А. Р. Бобожонов, Қ. Р. Раҳмонов

Масосфаси, км
Масофаси бўйича тузатма коэффициентлар
	Аҳоли пунктидан	Маҳсулотларни сотиш пунктидан
2,0 гача 2-4 4-6 6,0 дан ортиқ ўртача	4,0 гача	1,50 1,47 1,44 1,41 1,46
2,0 гача 2-4 4-6 6,0 дан ортиқ ўртача	4-8	1,38 1,35 1,32 1,29 1,33
2,0 гача 2-4 4-6 6,0 дан ортиқ ўртача	8-12	1,26 1,23 1,21 1,19 1,22
2,0 гача 2-4 4-6 6,0 дан ортиқ ўртача	12-16	1,17 1,15 1,13 1,11 1,14
2,0 гача 2-4 4-6 6,0 дан ортиқ ўртача	16-20	1,09 1,07 1,05 1,03 1,06
2,0 гача 2-4 4-6 6,0 дан ортиқ ўртача	20 дан ортиқ	1,01 1,00 1,00 1,00 1,00

Ер участкаларини аҳоли пунктларидан узоқлиги бўйича маъ­лумотлар бўлмаган тақдирда ҳамда ҳисоб-китобларни осонлаштириш мақсадида хўжаликларни маҳсулотларни сотиш бозорига ҳамда мод­дий-техник таъминот марказларига нисбатан жойлашувини ҳисобга оладиган ўртача қийматлар қўлланилади. Хўжаликлар вилоят марказларидан 10-20 км радиусда жойлашган тақдирда қўлланилган коэффициент­лар 10-15 фоизга оширилиши мумкин.

Умумий тарзда суғориладиган ерларни меъёрий баҳолаш нати­жалари қуйидаги, 12- жадвалда акс эттирилади.
12 – жадвал

Ерларнинг меъёрий қийматини ҳисоблаш

Тартиб рақами	Кўрсаткичлар	Ўлчов бирлиги	Қиймати
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12	Тупроқ бонитетининг ўртача бали Бир гектар ҳайдалма ердан олинган ялпи маҳсулотнинг меёрий баҳоси Фойда меъёри Меъёрий соф даромад (2х3):100 Банк ссудасининг фоизи Хўжалик юритиш ва қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг интенсивлик даражалари бўйича коэффициент Бир гектар ернинг базавий меъёрий баҳоси (4х6х100:5) Жойлашган ўрни бўйича коэффициент Маҳаллий шароит бўйича коэффициент Бир гектар ернинг меъёрий баҳоси (7х8х9) Умумий майдон Ер участкасининг ёки контурнинг ялпи меъёрий баҳоси	бал минг сўм % минг сўм % минг сўм минг сўм га минг сўм

Мустақил ўрганиш учун саволлар.

1. Ерларни иқтисодий жиҳатдан (меъёрий) баҳолашнинг мазмуни нималардан иборат?

2. Ерларни иқтисодий жиҳатдан баҳолашнинг асосига қандай кўрсаткичлар қўйилган?
3. Ер баҳолаш ишларининг натижалари халқ хўжалигининг қайси масалаларини ҳал қилишда қўлланилади?
4. Бир гектар ернинг меъёрий баҳоси қандай аниқланади?
5. Ер участкасининг (ёки контурнинг) ялпи меъёрий баҳоси қандай аниқланади?