A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin

Gen  kasalliklari
  —  dominant  va  retsessiv  hollarda  namoyon  bo‘ladi. 
Dominant  gen  kasalliklari  fenotipda  aniq  yuzaga  chiqadi.  Bunday  ka­
salliklarni davolash imkoni bo‘ladi. Retsessiv gen kasalliklari gete rozigota  
holda  fenotipda namoyon bo‘lmay, yashirin holda faoliyatsiz bo‘lib, kasal­
lik rivojlanmaydi. Retsessiv gen genotipda geterozigota  holatida  yashirin­
cha  saqlana  borib,  uning  keyingi  avlodlarida  gomozi gota  holatiga  kelib, 
gen  kasalligini  paydo  bo‘lishiga  sabab  bo‘ladi.  Gen  kasalliklariga  fenilke­
tonuriya, albinizm, gemofiliya, daltonizm kabi lar ni misol qilish mumkin. 
Fenilketonuriya  yangi  tug‘ilgan  cha qa loqlar ning  10000  tasidan  bittasida 
uchraydi. Agar o‘z vaqtida aniq tashxis qo‘ yib, chaqaloq ovqati tarkibidan 
fenilalanin  ajratib  tashlanmasa,  miya  shakllanishi  buzilib,  mikrotsefaliya 
rivojlanadi, aqliy zaiflik belgilari paydo bo‘ladi. 
Albinizm kasalligi retsessiv genlarni gomozigota holatga o‘tishi natija­
sida paydo bo‘ladi. Bu kasallik odamlar orasida 10000 tadan bittasida yoki 
200000  tadan  bittasida  uchrashi  mumkin.  Bu  kasallik  terida  pigmentlar 
bo‘lmasligi,  sochlari  oq  va  ko‘rish  qobiliyatida  kamchiliklar  bo‘lishi,  qu­