A n V a r c h o r iy e V

toblar o'z mazmuniga ko'ra turli vazifalarni bajargan. Jumladan:
«Yasna» (Yosin), 17 bobdan iborat bo'lib, turli duolar va
bashoratlar yig'indisidan tashkil topgan. Shuningdek, unda
«Avesto»ning eng qadimiy qismi «Got»lar ham o'rin olgan.
«Got»lardagi asosiy g'oya: «ezgu fikr, ezgu kalom, ezgu amal»
birligini ta’minlashga qaratilgan bo'lsa, «Videvdat» 22 bobdan
iborat bo'lib, butun olamning yaratuvchisi Ahura Mazdaning
dushmanlari bo'lgan yovuz devlar, ins-u jinslarga qarshi kurash
olib borishga mo'ljallangan qonun-qoidalar, turli gunohlardan
poklanish marosimlari, saxovatli bo'lishga qaratilgan rasm-ra-
sumlar (chunonchi, o'likni yerga ko'mish, yolg'on va’da bergan
kishini jazolash, ayollarga bo'lgan munosabat, it boqish haqi­
dagi qoidalar) to'plamidir. «Yasht» turli ruhlar sha’niga aytil-
gan, kuylanishi savob hisoblangan qo'shiqlar (gimnlar) to'plami
(24 bobdan iborat) bo'lsa, «Visparad» olamni bilishga doir
pand-u nasihatlar, unga hukmronlik qilishga qaratilgan hamd-u
sanolar to'plamidan iborat2.
TZardushtiylik shakllanib, undagi asosiy g'oyalar kishilar qal-
bidan mustahkam o'rin egallay borishi bilan, uning muqaddas
1 Ma’rifat, 2003-yiI 18-yanvar.
2 Ilmiy, ilmiy-ommabop adabiyotlarda: «Videvdat» - «Videvdot», «Visparad» 
esa — «Vispart», «Visparat», «Visparaxt» deb yozilmoqda.

---

kitobi «Avesto»da bayon qilingan olam va odam munosabatlarini
sharhlashga intilish ham o‘sib bordi. «Avesto» qoidalarini sharh-
lashga bag'ishlangan risolalar paydo bo‘la boshladi1. Ana shunday
risolalardan biri, milodiy IX asrning boshlarida Ozorbod Imi-
don va Ozorfarinj Farrukzodonlar tomonidan yozilgan «Din-