A n V a r c h o r iy e V



Download 20,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet175/392
Sana21.06.2022
Hajmi20,64 Mb.
#688876
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   392
Bog'liq
Anvar Choriyev. Inson falsafasi (1-kitob)

Qarang: 
Nosir Xisrav.
Ma’naviyat yulduzlari. Toshkent, 1999, 101 — 108-
betlar.
www.ziyouz.com kutubxonasi


mon falsafasining yirik vakili, davlat arbobi Nizom ulm ulkning1 
«Siyosatnoma» yoxud «Siyar ul-mulk» («Podshohlar turmushi») 
asarida2 tiniq ko'rish mumkin.
Nizomulmulkning fikriga ko'ra, fuqarolaming to ‘q-farovon 
yashashi podshohga, uning jamiyatni boshqarish mahoratiga 
bog'liq. Xuddi shuning uchun ham, qo‘l ostidagi xalq uchun 
oxiratda javobgarlik podshohga yuklatiladi. Odamlar hayoti uchun 
javobgar bo‘lgan podshohni, afsuski, bu dunyoda tergaydigan, 
noto‘g‘ri, g‘ayriinsoniy qiliqlari uchun unga jazo beradigan kishi 
topilmaydi, deb nadomat chekadi. U podshohlami mas’uliyatni 
unutmaslikka chaqiradi. Odamlar turmushi uchun oxiratda javob 
berishini eslatib qo‘yadi. Oxiratda bu dunyodagi ishlari uchun 
mukofotlar bilan birga jazolar ham borligini ta ’kidlab, pod- 
shohlarni insof-u diyonatga da’vat etadi. Madomiki «shunday 
ekan, bu mulk muhimotini hech kimga topshirish va xaloyiq 
ishlaridan g'ofil qolish ham kerak emas. Shoh qo‘lidan kelga- 
nicha yashirincha va oshkora tarzda xalq ahvolidan xabardor bo'lishi 
shart. Bedorlikka yo'l bermay, zolimlar zulmidan aholini qutqa- 
rish kerak»3.
Nizom ulm ulkning e ’tiro f etishicha, m amlakatda adolatni 
o'rnatish uchun jamiyatni, davlatni boshqarib turgan am aldor­
lar, ayniqsa, podshohlar fuqarolaming arz-u dodlariga quloq 
solishlari zarur. Buning uchun esa podshohlar fuqarolami vaqti- 
vaqti bilan o'zi qabul qilishi darkor. Odil, adolatli podshoh 
asosiy e ’tiborini haqiqatni aniqlashga qaratmog'i lozim.
Abu Ali al-Hasan ibn Ali ibn Is’hoq at-Tusiy (ya’ni Nizomulmulk) 1018-
yil 10-aprelida (ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra 1019, 1020-yillarda) Tus shahri yaqi-

Download 20,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   392




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish