A. P. R im k ev ic h

4 6 .  (V zgaru vch an   tok
967.  Sim   ram ka bir jinsli  m agnit  m ay donda aylantirilganda 
ra m k a n i  kesib  oM uvchi  induksiya  o q im i  vaqt  oMishi  bilan 
Ф =   0,01 co s Ю л/  q o n u n g a   aso san   o ‘zg a rad i.  H o sila  F '  ni 
h iso b lab ,  EYK  ning vaqt  oMishi b ilan  o ‘zgarishini  ifodalovchi 
e = e(i)  fo rm u lan i yozing.  V aqt  hiso b lan a b o sh lan g an d a  ram ka 
q a n d a y   v az iy a td a  boMgan?  R am k an in g   aylanish  ch asto tasi 
q an d a y ?  M agnit  o q im n in g   va  EY K   ning  m aksim al qiym atlari 
n im aga teng?
968.  Yuzi  5 =  200 sm
2
 boMgan  ram ka  induksiyasi  5  = 0,4 T  
boMgan  b ir  jin sli  m ag n it  m a y d o n d a   co=  50  ra d /s   b u rc h a k  
tezlik  b ilan   ay la n m o q d a .  A gar  / = 0   p aytda  ra m k a  tekisligiga 
oMkazilgan n o rm al  m ay d o n n in g  induksiya chiziqlariga parallel 
boMsa,  m ag n it  o q im in in g   va  E Y K   n in g   vaqt  oMishi  bilan 
o ‘zgarish  fo rm u lala rin i  yozing.
9 6 9 .  A gar yuzi  500  sm
2
  boMgan  ram ka  induksiyasi  0,1  T  
boMgan  b ir jin sli  m a y d o n d a   20  s
™1
  c h a sto ta   b ilan   ay langanda 
u n d a   hosil  boM adigan  EY K   n in g   a m p litu d a   q iym ati  63  V 
boMsa,  sh u   ra m k a n in g   n e c h ta   c h u lg ‘am i  bor?
1
  Bu  va  bundan  keyingi  masalada:  a)  konturdagi  tebranishlarni 
s o ‘nm as;  b)  k o n d en sato rd ag i  zaryad n in g   vaqtga  bogMiqligi 
q = qm cosv/ ifoda bilan berilgan;  d) barcha kattaliklar SI birliklarida 
berilgan  deb  hisoblang.
137

---

-5 0
132-  rasm .
970. Agar 118-  rasmda ko‘r- 
satilgan  Л В   o ‘tk azg ic h   orqali 
s a n o a t  c h a s to ta s id a g i  o ‘z g a- 
ru v c h an   to k  o ‘tkazilsa, 
0
‘tk az- 
g ich   b ilan   n im a   ro ‘y  beradi?
971.  Yassi kondensatorning 
plastinkalariga:  a) doim iy k u c h ­
la n is h ;  b )  y e ta r lic h a   y u q o ri 
ch a sto ta li  o ‘zg aru v ch an   k u c h ­
lan ish   b erilg a n d a,  shu  p lastin - 
k alar  o ra sid a n   u c h ib   o ‘ta y o t- 
g a n   e le k tro n   q a n d a y   tra y e k - 
toriy a chizadi?
972.  M is  k u p o ro si  eritm asi  solin g an   elek tro litik   v an n a n i 
o ‘zg aru v ch an   k u ch lan ish   m an b ay ig a  ulasak,  v a n n a d a n   to k  
o ‘ta d im i?   E lek tro d lard a  m is  ajralad im i?
973.  G rafik d an   foydalanib (132-  rasm )  o ‘zgaruvchan  EYK 
ning am p litu d a q iym atini,  uning davrini  va chastotasini toping. 
EY K   n in g   vaqt  o ‘tishi  b ilan   o ‘zgarish  fo rm u lasin i  yozing.
974.  T o k n in g   vaqt  o ‘tishi  b ilan   o ‘zgarishi  / =  5cos200nZ 
te n g la m a   bilan  berilgan.  T e b ra n ish   c h a sto ta sin i  va  d av rin i,
to k  kuchining am plitudasini,  shuningdek,  to k  kuch in in g   j   rad 
fazadagi  q iy m atin i  toping.
9 7 5 '.  A gar  k u c h la n ish n in g   am p litu d a si  200  V  va  davri 
60m s  b o ‘lsa,  u n in g   10,  15  va  30  m s  d an   keyingi  q iy m atlari 
q an d a y   b o la d i?
976.  A gar u zatish  liniyasidagi am aldagi  k uchlanish 430 kV 
boMsa,  izo la to rla rn i  q a n d a y   k u c h la n ish g a   moM jallab  olish 
lozim ?
9 7 7 .  K u c h la n ish i  220  V  va  c h a sto ta si  50  H z  boMgan 
o ‘zg aru v ch an   to k   tarmogM ga  u lan g an   50  £2  q arshilikli  e le k tr 
plitk a  za n jiri  u c h u n   to k   k u c h i  va  k u c h la n is h n in g   v aqtga 
bogMiqligini  ifodalovchi  te n g la m a la rn i  yozing.
1
  B u   v a  b u n d a n   k e y in g i  m a s a la la r d a   a lo h id a   iz o h   b o M m asa,  q a r a -  
la y o tg a n   k a tta li k la r   v a q t  oM ishi  b il a n   k o s in u s   q o n u n i g a   a s o s a n  
o ‘z g a ra d i  va  b o sh la n g M c h   fa z a   n o lg a   te n g   d e b   h is o b la n g .