A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

5-MAVZU. O‘ZBEKISTONDA HUQUQIY SIYOSIY ISLOHOTLARNING AMALGA OSHIRILISHI, DEMOKRATIK JAMIYATNI SHAKLLANTIRISH YO’LIDAGI ISLOHOTLAR
Mavzuni o‘rganishdan maqsad: Talabalarga Milliy davlat boshqaruvi tizimi. Hokimiyatlar bo‘linishi prinsipi, ko‘ppartiyaviylik tizimi, nodavlat notijorat tashkilotlari, O‘z-o‘zini boshqaruv organlarining faoliyati va ularning jamiyatni demokratlashtirishdagi o‘rni haqida ma’lumot berish.


Tayanch so‘z va iboralar: fuqarolik jamiyati, fuqarolik jamiyati instituti, nodavlat notijorat tashkilotlar, jamoat birlashmalari, siyosiy partiyalar, ko‘ppartiyaviylik, uchinchi sektor, yashillar, fuqarolarning huquq va erkinligi, inson manfaatlari, artikulyasiya, integratsiya.


Asosiy masalalar (Reja):

1. 
   Milliy davlat boshqaruvi tizimi. Mustaqil O‘zbekistonda hokimiyatlar bo‘linishi prinsipi.
   
2. 
   O‘zbekistonda ko‘ppartiyaviylik tizimining shakllanishi va uning ahamiyati. Siyosiy partiyalar faoliyatidagi xususiyatlar.
   
3. 
   O‘zbekistonda parlament tizimi va undagi islohotlar. Huquq-tartibot organlari va sud tizimidagi o‘zgarishlar.
   
4. 
   O‘zbekistonda nodavlat notijorat tashkilotlar va ularning siyosiy, ijtimoiy hamda iqtisodiy jarayonlardagi ishtiroki.
   
5. 
   Ijtimoiy-sherikchilik. O‘z-o‘zini boshqaruv organlarining faoliyati va ularning jamiyatni demokratlashtirishdagi o‘rni.
   

Milliy davlat boshqaruvi tizimi. Mustaqil O‘zbekistonda hokimiyatlar bo‘linishi prinsipi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida Davlat hokimiyatining tashkil etilish prinsiplari. Davlat hokimiyatining tashkil etiilishida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti ham berilgan. 89-moddaga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti O‘zRda davlat boshlig‘idir. Konstitutsiyada O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti respublika fuqarolari tomonidan umumiy, teng va to‘g‘ridan-to‘g‘ri saylov xuquqi asosida yashirin ovoz berish yo‘li bilan 5 yil muddatga saylanadi. Uni saylash tartibi qonun bilan belgilanishi aytilgan. YAngi qoidaga ko‘ra Prezidentning ayrim vakolatlari Senatga, ya’ni yuqori palataga bosqichma-bosqich o‘tkazilishi aytilgan. Bu degani O‘zekistonning demokratik davlat va fuqarolik jamiyatini qurishda fuqarolarning davlat hokimiyati boshqaruvidagi ishtiroki kengaytirilgan.
Mustaqil davlatimizning bosh qomusi, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 1992 yil 8 dekabrda qabul qilingan bo‘lib, unga 2002 yil 27 yanvarda o‘tkazilgan umumxalq referendumi natijalariga ko‘ra hamda uning asosida qabul qilingan 2003 yil 24 apreldagi O‘zR qonuniga ko‘ra Konstitutsiyaning 18,19,20,23-boblariga tuzatish va qo‘shimchalar kiritildi. Konstitutsiyaning 1-bo‘lim 11-moddasida O‘zbekiston Respublikasi davlat hokimiyatining tizimi hokimiyatning qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo‘linishi prinsiplari: 1) Davlat suvereniteti; 2) Xokimiyat haqchiligi tamoyiliga; 3) Inson va fuqaro huquq hamda erkinliklari ustuvorligi va poydevorligi tamoyili; 4) Davlat hokimiyatining bo‘linish prinsipi; 5) siyosiy va mafkuraviy xilma-xillik tamoyili; 6) Demokratizm tamoyili; 7) Davlat va shaxsning o‘zaro mas’uliyati tamoyili; 8) Davlat huquq tuzilishi tamoyillariga amal qiladi.