A s o s L a r I toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini

estetika. 
Etika boshqa ijtimoiy va falsafiy fanlar bilan o‘zaro alo- 
qadorlikda rivojlanib kelmoqda. Ayniqsa, uning estetika bilan
270

---

aloqasi qadimiy va o‘ziga xos. Avvalo, insonning har bir xatti-ha- 
rakati va niyati ham axloqiylikka, ham nafosatga tegishli bo‘ladi, 
ya’ni muayyan ijobiy faoliyat ham ezgulik (ichki go‘zallik), ham 
nafosat (tashqi go‘zallik) xususiyatlarini mujassam qiladi.
Etika va dinshunoslik. 
Etikaning dinshunoslik bilan aloqasi 
shundaki, har ikkala fan ham bir xil muammo — axloqiy mezon 
muammosini hal etishga qaratilgan. Chunki umumjahoniy din- 
lar vujudga kelguniga qadar mavjud bo‘lgan ma’lum urf-odatlar 
va qadriyatlar muayyan diniy qonun-qoidalarga, muqaddas diniy 
kitoblarga katta ta’sir ko‘rsatgan. Ayni paytda, dinlar ham axloq- 
qa ana shunday ta’sir o‘tkazgan.
Etika va huquqshunoslik. 
Etikaning huquqshunoslik bilan 
aloqasi uzoq tarixga ega. M a’lumki, juda ko‘p hollarda axloq 
m e’yorlari bilan huquq me’yorlari mohiyatan va mazmunan bir 
xil bo‘ladi. Shunga ko‘ra, axloqni jamoatchilik asosidagi huquq, 
huquqni esa qonuniylashtirilgan axloq deb atash mumkin.
Etika va pedagogika. 
Etika pedagogika bilan ham cham­
barchas aloqada. Pedagogikadagi shaxsni shakllantirish, tarbi­
yalash, ta’lim berish jarayonlarini pand-nasihatlarsiz, odobno- 
ma darslarisiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Shu bois, etika o‘zining 
nazariy va, ayniqsa, amaliy jihatlari bilan pedagogikaning asosi 
hisoblanadi.
Etika va ruhshunoslik. 
Qadimdayoq etikaning ruhshunoslik bi­
lan aloqasi alohida ahamiyatga ega bo‘lgan. Zotan, bu ikkala fan 
kishilar xatti-harakati, fe’l-atvori va mayl-istaklarini o‘rganadi. 
Lekin bu o‘rganish ikki xil nuqtayi nazardan olib boriladi: ruh­
shunoslik u yoki bu xatti-harakat, fe’l-atvor, sababiy asoslarning 
ruhiy tabiati va shakllanish shart-sharoitlarini ochib beradi, etika 
esa ruhshunoslik tadqiq etgan hodisalarning axloqiy ahamiyatini 
tushuntiradi.