Аба (Хўж.) – она: абам джоқ,иштə. Абай (Хўж.,Қўнғ.,Манғ) – дўқ,пўписа. Абақламақ

зәрил//зәрүв – зарур: зәрүвләр зәрүв, кирийкәшгә не зәрүв? (Манғ.)
зәрлидәм (Бер.), - эск. зар қўйиб тикилган: зәрлидәм пота – аёлларнинг зарли рўмоли.
зәхмәт//зәҳмәт – меҳнат, иш: зәҳмет күн – меҳнат куни.
зә:к (Тўртк. C.бий, Ш.хон) – сарғиш (ранг).
зәй//зий – зах, захоб: мал бағибатқан джериң зеймә? (Қ.чоқ).
зәйкәш//зийкеш I– захкаш: зейкәш ерләрди ёғатыбатырмыз (Б.боз).
зәйкәш//зийкеш II– зовур: зий сувлар зийкәштән ағады (Қ.чоқ)
зерзәбил//зерзәвил – ерга киргур (хотинлар қарғиши).
зибик (Хўж.) – тинимсиз: бир зибик қатыны бар, бағалары джоқ (Қиёт).
зигирик//зигрик – анат. қуймич, думғаза.
зиядәтий (Тўртк) ̴ зиядәтий (Манғ., Бер.) ̴ зиятәтий (Хўж.) – ортиқча, ҳаддан зиёд: зиядәтийсин маңа бәр (Тўртк.).
зийләмәк – захламоқ; ери зийләп кетти (Бер.).
зил – оғир: нәдәйән зил, бу дәмир (C.бий).
зиңәлип турмақ – тикилиб қараб турмоқ.
зиңкәймәк//зоңқаймақ – қаққаймоқ, ҳеч иш қилмай бекорга тик турмоқ.
зиңқилдәмәк//зыңқылдамақ – тез-тез келиб турмоқ, безор қилмоқ.
зирә:т I(Бер., Хўж.) – ҳосил: быйыл зирә:т дым яхшы болды (Шимом).
зирә:т II (Бер., Хўж.) – ҳосилот советининг раиси.
зирзерәмәк//зиркирәмәк – совуқ емоқ: совқотиб қалтирамоқ, зирилламоқ; қўрқиб титрамоқ.
зирий (Хўж.) – зирак (дўппига тақиладиган зирак).
зи:н (Манғ., Бер.) – зеҳн: ләттә пә:м, тоқым зи:н әкәнсән (Манғ.).
зыбырдамақ – ғизилламоқ.
зыян (Бер., Манғ.) – мед. қуёнчиқ, тутқаноқ.
зықый – зиқна, хасис.
зым – йўқ:зым этмақ – йўқ этмоқ; зым қылмақ – йўқ қилмоқ, яширмоқ; зым болмақ – йўқолмоқ, тўсатдан кетиб қолмоқ.
зымғайып//зымзыя – дом-дараксиз, бедарак; зымғайиб болмақ – зим бўлиб кетмоқ, ғойиб бўлиб кетмоқ.
зымрамақ – тез юрмоқ: атқа ем берәвәрсәң тартаверәдидә, зымрап (Бер.).