A. Z. Umarov Avtomobillar texnik ekspluatasiyasi

125

---

Serpentin 
-
M g
6
[Si
4 0
io](OH)g. 
Tarkibida: M g 0 -4 3 % ,S i0 2-
44,1%, H2Q-12,9%. Monoklin singoniyali, yaxshi kristallari 
uchramaydi. Uning yaxshi kristallari antigoritda mavjud. Uning 
rangi yashil, shishadek yaltiroq, yog‘langandek. Qattiqligi 2 -3 , 
antigoritda 3,5 atrofida. Serpentinlar o ‘ta asos jinslarning (dunit, 
peridotit va olivinga boy asosli) gidrotermal o ‘zgarishidan yuzaga 
keladi. Serpentinning xrizotil-asbest turi mavjud. U ingichka tolali.
29-rasni
K a o lin it- 
A l
4
[SUOio](OH)
8
. Tarkibida: А120з-39,5% , S i0 2-
46,5%, H20 -1 4 % . Monoklin singoniyali, agregatlari sochiluvchan, 
tangachasimon zich mayda. U rangsiz, oq sarg‘ish, ba’zan ko‘kimtir 
tovlanadi; sadafdek yaltiraydi. Uning qattiqligi 1 ga yaqin. Tabiatda 
alyumosilikatlarga boy (dala shpatlari va slyudalarga) intruziv va 
kristallik slanetslaming nurash zonalarida paydo bo‘ladi. Kaolinit 
sanoatning ko‘p tarmoqlarida ishlatiladi.
Galluazit 
- А ^ Ц О м Ь ^ Н г О . Tarkibida: AI20 3-34,7% , 
Si0r-40,8% , 
H20 -24 ,5% . 
U 
monoklin 
singoniyali; 
mayda 
disperslangan zarralami 
104agmatic 
mikroskoplarda aniqlash 
mumkin. Rangi har xil: sarg‘ish, qizg‘ish, qo‘ng‘irroq, yangi singan 
joyi 
chinniga 
o‘xshash, 
goho 
mumdek 
g‘ovak-g‘ovak 
va 
sochiluvchan; qattiqligi 1-2; m o‘rt, mineralni timoq bilan qirganda 
silliqlanadi. Uning solishtirma og‘irligi 2, uni kaolinitlardan ajratish 
qiyin.
126

---

Galluazit - tipik ekzogen mineral. Ko'pincha asosli intruziv 
jinslam ing nurash zonalarida paydo bo‘ladi.
M o ntm orillonit 
-
roMg3[Si
4
O 10](OH)2. 
Tarkibi 
o ‘zgaruvchan (% hisobida) S i(V 4 8 ,5 6, А120з~ 11-22, M gO -4-9, 
H20 - 1 2 —24; monoklin singoniyali, kul rang, ba’zan ko‘kimtiri 
pushti qizil, yashil bo‘ladi. U deyarli faqat ekzogen sharoitda asos va 
o ‘ta asos jinsning nurash zonalarida paydo boMadi. Uning ahamiyati 
kata; sanoatning ko‘p tarmoqlarida ishlatiladi.