A. Z. Umarov Avtomobillar texnik ekspluatasiyasi

Ley sit 
- K[AlSi
2 0 6
] - yunoncha «leykos» - “och rangi i” 
degan m a’noni anglatadi. Tarkibida K20 - 21,5%, AI
2
O
3
- 23,5%, 
S i0
2
- 55%, biroz Na
2
0 , Ca, H20 ishtirok etadi. Uning singan 
joylari shishadek, yog‘langgandek yaltiraydi. Qattiqligi 5-6; m o ‘rt. 
Solishtirma og‘irligi 2,5 gacha. Leysit vulqonn jinslariga mansub 
mineral. U ishqorli piroksenlar (egirin yoki egirin-avgitlar) bilan 
birga uchraydi.
Lazurit - Na8[A ISi04]6[S04].
Tarkibida: N aO -16,8% , CaO-8,7% , A l20 3-27,2% , SiO 
31,8%, S
0 3
- l l ,
8
%. U kubik singoniyali, rangi to ‘q k o ‘k, binafsha, 
ba’zan havorang, shishadek yaltiraydi. Uningqattiqligi 5,5; m o'rt; 
solishtirma og‘irligi 2,4. U odatda ishqorli, nordon-ishqorli jinslar va 
ularning pegmatitlarida topiladi. Lazurit ko‘rkam bezaktosh sifatida 
ishlatiladi.
Glossariy
__________________________ 12-jadval
Termin
O zbek tilidagi sharhi
Sirkon-ZrSi04
Nomi forscha «Sar»-oltin, «gun»-rang 
degan so‘zlami anglatadi.
Sfen-CaTi[Si04]0
yunoncha «sfen»-pona ma’nosini bildiradi
Topaz-
Al[Si0
4
](F,0H
) 2
Nomi Qizil dengizdagi Topazos orolidan 
kelib chiqqan
Disten-A l
2
[Si04]
yunoncha «Di»-ikki xil; «stenos»-qarshilik 
ko‘rsatuvchi
Vollastonit-
Ca
3
[Si
3 0
9]yoki
Nomi kimyogar V.Vollaston (1766-1828) 
sharafiga qo‘yilgan
130

---

C aSi03
Rodonit -
(Mn,Ca)Si03
Nomi grekcha «rodon»-pushti so'zidan 
olingan
Aktinolit
Nomi grekcha «aktis» - nur va litos-tosh, 
tabiatda 
ignasimon 
agregatlar 
holida 
uchraydi