Аба (Хўж.) – она: абам джоқ,иштə. Абай (Хўж.,Қўнғ.,Манғ.) – дўқ,пўписа. Абақламақ

йонджа // йорынджа (Қ. киз., Ш. хон., У. боғ) йоңғычка // йонычқа (Манг., Бер.) (Манг.) к. джонырчқа.
Йонқа (Бер .. Манг.) К. джонқа: ағачтан чушкән йонқаман (Бер.)
йорпақ (Г. сун., Ш. хон) к. джапырақ.
йошмақ (Бер., Қ. бой) - сахнйлик килмок: зиёфат бермок.
йошлы (Бер., К. бой) - ғайратли: жўшқин.
йо: ғыч (Туртк., С. бий) - кичик ўқлоғи.
йθнәлмэ (Бер.) - йулланма: йеналма берип, курулышқа йибәрди.
йθнәмәк (Бер.) - жунамок: чүн дегәндә ала атым йенәсин (Б. боз).
йθрйән (Туртк .. С. бий) -хасип (молнинг йугон ичагига гўшт, думба ёги, гуруч солиб пиширилган овкат).
йеткирәк (Бер., Манғ.) - куп йуталадиган одам.

ырбықыджан (Хўж.) - нозик; новча (одам).
ырғанмақ- қимирламоқ, қимирлаб турмоқ.
ырғыштэк I (Хўж., Кўнғ.) - бот, ёввойи олча.
Ырғыштэк II -этн, кўз тегмаслик учун болалар дупписига тақиладиган тўрт бурчакли тумор.
ырыс (Хўж, Қўнғ., Манғ., Бер.) - бахт, омад: ағаси бардин ырсы бар, иниси бардык тынчы бар (Хўж.); ырсы курымақ - омади келмоқ
ырув (Манғ.) - эск. қальа атрофини казиб хосил килинган тупроқ уюми (одатда қазилган хандаққа сув тўлғазилган).
ыскын (Хўж., Кўнғ., Қ. чоқ) - қ. ырабат: ысқыны қурымақ-дармонсизланмоқ, холдан кетмоқ.
ысмақ(Хўж.) - зиефат бермоқ: бир ысмасан болмыйдав.
ыс-пис (Бер., Манғ., Хўж.) -бахона, важ: ыс-пысынды билмиймэн (Бер).
ыстыра (Хўж .. Кўнғ.) - қадди-қомат, фигура.
ычқыр (Тўртк, Бер.) ычқыр //ышқыр (Хғж, Манғ.) - иштонбоғ.
ычкыр баджа (Хўж., Кўнғ.) - бировнинг хотини билан ўйнаш тутинган киши.
ышырмақ (Бер., Қ. чоқ) к ишәрмәк: отты ышырып кой (Қ. чоқ)
ышқа (Манғ., Бер., Хўж.) -қ. Ғышша.
ышқыпэчэк - бот. печакгул: ышқы пэчак чырмашыпты талларға (Б. Боз.).