A. N. Samadov, O. S. Jumanov

   
 
 

---

171 
 
1 0 . 5 .   T u x u m   v a   t u x u m   m a h s u l o t l a r i n i    
j o y l a s h   v a   s a q l a s h  
 
Tuxum  mayda  mahsulot  bo„lgani  uchun  standart  idishlarga 
joylanadi. Tuxumlar maxsus yog„och yashiklarga 720 yoki 360 donadan 4 
qator qilib oralariga yog„och qipig„i qo„yib joylanadi. Yashik va yog„och 
qipig„i quruq (namligi 15%), toza, mog„orlamagan bo„lishi kerak.  
So„nggi  yillarda  tuxum  karton  korobkalarda  va  10  qator  maxsus 
iyma  xonachalari  bo„lgan  karton  patnislarda  360  donadan  joylab 
chiqarilmoqda. Bu idishlar juda ixcham, engil va ozoda bo„lib, borgan sari 
ko„proq qo„llanilmoqda.  
Parhez dietik tuxumlar ham alohida 10 donadan karton karobkalarga 
joylanib  chiqariladi.  Har  bir  idishda  tuxumning  xili  va  sifati  ta‟riflangan 
marka  bo„ladi.  Tuxum  markirovkasida  nomlari  qisqartirilib  faqat  bosh 
harflarigina ko„rsatiladi. Masalan, parhez dietik tuxum - D, yangi tuxum S 
(svejiy),  muzlatkichda  saqlanganlari  -  X,  tuxum  kategoriyalari  «rim» 
raqami bilan I va II deb belgilanadi.     
Mayda 143 g dan engil va usti ifloslangan tuxumlarga  qo„shimcha 
ravishda  «mayda»  va  «ifloslangan»  degan  so„zlar  yozib  qo„yiladi. 
Tuxumlarni maxsus sovuq xonalarda harorati - 0,5 dan 2,5
0
; havo namligi 
85-88%  bo„lgan  sharoitda  saqlash  tavsiya  etiladi.  Saqlash  muddati  6 
oygacha.  Tuxum  mavsumlik  mahsulot  bo„lgani  uchun  uni  saqlash 
sharoitiga  va  muddatiga  katta  ahamiyat  beriladi.  Saqlash  davrida  tuxum 
yashiklarini vaqti-vaqti bilan o„zgartirib, ag„darib turiladi. Har bir qatorda 
yashiklarning balandligi 10 qatordan oshmasligi kerak.  
Magazin  sharoitida  tuxumlarni  yoz  mavsumi  3  kun  va  qish 
mavsumida  6  kungacha  saqlash  mumkin.  Muzlatkichdan  keltirilgan 
tuxumlar asta-sekin ilitilib, so„ngra savdoga chiqariladi. Tuxumlarni sotish 
vaqtida «ovoskop» orqali tekshirish tavsiya etiladi.  

---

172