Abdalieva P. Pedagogika nazariyasi va tarixi

8.Ta`limda  bilim,  kunikma  va  malakalarni  puxta  va  mustahkam 
uzlashtirish qoidasi. 
Talimning puxta uzlashtirish qoidasi muhim didaktik talab va qoidalarni, ya`ni 
oquvchilar  tomonidan  tizimli  va  ongli  uzlashtirilgan  ilmiy  bilimlarni  mustahkam, 
esda  saqlab  qolish  hamda  uzlashtirilgan  ilmiy  bilimlarni    uz  turmush  faoliyatlarida 
qullay olish malakalari bilan qurollantirishni nazarda tutadi. 
Demak,  puxta  uzlashtirishning  xarakterli  belgisi  ta`limni  mustahkam  esda 
saqlab qolishdir. Boshqacha qilib aytganda, bu qoida oquvchilarning xotira faoliyati, 
ya`ni  uquv  materiallarini  esda  qoldirish,esda  saqlash  va  qayta  esga  tushirishkabi 
xotira  jareni  faoliyati  faoliyatiga  bog`liqdir.Uqv  materiallarini  mustahkam  esda 
saqlab  qolish  ayni  dars  jarayonida  baen  qilinaetgan  uquv  materiallarini  tizimli  va 
ongli uzlashtirilishiga bog`liq. Avvalgi mashg`ulotlarda hosil qilingan bilim, kunikma 
va malakalar ancha murakkabroq materiallarni uzlashtiribolish uchun pillapoya, baza 
bulib  hizmat  qiladi.Lekin  hosil  qilingan  bilim  puxta  uzlashtirilgan,  yaxshi 
mustahkamlangan  bulishi  va  va  oquvchilarning  xotirasida  uzoq  vaqt  saqlanishi 
kerak.mustahkamlash  qoidasi  shulardaniborat  bulib,  ularga  rioya  qilmaslik 
oquvchilarning ilmiy bilimlarni puxta uzlashtiraolmasligiga sabab buladi. 
Shunday  qilib,  bilim,  kunikma  va  malakalarni  uzlshtirib  olishning 
mustahkamligiga  avvalo  hamma  uqitish  qoidalariҮ  tushunarlilik,  tizimlilik  va 
izchillik,  nazariya  bilan  amalietning  bog`liqligi.  Kursatmalilik,  oquvchilarning 
ongliligi  va  faolliligi  qoidalarini  amalga  oshirish  bilan  erishiladi.  Puxta 
uzlashtirilishning  muvaffaqiyati  kup  jihatdan  takrorlash  va  mashq  qildirishga  ham 
bog`liqdir. 
Takrorlashning 
ahamiyati 
shundaki, 
takrorlash 
jarayonida 
faqat 
oldindaniuzlashtirilgan  uquv  materiallarigina  esga  tushirilmay,  balki  shu  uquv 
materiallariga  bog`liq  bulgan  yangi-yangima`lumotlar  ham  beriladi,uzlashtirilgan 
bilimlarning noaniq, tuman bulib qolgan tomonlari oydil`nlashtiriladi va tuldiriladi. 
Takrorlash, xotirada qayta tiklashni birnecha yul bilanolib borish mumkin.Har 
bir  darsda  avvalgi  dars  materiali  bilan  yangi  material  urtasida  bog`liqliq  urnatish 
maqsadida uquv yilining oxirida asosiy masalalar buyicha yalpi takrorlanadi. 

---

Takrorlashning  ikkinchi  turi  maxsus  qaytarishdir.Bunday  takrorlash  katta 
mavzularni  utib  bulgach,  shuningdek,  ma`lumbir  chorak  ichida  utilgan  material 
yuzasidan olib boriladi. 
Maxsus takrorlashning keng tarqalgan turi uquv yili oxirida alohida ajratilgan 
soatlarda utkaziladi.