A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

AVLIYO MAHDUMI A’ZAM. Xazrati Mahdumi A’zamning qabri Xiva shahrining Deshon qal’asida joylashgan bo‘lib, bu muhtaram zot Sayid otaning nabiralaridan biri hisoblanadi. Mahdumi A’zam XIII asrlarda Xorazmning qadimgi poytaxti Ko‘hna Urganchda tavallud topgan. U yigitlik chog‘larida Xivaga kelib, madrasalardan birida ta’lim olib, shu erda muqim yashab qolgan.

Xiva xalqi uni Sayid otaning nabirasi ekanligi va u o‘z davrining buyuk ulamolaridan biri bo‘lgani sababli mo‘‘tabar zot vafotidan keyin shu joyga dafn qilingan. So‘ngra aholi Mahdumi A’zam qabri ustiga maqbara, gumbaz, qurib, tug‘-a’lamlar tiklab, u kishiga e’tiqod qilishgan.

Ayrim ma’lumotlarga qaraganda Xiva xonlari va uning avlodlari ham Mahdumi A’zam maqbarasiga katta erlar vaqf qilishgan, uning qabri atrofi nomiga atalgan mahallani qariyalar hali ham eslashadi. Aytishlaricha so‘ngi davrlarda uning avlodlari shu maqbarada shayxlik qilishgan. XX asrning 40 – yillarida Mahdumi A’zamning qabri va uning atrofidagi qabriston tekislanib, uning usida yangi imoratlar qurilgan.