A. N. Norchayev, T. B. Sadikov, M. Z. Nurfayziyeva mintaqaviy turizm

12.3. O‘zbekistonda turistik rayonlashtirishda yondoshuvlar

Turistik rayonlashtirish sohaviy yoki tarmoq rayonlashtirish turkumiga kiradi. Bunday rayonlashtirishda hududiy mehnat taqsimoti va hududiy ixtisoslaShv asos qilib olinadi. Turistik rayonni shakllantiruvchi omillar sifatida tabiat landshaftlari, ijtimoiy - iqtisodiy, madaniy – tarixiy obyektlar va turistik infrastruktura xizmat qiladi (A.S. Soliyev, M.R.Usmonov, Turizm geografiyasi. 2005).

O‘zbekistonda turistik rayonlashtirish mutaxasislar tomonidan keyingi yillarda amalga oshirilmoqda. Bu borada ham turli qarashlar mavjud. Masalan, M.R.Usmonov o‘zining tadqiqotlarida mamlakatimizda 6ta turistik rayonni ajratgan (Toshkent, Mirzacho‘l, Farg‘ona, Zarafshon, Janubiy, QuyiAmudaryo turistik rayonlari). A.N.Norchaev esa o‘z tadqiqotlarida 7ta turistik rayonni ajratgan (Toshkent, Samarqand, Buxoro, Xorazm, Farg‘ona, Jizzax - Sirdaryo, Qashqadaryo - Surxondaryo turistik rayonlari). Biz yuqoridagi medologik asoslarga ko‘ra mamlakatimizni quyidagicha rayonlashtirishni taklif qildik:

• 
  Toshkent turistik rayoni (Toshkent viloyati);
  

• 
  Farg‘ona turistik rayoni (Farg‘ona, Namangan,Andijon viloyatlari);
  

• 
  Mirzacho‘l turistik rayoni (Jizzax, Sirdaryo viloyatlari);
  

• 
  Samarqand turistik rayoni (Samarqand viloyati);
  

• 
  Buxoro – Qizilqum turistik rayoni (Buxoro, Navoiy viloyatlari);
  

• 
  Janubiy turistik rayoni (Qashqadaryo, Surxondaryo viloyatlari);
  

81

• 
  Quyi Amudaryo (Xorazm viloyati va Qoraqalpog‘iston Respublikasi).
  

12.4. O‘zbekistonning turistik rayonlari tavsifi


Toshkent turistik rayoni Toshkent shahri va Toshkent viloyatidan iborat mintaqa hisoblanadi. Toshkent shahri – Markaziy Osiyoning eng yirik shahri – O‘zbekistonning Respublikasi poytaxtidir. Toshkent qadimiy shaharlardan hisoblanib, u haqidagi dastlabki ma’lumotlar eramizdan oldingi II asrdagi Xitoy solnomalarida uchraydi. Hozirgi kunda Toshkent yirik transport tuguni sifatida (havo, temir yo‘l, avtomobil) o‘zida mamlakatimizning tarixiy o‘tmishini eslatib turuvchi taraqqiy topgan zamanoviy sanoat shahridir.

Shuningdek, Toshkent turistik rayoni turistik resurslarga boy hisoblanib, mahalliy va halqaro ahamiyatdagi sayyohlikni rivojlantirish imkoniyatlariga ega.

Mazkur rayonda madaniy – tarixiy, tabiiy rekreatsiya resurslari mavjud. Bu yerda Oqtosh, Xumson, G‘azalkent, Tovoqsoy, Boldirsoy, Chorbog‘, Chimyon, Kumushkon, So‘qoq, Ohangaron, Yangiobod, Yertosh, Ko‘ksaroy, Qizilchi kabi dam olish va davolanish resurslariga ega. Rayonning turli tekislik va tog‘li qismida ekskursiya obyektlari va shifobaxsh maskanlari ko‘p. Bu rayonda Botanika, Turon, Chinobod, Toshkent mineral suvi, 8 mart, Qibray, Bo‘ston, Zangchi ota kabi bir qancha sanatoriya va kurort zonalari joylashgan.