A n V a r c h o r iy e V


bet191/392
Sana26.02.2022
Hajmi
#466555
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   392
Bog'liq
Inson falsafasi

Yusuf Xos Hojib.
Qutadg‘u bilik. Qadimiy hikmatlar. Toshkent, 1987, 128-bet.
0 ‘sha asar, 128- bet.


el-yurt uchun zararli illat ekanligini qayta-qayta takrorlaydi. 
Jamiyatning ma’naviy asoslarini mustahkamlash uchun so‘zi bilan 
ishi bir odam lar sonini ko‘paytirishni orzu qiladi. Kishilaming 
jismoniy va m a’naviy qiyofasi, ichki dunyosi bilan tashqi dunyosi 
orasidagi o ‘zaro aloqadorlikni mustahkamlash yo'llarini izlaydi1.
Insonning m a’naviy madaniyati haqidagi fikr-mulohazalar 
rivojini XII asrning oxiri XIII asming birinchi yarmida ijod 
etgan Ahmad Yugnakiy qarashlarida ko‘rish mumkin. Uning 
inson m a’naviy madaniyati haqidagi fikr-mulohazalari «Hibatul 
haqoyiq» («H aqiqatlar sovg'asi») dostonida bayon qilingan. 
Ahmad Yugnakiy inson m a’naviy madaniyatining asosiga bilim- 
ni qo‘yadi. Bilimli, ilmli kishilarni yuksak m a’naviy madaniyat 
sohiblari sifatida qadrlaydi, e ’zozlaydi2.
Shoir insonni bilimdan, bilimni esa insondan ajratish mumkin 
emas, degan g‘oyani bayon qiladi. Insondagi barcha nodonlik- 
larni, turmushdagi jaholatni bilimsizlikdan qidiradi. 0 ‘z navba­
tida, insonning yuksak m a’naviy madaniyatga erishishi bilim 
bilan bog‘liqligini asoslashga urinadi. Bilim, ilm sarchashma- 
laridan bahramand bo'lgan kishi ulug‘lik darajasiga ko‘tariladi. 
Bilimsiz kishi sog‘lom bo‘lsa ham, uning nomi o‘lik boiadi. 
Ilmsiz, bilimsiz kishi iliksiz so‘ngakdek bo‘sh bo‘ladi. Iliksiz 
so‘ngakka hech qachon qo‘l urilmaydi. Shunday qilib, shoirning 
fikriga ko‘ra, bilimsizlik jamiyatda mavjud bo ‘lgan jami yaramas 
illatlar uchun zamin hozirlaydi. Bilimdonlik esa ana o ‘sha illatlar 
zaminiga bolta uradi3.
Ahmad Yugnakiy nafaqat ayrim imtiyozli kishilarni, balki 
ham m ani bilim olishga chaqiradi. Bilim olish, ayniqsa, 
kambag‘allar uchun o ‘ta zarur, deb hisoblaydi. «Molsiz faqir 
kishiga uning ilmi tuganmas boylikdir, hisobsizga uning bilimi 
yechilmas (ochilmas) hisobdir»4, deb yozadi.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   392




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish