A. K. Igamberdiev S. Aliqulov traktorlar va qishloq xo’jaligi mashinalaridan foydalanish, texnik servis

8-§.
 Agregatlarning burilish va harakatlanish turlari 
 
 
Tayanch iboralar: 
butilish usullari va turlari, sirtmoqli va 
sirtmoqsiz butilishlar, butilish uzunligi va kengligi, doiraviy, bo‟ylama 
va diagonal harakatlanish, ish yo‟llari koeffitsienti.

---

48 
 
8.1-§.
 Agregatlarining burilish usullari va turlari 
 
Mexanizatsiyalashtirilgan ishlarni bajarishda qishloq xo‗jalik agregatlari dala 
oxirida buriladi. 
Agregatlar dalada amalga oshiradigan Harakatlanish usullariga bog‗liq holda
90
0
, 180
0
va ixtiyoriy burchak ostida burilishlar bajaradi. Noto‗g‗ri tanlangan va 
bajarilgan burilishlar, agregatning salt yurish yo‗lini va burilish yo‗lagining 
kengligini oshishiga ta‘sir etadi, ayrim hollarda esa texnologik ishning sifatini 
pasayishiga olib keladi. 
Burilishlar asosan ikki turga: ya‘ni sirtmoqsiz (16-rasm) va sirtmoqli (17-rasm) 
ko‗rinishda bo‗ladi. Ular o‗z navbatida bir necha ko‗rinishlarda amalga oshirilishi 
mumkin. 
16-rasm. Sirtmoqsiz burilish joyida agregatlarning рarakatlanish troektoriyasi 

---

49 
17-rasm. Sirtmoqli burilish joyida agregatlarning рarakatlanish troektoriyasi 
 
Agregatlarning burilishi quyidagi kinematik o‗lchamlar bilan xarakterlanadi: 
-
b u r i l i sh u z u n l i g i
(
l
b
)- burilishning boshidan oxirigacha 
agregatning Harakat markazi traektoriyasi bo‗yicha o‗lchangan masofa; 
-
b u r i l i sh k e n g l i g i
(
X
b
) - agregatning burilish yo‗lagiga kirishi va 
undan chiqishi orasidagi nazorat chiziq bo‗ylab o‗lchangan masofa; 
-