A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin

Biokimyoviy  usul.
  Odamda  uchraydigan  juda  ko‘p  patologik  holatlar 
moddalar  almashinuvining  odatdagicha  borishida  har  xil  o‘zgarishlar 

---

139
GENETIKA  ASOSLARI
V BO‘LIM
yuzaga  kelishi ga  bog‘liq  bo‘ladi,  buni  tegishli  biokimyoviy  usullar 
bilan  aniqlash  mumkin.  Bu  usul  yordamida  qandli  diabet  kasalligining 
sabablari  o‘rganiladi.  Bu  kasallik  me’da  osti  bezining  odatdagi  faoliyati 
buzilishiga  bog‘liq  bo‘ladi,  bu  bez  qonga  insulin  gormonini  kam  ajratadi. 
Natijada  qondagi  qand  miqdori  ko‘payib,  odam  organizmidagi  moddalar 
almashinuvida o‘zgarishlar ro‘y beradi.
Genetika  tibbiyot  uchun  katta  ahamiyatga  ega  bo‘lib  bormoqda. 
Odatdan  tashqari  o‘zgarishlar  va    kasalliklar  genotipga    bog‘liqdir.  
Odamlar  popula tsiyasida  2000  dan  ortiq  irsiy  kasalliklar  nasldan  naslga 
o‘tishi  aniqlangan.  Odamdagi  irsiy  kasalliklar  va  ularning  paydo  bo‘lish 
sabablarini  hamda  davolash  usullarini  tibbiyot  genetikasi  o‘rganadi.  Irsiy 
kasalliklar  shartli  ravishda  ikkiga:  gen  va  xromosoma  kasalliklariga 
ajratiladi.