A. K. Igamberdiev S. Aliqulov traktorlar va qishloq xo’jaligi mashinalaridan foydalanish, texnik servis

 
 
 
 

---

94 
4-jadval 
Mashina traktor agregatlari soni va yoqilg„i sarfiga 
bo„lgan talablarni hisoblash 
 
Ekin turlari: paxta g‗alla boshqa ekinlar 
Er maydoni, ga _______ ________ _____________
Hosildorligi, s/ga _______ ________ _____________
YAlpi hosil, tonna _______ ________ _____________ 
 
T
artib ra
qa
mi
Ishla
rning
nomi
Ishlov 
beriladigan 
maydon,ga 
Ishni 
bajarish 
muddati 
Mashina-traktor agregatining tarkibi va 
ko‗rsatgichlari 
YOqilg‗i
sarfi, litr 
O‗
lchov bir
-li
gi
%
Ish ha
jm
i 
Ka
lenda
r mudd
ati
Ishc
hi kunl
ar soni
Tarkibi 
Ko‗rsatgichl
ari 
Talab 
etiladi, 
dona 
Tr
aktor r
usum
i 
Mashina 
MTA soni
QX
M soni
B
ir ge
k
-tar
ga
Ish ha
j-
mi
ga
rusumi
soni
kunli
k ish 
unumi
ishchi kunl
ar
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 14 15 
16 
1 
2 
3 
... 
Jami
Jami yoqilg‗i
sarfi, litr 
Hisobiy jadvalning boshqa ko‗rsatkichlari quyidagi formulalar yordamida 
aniqlanadi.
5-ustun
. Mashina-traktor agregati bilan ishlov beriladigan maydon miqdori: 
100


F
U
u

,
ga
bu erda: F- mazkur ekin etishtiriladigan maydon, ga;

- maydonning ish bajariladigan qismini ulushi, % (4-ustun); 


ishning me‘yor ko‗rsatgichlari, t/ga, m
3
/ga (2-ustun). 

---

95 
 
12-ustun
. Bir agregat bilan ishlov berilgandagi ishchi kunlar soni: 
k
u
u
W
U
D
/

,
kun 
 
bu erda: W
k
– agregatning bir kunlik bajargan ish hajmi, ga (11-ustun). 
Bunda natija butun son qilib olinadi. 
13-ustun
. Talab etilgan MTAlari soni: 
u
т
u
мта
D
D
N
.

, dona
bu erda: 
u
m
D
.
- tavsiya etilgan ishchi kunlari soni, kun (7-ustun). 
Bunda natija butun son qilib olinadi. 
14-ustun
. MTAdagi qishloq xo‗jaligi mashina (QXM)lari soni: 
kxм
мmа
kxм
n
N
N

, dona
bu erda 

кхм
n
bir traktor bilan agregatlanadigan qishloq xo‗jaligi mashinalarining 
soni, dona (10-ustun). 
16 ustun.
Ishlov beriladigan maydonga yoqilg‗i sarfi: 
u
u
gU
Q

, litr
bu erda: g- bir gektarga yoqilg‗i sarfi, litr/ga (15-ustun). 
Olingan ma‘lumotlar jadvalga kiritiladi.
16.2-§. Mexanizatsiyalashtirilgan ishlarni bajarish qoidalari 
 
 
Har bir amal yoki ish turi uchun mashina-traktor agregatlaridan foydalanish 
sohasidagi ilmiy-amaliy tadqiqotlarni va ilg‗or tajribalarni e‘tiborga olgan holda 
jarayonni amalga oshirish xaritasi
ishlab chiqiladi.
Jarayonni amalga oshirish xaritasiga quyidagi bo‗limlar: jarayonning sharoiti, 
mazkur ish turini bajarishga qo‗yilgan agrotexnik talablar; agregatlarni maqbul tuzish 
va ishga tayyorlash; dalani tayyorlash; agregatlarning paykallarda ishlashi; 
bajarilayotgan ish sifatini tekshirish; mehnatni, tabiatni muhofaza qilish va yong‗inga 
qarshi chora-tadbirlar bo‗yicha ko‗rsatmalar kiradi va ular jadval ko‗rinishida 
tayyorlanadi (jadval).

---

96