasi unda romanchilik qanchalik rivojlanganligi bilan belgilanadi. Abdulla Qodiriy tomonidan boshlab berilgan o‘zbek romanchiligi ham o‘sishning katta yo‘lini bosib o‘tdi. Aslida roman atamasi fransuzcha «roman» so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib, roman guruhiga mansub tillarda bitilgan misrjy asarlarni anglatgan.

Roman deganda personajlarning boshqalarga o‘xshamaydigan, o‘ziga xos jihatlarini biror voqea-hodisa asosida ko‘rsatib beradigan katta hajmli asar tushuniladi. Garchi, atama sifatida roman guruhiga mansub tillardan birida yozilgan asarni lolin. tilida yaratilganlardan farqlash maqsadida o‘rta asrlarda qo‘llanila boshlagan bo‘lsa-da, ilk romanlar bundan ikki yarim ming yillar oldin yuzaga kelgan va faqat sochma yo‘lda qora so‘z bilan bitilgan. Keyinchalik she’riy romanlar ham yaratildi. Shu tariqa, romanlarni nasriy va she’riy tarzida ikki turga bo‘lish mumkin. Shuningdek, adabiyotshunoslik ilmida romanlar mavzu yo‘nalishiga qarab tarixiy, falsafiy, siyosiy, maishiy, biografik, fantastik, detektiv kabi xillarga ham ajratiladi. Jumladan, siz hozirgina tanishgan «Qutlug‘ qon» asari tarixiy roman hisoblanadi. Chunki unda alohida odamlarning alohida taqdirlarini aks ettirish bilan birgalikda butun boshli o‘zbek xalqining hayotida muhim bosqich bo‘lgan voqealar tasvirga olingan.

Roman janriga mansub asarlar necha kitobdan iborat ekaniga qarab ham tasniflanadi. Chunonchi ikki kitobdan iborat roman dilogiya, uch kitobdan iborat roman trilogiya, to‘rt kitobdan iborat roman tetralogiya, besh kitobdan iborat roman pentalogiya deb yuritiladi.

­IV. YANGI MAVZUNI MUSTAHKAMLASH.