Abduhamidov F. A

funksiyasi  xisoblanadi.  Xar  doim  gaz  berilgan  xolatda  bo’lsa,  uning  ichki 

energiyasi gaz qaysi  xolatdan va qanday usul bilan bu xolatga o’tganligidan 

qat’iy nazar shu xolatga xos qiymatni qabul qiladi. 

 

REAL GAZLAR ICHKI ENERGIYASI. 

 

     Real gazlar molekulalari bir-biri bilan o’zaro tasirlashadi va shuning uchun 

potensial  energiyaga  ega.  Shunday  ekan,  real  gazning  ichki  energiyasi 

molekulalalar  xaotik  xarakatining  kinetik  energiyasi  bilan  o’zaro  tasir 

potensial energiyalarining yig’indisiga teng: 

k

p

U

E

E





 

    Biroq, molekulalarning bir – biri bilan o’zaro tasir potensial energiyasi ular 

orasidagi masofaga va gaz egallagan xajmga ega bo’ladi. 

    Shuning uchun, real gazlar ichki energiyasi faqat temperaturagagina emas, 

balki gaz egallagan xajmga xam bog’liq bo’ladi. 

   Real  gaz  molekulalari  ilgarilanma  xarakatidan  tashqari,  aylanishi  va 

tebranishi xam mumkin. Shu xarakat tufayli shuningdek, molekulalar shakliga 

bog’liq  malum  energiya  mavjud  bo’ladi.  Molekulalar  shakli  molekula 

tarkibiga kiruvchi atomlar soniga va ularning joylashishiga xam bog’liq. 

    Shunday qilib, real gaz ichki energiyasi uning temperaturasiga, xajmiga va 

molekulalar  strukturasiga  bog’liq  bo’ladi.  Buni  qisqartirilgan  shaklda 

quyidagicha yozish mumkin: 

---

 

26 

Abduhamidov F.A. 

.

3

2

r g

p

ayl

teb

U

NkT

E

E

E







